η εννοια της ελευθερης βουλησης

Για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε την έννοια που ονομάζουμε ελεύθερη βούληση, πρέπει να τη δούμε στο πλαίσιο της εξελικτικής διαδρομής των βιολογικών οργανισμών, της δυνατότητας διαφορετικών επιλογών, εναλλακτικών απαντήσεων στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος και της παράλληλα σταδιακής και σχετιζόμενης με αυτό, ανάπτυξης της νόησης και της συνείδησης.

 Όσο πάμε προς τα ανώτερα θηλαστικά, η πρόσθεση νευρωνικών δικτύων της πιο περίπλοκης συμπεριφοράς, κάνει ορατή την εμφάνιση αυτού που ονομάζουμε νοημοσύνη. Όσο πιο πολλά νευρωνικά δίκτυα έχουν δημιουργηθεί, τόσο περισσότερη ευλυγισία υπάρχει για διαφορετικές απαντήσεις στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Δημιουργείται σταδιακά μέσα απο τα εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξης, ένα απίστευτα πολύπλοκο νευρικό σύστημα που επεξεργάζεται έναν εκπληκτικό αριθμό πληροφοριών. Στον άνθρωπο με τη δημιουργία της συνείδησης ανώτερης τάξης, την εννοιολογική κατηγοριοποίηση και μνήμη, τη δημιουργία της γλώσσας, που υποστηρίζονται από την μεγάλη ανάπτυξη του μετωπιαίου φλοιού, δημιουργείται η δυνατότητα της πολλαπλής επανεισόδου στα αρχικά νευρωνικά δίκτυα και έτσι πολλαπλασιάζεται σε μεγάλο βαθμό η δυνατότητα διαφορετικών επιλογών στα πιο διαφορετικά ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Επειδή κάθε νέο στάδιο εξέλιξης περιλαμβάνει και τις πληροφορίες αλλά και τις δομές, τουλάχιστον όσον αφορά το νευρικό σύστημα ευδιάκριτες, από τα προηγούμενα εξελικτικά στάδια, θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε από πλευράς ποσότητας πληροφοριών του συστήματος και δυνατότητας διαφορετικών επιλογών στην αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον, άλλα συστήματα κλπ, με μια ανάποδη πυραμίδα, που όσο πάμε προς τα κάτω οι επιλογές είναι πιο περιορισμένες, ενώ όσο ανεβαίνουμε υπάρχει μεγαλύτερη ευλυγισία στις δυνατές επιλογές λόγω της πρόσθεσης συνεχώς νέων νευρωνικών κυκλωμάτων και της πολλαπλής σύνδεσης μεταξύ τους που αυξάνει εκθετικά τις θεωρητικά δυνατές επιλογές.

(Η ανταλλαγή πληροφοριών είναι μια γενική ιδιότητα της ύλης. Ανταλλαγή πληροφοριών μέσω σημάτων γίνεται και από τα στοιχειώδη σωμάτια της ύλης σε υποατομικό επίπεδο αλλά και τα άτομα και τα μόρια και όσο ανεβαίνουμε σε ανώτερα επίπεδα οργάνωσης της φύσης και πάμε στους πιο πολύπλοκους έμβιους οργανισμούς, πολλαπλασιάζεται σε τεράστιο βαθμό αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών αλλά και αρχίζει να γίνεται ορατή η δυνατότητα των πολλαπλών απαντήσεων στις περιβαλλοντικές επιδράσεις. Δηλαδή 

Inner City Blues

Στηβ Τζομπς. 1975



(από το ΕΘΝΟΣ)



Steven Paul Jobs

Πέθανε ο Στηβ Τζομπς(24 Φεβρ. 1955-5 Οκτ. 2011),  συνιδρυτής και πρώην διευθύνων σύμβουλος της Apple, πρωτοπόρος οραματιστής των νέων τεχνολογιών, ενός εργαλείου που άλλαξε και συνεχίζει να αλλάζει πιο γρήγορα από ποτέ, τον κόσμο μας.

ενα σκιτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη απο την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ο ΚΑΣΑΡΕΣ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Adolfo Bioy Casares(1914-1999)

  σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Ο Αδόλφο Μπιόι Κασάρες έγραψε το μυθιστόρημα «Η εφεύρεση του Μορέλ» το 1940. Ήρωας του έργου ένας τυχοδιώκτης που για να αποφύγει τη φυλακή καταφεύγει σε ερημονήσι που όχι απλώς δεν πατάει άνθρωπος, αλλά υπάρχει η φήμη ότι όποιος πήγε εκεί ή πέθανε ή τρελάθηκε. Η φήμη αυτή είναι που ώθησε τον ήρωα στην επιλογή του συγκεκριμένου νησιού αφού λειτούργησε ως διαπιστευτήριο απομόνωσης. Με την άφιξή του παρατηρεί ένα σπίτι χτισμένο σ’ ένα λόφο κι όπως είναι φυσικό κατευθύνεται εκεί. Το σπίτι είναι σε πολύ καλή κατάσταση, διώροφο, απολύτως κατοικήσιμο, ένα πολύ ευχάριστο ξάφνιασμα για τον κυνηγημένο. Όμως μέσα σε λίγες ώρες ακούγονται φωνές. Πλησιάζει μια παρέα αντρών και γυναικών. Ξένοιαστη παρέα, όλο γέλια και πειράγματα που όμως φέρνει τον ήρωα σε τέτοιο πανικό που φεύγει τρέχοντας προς τα αφιλόξενα βράχια. Περνά ώρες βασανιστικής αγωνίας. Ποιοι είναι αυτοί; Πώς ήρθαν; Μήπως τους ανήκει το νησί; Μήπως αυτοί έσπειραν τις φριχτές φήμες για το μέρος προκειμένου να διασφαλίσουν την ησυχία τους; Πώς θα αντιδράσουν αν τον δουν; Μήπως θα καλέσουν το λιμενικό; Η τελευταία σκέψη τον εξουθενώνει. Γυρίζει όλη τη βραχώδη παραλιακή περίμετρο του νησιού αλλά δεν βλέπει σκάφος ή βάρκα ή έστω φουσκωτό.

Tomatito - A Mi Nina Rosa Alba/Vengo - Demone Flamenco OST

Al Hirt - Green Hornet

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΝΔΥΛΗ. προϋποθέσεις, παραμετροι και ψευδαισθησεις της ελληνικης εθνικης πολιτικης

Το κείμενο που ακολουθεί είναι το επίμετρο που έγραψε ο Παναγιώτης Κονδύλης για την Ελληνική έκδοση του βιβλίου του "πλανητική πολιτική μετά τον ψυχρό πόλεμο", από τις εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ το 1992, που είχε κυκλοφορήσει πρώτα στη Γερμανία.

Αποτελεί μια προφητική ανάλυση για το πως εξελίχθηκαν από τότε τα πράγματα στη χώρα μας, που δείχνει τη δύναμη της αναλυτικής του σκέψης.
(Το κείμενο το πήρα από το διαδίκτυο).
                    

Παναγιώτης Κονδύλης(1943-1998)

        Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ

Η διάγνωση των κινητήριων δυνάμεων της σημερινής πλανητικής πολιτικής, όπως επιχειρείται σ’ αυτό το βιβλίο, κατατείνει στη διαγραφή ορισμένων μελλοντικών προοπτικών, των οποίων την πραγμάτωση απεύχομαι προσωπικά, αλλά τις οποίες ως αναλυτής οφείλω να διατυπώσω με σαφήνεια. Μπροστά μας ανοίγεται μια εποχή πλανητικών και περιφερειακών συγκρούσεων, πού θα καταστήσουν πολύ δύσκολη, αν δεν ματαιώσουν, την παγίωση μιας διεθνούς τάξης, καθώς οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές τους αιτίες θα συντήκονται όλο και περισσότερο με τις μακροπρόθεσμες οικολογικές και πληθυσμιακές πιέσεις, γεννώντας χρόνιες κρίσεις και ανεξέλεγκτους παροξυσμούς. Υπό τις συνθήκες αυτές, το τέλος των ιδεολογιών του 19ου αιώνα, οι οποίες κυριάρχησαν και στον 20ό, δεν θα συνεπιφέρει τον κατευνασμό των αντιθέσεων, παρά απλώς τη μετατόπισή τους σ’ ένα πεδίο στοιχειακό, υπαρξιακό και βιολογικό, στο επίκεντρο του οποίου θα βρίσκεται απροκάλυπτα το πρόβλημα της κατανομής των αγαθών σε παγκόσμια κλίμακα. Ό, τι σήμερα προσφέρεται ως νέα πυξίδα προσανατολισμού της πολιτικής δράσης και ως πανάκεια — προ παντός ο οικουμενισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων — κατά πάσα πιθανότητα θα μεταβληθεί σε ένα νέο πεδίο μάχης, όπου η πάλη των ερμηνειών θα συνδέεται με ακόμα πιο χειροπιαστές μορφές πάλης.

ΓΙΑ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην κυκλοφορία των δύο τόμων του Δον Κιχώτη (ο πρώτος εκδόθηκε το 1605 και ο δεύτερος το 1615) ο Θερβάντες παρουσιάζει στο κοινό τις «Παραδειγματικές Νουβέλες» το 1613. Οι «Παραδειγματικές Νουβέλες», 12 στον αριθμό, είναι ίσως το δεύτερο πιο αντιπροσωπευτικό έργο του Θερβάντες, μετά τον Δον Κιχώτη. Θεωρούνται πολύ αξιόλογα δείγματα γραφής για την εποχή τους, αφού παρουσιάζουν μια συνολική εικόνα τόσο των αντιλήψεων που επικρατούσαν, όσο και των κοινωνικών δομών σε όλη τους την έκταση. Ο Θερβάντες δηλαδή, ενώ - όπως ίσως είναι φυσικό - στις περισσότερες νουβέλες ασχολείται με τα επιφανή κοινωνικά στρώματα της αριστοκρατίας, δεν διστάζει να αφιερώσει νουβέλες ολόκληρες στον κόσμο του περιθωρίου που εκτίνεται από μικροαπατεώνες ως το οργανωμένο έγκλημα και από τυχοδιώκτες ως τον κόσμο των τσιγγάνων που φυσικά δεν χαίρουν καμιάς κοινωνικής εκτίμησης. Παρότι οι εικόνες που μεταφέρονται από αυτά τα χαμηλά – έως λούμπεν – κοινωνικά στρώματα είναι άκρως ρομαντικές κι εξωραϊσμένες και παρόλο που πολλές φορές αναπαράγει – προς τέρψη των αναγνωστών - σαφή κοινωνικά στερεότυπα, όπως π.χ. ότι οι τσιγγάνοι είναι κλέφτες από γεννησιμιού τους ή ότι οι αριστοκρατικοί γόνοι εκπληρώνουν όλα τα πρότυπα ηθικής από θέση αρχής, και μόνο η αναφορά τέτοιων ομάδων είναι αναμφισβήτητη πρωτοπορία. Ο Θερβάντες ως άνθρωπος της πιάτσας και των καθημερινών συναλλαγών, γέννημα – θρέμμα δηλαδή της λαϊκής κουλτούρας, είναι αδύνατο να κλείσει τα μάτια μπροστά στο πολυπληθές κοινωνικό σύνολο του περιθωρίου που ζει με απάτες και μικροκλοπές, που αποκτά την εικόνα του οργανωμένου και του αυτόνομου και που επιβιώνει χάρη στη διαφθορά της κρατικής μέριμνας για την πάταξή του. Αν κι έχουν περάσει σχεδόν τετρακόσια χρόνια ερχόμαστε μπροστά σε οικείες κοινωνικές πραγματικότητες και σε νόμους διαφθοράς – από τους Νονούς ως τους διεφθαρμένους αστυνομικούς και δικαστές – τόσο διαχρονικούς που φαντάζουν ακατανίκητοι.
Οι νουβέλες «η τσιγγανοπούλα» και «ο Ρινκονάκος κι ο Κορταδούλης» είναι απολύτως χαρακτηριστικές. Φυσικά ο Θερβάντες δεν επικεντρώνει στην κοινωνική κριτική, ούτε επιχειρεί ένα δυναμικό - καυστικό ντοκουμέντο για την εγκληματική διαπλοκή, εξάλλου θα ήταν άδικο να ζητήσουμε κάτι τέτοιο, αλλά

Ο ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ - Ο ΒΙΟΣ - Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Προσωπογραφία του Μιγκέλ ντε Θερβάντες
(1547-1616), που έγινε περίπου το 1600.

Η αλήθεια είναι ότι έχουν γραφεί δεκάδες βιογραφίες του Θερβάντες κι αλήθεια είναι επίσης ότι τελικά ξέρουμε λίγα πράγματα γι’ αυτόν. Αυτό που έχει αποτυπωθεί είναι ένας βασικός κορμός των περιστατικών που συνθέτουν τη ζωή του, αλλά χωρίς εκείνες τις λεπτομέρειες που μπορούν να μας οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα για τις σκέψεις του, το χαρακτήρα του, τα κίνητρα της συμπεριφοράς του, με δυο λόγια τον άνθρωπο Θερβάντες. Ακόμα και η στάση του στα ζητήματα της λογοτεχνίας είναι ασαφής, αφού πέρα από το έργο του δεν έχουμε κανένα άλλο στοιχείο που να ξεκαθαρίζει την οπτική που προσέγγιζε τη λογοτεχνία ή το πώς όριζε την ποιότητα σ’ ένα λογοτεχνικό έργο ή ποια καινοτομία ήθελε ο ίδιος να πετύχει. Τα στοιχεία που υπάρχουν για τους συγγραφείς που θεωρούσε ικανούς κι εγκωμίαζε και αυτούς που καυτηρίαζε και ειρωνευόταν, κατά πάσα πιθανότητα δεν αποτελούν τεκμήρια των λογοτεχνικών του προτιμήσεων, αφού οι σχέσεις του με το λογοτεχνικό γίγνεσθαι της εποχής ήταν μόνιμα διαταραγμένες και οι χαρακτηρισμοί του λειτουργούσαν περισσότερο ως διπλωματική απόπειρα για επιβίωση σ’ έναν κόσμο εχθρικό παρά ως τίμιες λογοτεχνικές κριτικές. Εξάλλου και το ίδιο του το έργο είναι πολυποίκιλο και ώρες – ώρες αντιφατικό. Από τη μια δημιουργεί μια λογοτεχνική επανάσταση με το Δον Κιχώτη κι από την άλλη υιοθετεί όλα τα ανόητα κλισέ της εποχής γράφοντας νουβέλες αμφιβόλου ποιότητας που υμνούν τον αιώνιο έρωτα, τις αρετές της αριστοκρατίας κτλ, εστιάζοντας στην περιπέτεια που στις περισσότερες περιπτώσεις έχει ευτυχή κατάληξη, συνήθως το γάμο και τη δικαίωση του ανόθευτου έρωτα. Τα πολυάριθμα θεατρικά που έγραψε δεν είχαν ιδιαίτερη επιτυχία και δεν γνωρίζουμε παρά ελάχιστα πράγματα γι’ αυτά. Έτσι, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε για τον άνθρωπο και λογοτέχνη Θερβάντες, υποθέσεις που τις περισσότερες φορές αποδεικνύονται παρακινδυνευμένες και που περισσότερο πλάθουν το Θερβαντικό μύθο παρά εξυπηρετούν την αλήθεια.

Ο Αντρές Τραπιέγιο σε μια πρόσφατη βιογραφία που κυκλοφόρησε, μόλις το 1992, αναφέρει ότι ακόμα και η ημερομηνία της γέννησης του Θερβάντες δεν μπορεί να θεωρηθεί σίγουρη. Μάλλον ήταν στις 29 Σεπτεμβρίου του 1547, στην Αλκαλά δε Ενάρες. Γόνος πολυάριθμης

και πάλι altan




Ελπίζω κάποιος να είναι έτοιμος να δώσει τη  ζωή του,
για να υπερασπιστεί το δικαίωμά μου

 να λέω όλες αυτές τις μαλακίες που σκέφτομαι.



ο Χεγκελ, ο Πλατωνας και το τελος (σκοπος) της ιστοριας

Georg Wilhelm Friedrich Hegel(1770-1831)

Υπάρχει κάποιος σκοπός(τέλος) στο ιστορικό γίγνεσθαι; Ή το γίγνεσθαι είναι μια ανοιχτή διαδικασία χωρίς κανένα προσδιορισμένο εκ των προτέρων σκοπό;

Από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να κατανοεί τον εαυτό του, προσπάθησε να δώσει συνολικές ερμηνείες για το ανθρώπινο πεπρωμένο. Δρώντας σε ένα περιβάλλον ρευστό, εξαρτημένος σε μεγάλο βαθμό από το τυχαίο, το απρόβλεπτο, το ανεξέλεγκτο, έρμαιο στα στοιχεία της φύσης, όπου υπέφερε και στο τέλος πέθαινε, κάτι δηλαδή που δεν είχε νόημα, ένοιωσε την ανάγκη να δώσει ένα νόημα στην ύπαρξή του, δημιουργώντας ιστορίες συνολικές, για το πριν, το τώρα και το μετά, εντάσσοντας μέσα σ' αυτές τον εαυτό του. Αυτό καταλάγιαζε την αγωνία του προσφέροντάς του και τις απαραίτητες ισχυρές βεβαιότητες, που στηρίζονται κυρίως στα συναισθήματα του φόβου, της ανάγκης για ασφάλεια και πολύ λιγότερο στην λογική εξεργασία των αντικειμενικών δεδομένων.

Οι πρώτες τέτοιου είδους ερμηνείες, ιστορίες, αφορούσαν τη στενή ομάδα στην οποίαν συμμετείχε και από την επιβίωση της οποίας εξαρτιόταν και η δική του επιβίωση, στη συνέχεια αφορούσαν την φυλή, την πόλη, το κράτος κλπ.

Τα μεγάλα θρησκευτικά συστήματα, τα οποία ήταν συνέχεια των ιστοριών για τη φυλή και την πόλη, έπαιξαν παρόμοιο ρόλο, έχοντας ένα σωτηριολογικό περιεχόμενο, όπου ο άνθρωπος εντάσσοντας τον εαυτό του μέσα σε αυτό το γενικότερο σχέδιο, θα σωθεί.

Στα μεγάλα θρησκευτικά συστήματα, το ιστορικό γίγνεσθαι, έχει τη μορφή ενός κρυφού σχεδίου ανάπτυξης στο οποίο εκδηλώνεται η θέληση του θεού, η οποία το οδηγεί σε ένα πεπρωμένο, μέσα στο οποίο ο άνθρωπος δεν έχει δυνατότητες παρέμβασης, ίσως μόνο

Γ. Ιωαννου, απο το σημερινο ΕΘΝΟΣ

και τρια περσινα σκιτσα του Γ. Ιωαννου απο το ΕΘΝΟΣ

 

 

του Γ. Ιωάννου, από το ΕΘΝΟΣ (31/8/10

    



του Γ. Ιωάννου από το ΕΘΝΟΣ(25/3/10)





του Γ. Ιωάννου από το ΕΘΝΟΣ(29/3/10)



 

Ο ΚΕΣΤΝΕΡ - Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΥΡΩΠΗ

Emil Erich Kastner(1899-1974)

σχολιάζει ο  Θανάσης Μπαντές  
(με τα κείμενα που μου έχει στείλει ο φίλος Θανάσης Μπαντές, εγώ βρήκα την ευκαιρία και ..τεμπελιάζω. Νομίζω όμως ότι είναι πολύ ενδιαφέροντα. Και έχω και άλλα..)

 Βρισκόμαστε στη μεσοπολεμική Γερμανία. Ο Χίτλερ δεν έχει κάνει ακόμα δυναμικά την εμφάνισή του. Βερολίνο. Ο Φάμπιαν βρίσκεται σ’ ένα καφέ και μετεωρίζεται σ’ ένα δίλημμα – γρίφο. Να πάει ή να μην πάει; Είναι αδύνατο να πάρει απόφαση. Είναι αδύνατο να σκεφτεί λογικά. Είναι αδύνατο να καταλάβει τι θέλει και τι δεν θέλει. Είναι αδύνατο να εξουσιάσει τον εαυτό του. Αφήνει την τύχη να αποφασίσει γι’ αυτόν. Φωνάζει το σερβιτόρο να του απαντήσει ένα ξερό ναι ή όχι. Ο σερβιτόρος ξαφνιάζεται. Τελικά μπαίνει στο νόημα και απαντάει όχι. Ο Φάμπιαν αποφασίζει: θα πάει.

Μ’ αυτό τον τρόπο ξεκινά το μυθιστόρημα του Έριχ Κέστνερ «Φάμπιαν, η ιστορία ενός ηθικολόγου» και κάπως έτσι ξεκαθαρίζονται όλα από την αρχή.
Άνθρωποι παραιτημένοι, μισότρελοι, άνθρωποι που αδυνατούν να κουβαλήσουν τη μοίρα τους έστω και στο ελάχιστο. Άνθρωποι που βουλιάζουν στα καφενεία ως μοναδική καταφυγή, εθελοντικά έρμαια μιας αδυσώπητης τύχης. Και το ζήτημα απογειώνεται όταν αμέσως μετά γίνεται γνωστό το περιεχόμενο του διλήμματος. Ο Φάμπιαν καταφτάνει σ’ ένα επονομαζόμενο ίδρυμα πνευματικών προσεγγίσεων. Μια κυρία τον υποδέχεται και του ζητά τα στοιχεία. Η ίδια αποκαλεί το ίδρυμα λέσχη. Ο Φάμπιαν πληρώνει αρκετά λεφτά για εγγραφή και είσοδο. Το ίδρυμα - λέσχη δεν είναι παρά ξεπεσμένο πορνείο που όμως διατηρεί αδιαπραγμάτευτο κοινωνικό κύρος και το επιβάλλει ορθώνοντας την επιτακτική επισημότητα του ψευτοαριστοκρατικού προσωπείου. Όλος ο καλός ο κόσμος είναι εκεί. Εξάλλου η υψηλή τιμή εξασφαλίζει την πελατειακή αφρόκρεμα. Κάποιοι παίζουνε μπρίτζ, κάποιοι χορεύουν. Ο Φάμπιαν είναι αμήχανος. Μια κοπέλα τον προσεγγίζει σχεδόν αμέσως. Ο Φάμπιαν γίνεται ακόμα πιο αμήχανος. Τελικά

Ο ΛΟΟΥΡY ΚΑΙ ΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Ο Malcolm Lowry(1909-1957)  με την πρώτη σύζυγό του
Jan Gabrial. Η Υβόν του μυθιστορήματος.

Δε νομίζω ότι μπορεί να βρεθεί πιο αυτοκαταστροφικό, πιο επώδυνο, πιο αδιεξοδικό, πιο παράτολμο και πιο καταραμένο βιβλίο από το «Κάτω από το Ηφαίστειο» του Μάλκολμ Λόουρυ. Άρχισε να γράφεται το 1937 και ολοκληρώθηκε σε εννιά χρόνια. Όταν εκδόθηκε το 1947 στην Ευρώπη και στην Αμερική δέχτηκε διθυραμβικές κριτικές. Θεωρήθηκε ως ένα από τα πιο πρωτότυπα έργα του 20^ου αιώνα. Ο Λόουρυ δεν έγραψε κανένα άλλο ολοκληρωμένο έργο. Πέθανε από ατύχημα (ασφυξία) στα 48 του χρόνια αφήνοντας πίσω ένα τεράστιο όγκο χειρογράφων που όμως τίποτε από αυτά δεν αποτελούσε κάτι ολοκληρωμένο. Θα λέγαμε ότι καταδικάστηκε να παραμείνει συγγραφέας του ενός έργου καθώς εξάντλησε τον εαυτό του σε πειραματισμούς και την αναζήτηση του τέλειου που αποδεικνύεται χίμαιρα. Μετά το θάνατό του η δεύτερη γυναίκα του, η Μάρτζερι Μπρόννερ Λόουρυ, κι ένας καλός του φίλος, ο Ντάγκλας Νταίυ, εκμεταλλεύτηκαν αυτά τα χειρόγραφα και κάνοντας κάποιες συνθέσεις εξέδωσαν μέρος τους, γεγονός που υποθέτουμε ότι δεν θα έκανε ο ίδιος ο Λόουρυ.

Το «Κάτω από το Ηφαίστειο», κατά τα πρότυπα του Τζόυς, εκτυλίσσεται σε μία μόνο μέρα και η παρουσίαση του κεντρικού ήρωα, του πρόξενου, γίνεται, κατά τα αρχαιοελληνικά πρότυπα, μέσα από τη συζήτηση τρίτων που περιγράφουν στις πρώτες σελίδες μια άκρως αινιγματική φυσιογνωμία βυθισμένη στο αλκοόλ. Το αλκοόλ, μέσα από αυτή τη συζήτηση, προτού ακόμα εμφανιστεί ο πρόξενος, φαίνεται ως ο καθοριστικός παράγοντας που εξελίσσει όλη τη δράση και που απλώνεται σαν συλλογική κατάρα και σαν μονόδρομος που οριοθετεί τα πλαίσια κάθε συμπεριφοράς. Οι συζητητές περιγράφουν τη μέθη ως κάτι απόλυτα φυσιολογικό, ως αφοπλιστικό αναπόφευκτο και δεδομένο. Κι αφού χτίζεται το αυτοκαταστροφικό υπόβαθρο της ιστορίας, μέσα σε ελάχιστες σελίδες, έρχεται και η είδηση. Η Υβόν, η γυναίκα που είχε εγκαταλείψει τον πρόξενο,

Ο ΚΕΡΟΥΑΚ – ΤΟ ΜΠΙΓΚ ΣΕΡ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΚΜΗ

Τζακ Κέρουακ(1922-1969)

 σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Ο Κέρουακ έγραψε το Μπιγκ Σερ τον Οκτώβριο του 1961. Το έγραψε μέσα σε 10 μόλις μέρες, σαν ανέλπιστη δημιουργική έκλαμψη σε μια περίοδο απόλυτης απελπισίας. Το καλοκαίρι που προηγήθηκε όλοι οι φίλοι και οι γνωστοί τον θυμούνται αποκλεισμένο μέσα στο σπίτι, να κάθεται σε μια κόκκινη πολυθρόνα και να πίνει από το πρωί μέχρι το βράδυ, σε μια κατάσταση σχεδόν ύπνωσης που εκδηλωνόταν είτε με απόλυτη σιωπή, είτε με παραληρηματική περιαυτολογία. Ο μόνος τρόπος για να σηκωθεί για φαγητό ήταν να έχει ήδη σερβιριστεί το κρασί του. Περιγράφεται ως «ευτραφής μεσήλικας, ανίκανος να πλυθεί ή να ξυριστεί μόνος του». Κάπως έτσι σηκώνεται ένα πρωί και ξεκινάει το Μπιγκ Σερ. Γράφει δαιμονισμένα σε κατάσταση οριακής νηφαλιότητας. Υπό αυτές τις συνθήκες τι άλλο θα μπορούσε να είναι το Μπιγκ Σερ πέρα από αγωνιώδες ουρλιαχτό; Το Μπιγκ Σερ είναι τοποθεσία, μια μικρή χερσόνησος, μακριά από τον πολιτισμό κι από το πολύβουο πλήθος. Είναι το ησυχαστήριο, το σανατόριο των ψυχικά καταρρακωμένων. Μια μικρή καλύβα, ιδιοκτησία ενός καλού φίλου πάντα πρόθυμου να την παραχωρήσει σε όποιον το επιθυμεί, είναι η μοναδική ανθρώπινη παρέμβαση σ’ ένα άγριο – ακατέργαστο τοπίο. Εκεί καταφεύγει ο Κέρουακ με εφόδια που χωράν σ’ ένα σακίδιο και μερικά βιβλία. Ψάχνει στη φύση να βρει το χαμένο του εαυτό, να ηρεμήσει, τα τακτοποιήσει τις σκέψεις του.
Κι είναι πολύ χαρούμενος γι’ αυτό. Απολαμβάνει απόλυτα τις πρώτες μέρες. Εκθειάζει το τοπίο, εκθειάζει τη θάλασσα. Περπατά, κυνηγάει, ασχολείται με χειρονακτικές εργασίες που απαιτεί η υπαίθρια επιβίωση. Θυμάται τον πολιτισμό. Θυμάται τα πανάκριβα αντικείμενα που είχε αγοράσει στο παρελθόν. Υμνεί την απλότητα και τα ελάχιστα αντικείμενα και ρούχα που έχει μαζί του και συνειδητοποιεί πλήρως την καταναλωτική ματαιότητα. Οι σελίδες που περιγράφει το πάμφθηνο σέικερ που τον εξυπηρετούσε ακόμα και στο μαγείρεμα ή το πράσινο μακό μπλουζάκι που είχε βρει κάποτε στα σκουπίδια και ήταν ίσως το πιο πολυφορεμένο του ρούχο και τα συγκρίνει με πανάκριβα πουκάμισα ή παλτό που δεν τα φόρεσε ποτέ, είναι εξαιρετικές. Θυμίζοντας Τζακ Λόντον αφοπλίζει.

Η ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ ΓΟΥΛΦ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Βιρτζίνια Γουλφ(1882-1941)

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Η Βιρτζίνια Γουλφ παρουσίασε στο αναγνωστικό κοινό το βιβλίο της « Η κυρία Νταλογουέι» το 1924. Μεσήλικη κυρία, η Νταλογουέι, πραγματική αυθεντία στις διοργανώσεις κοσμικών συγκεντρώσεων, διοργανώνει μια ακόμα συνάθροιση που φιλοδοξεί να είναι η πιο φαντασμαγορική απ’ όλες. Οι εκλεκτοί καλεσμένοι, όλοι μέλη της μεγαλοαστικής τάξης, είναι ειδοποιημένοι από μέρες κι ανυπομονούν να παρευρεθούν και να απολαύσουν τις τρυφηλές φροντίδες της κυρίας Νταλογουέι, που αναμένεται να ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο. Εξάλλου και μόνο η πρόσκληση σε μια τέτοια γιορτή είναι τίτλος τιμής και επισφράγιση κοινωνικού κύρους αφού στης κυρίας Νταλογουέι δεν προσκαλείται όποιος κι όποιος αλλά μόνο οι εξέχουσες προσωπικότητες της ντόπιας πολιτικής και οικονομικής σκηνής. Έτσι όλοι ετοιμάζονται πυρετωδώς για το μεγάλο κοσμικό γεγονός, οι καλεσμένοι γιατί πρέπει να καταπλήξουν με την παρουσία και την κοσμική τους άνεση τον περίγυρο – και ποιος ξέρει, ίσως να παρουσιαστεί και καμιά οικονομική ή πολιτική ευκαιρία που πρέπει να εκμεταλλευτούν – και η κυρία Νταλογουέι γιατί πρέπει να τα έχει όλα στην εντέλεια και να διατηρήσει τον τίτλο της τέλειας οικοδέσποινας. Το ίδιο πρωί όμως γίνεται το αναπάντεχο. Καταφτάνει στην πόλη ο Γουόλς, ο εφηβικός έρωτας της κυρίας Νταλογουέι και μάλιστα την επισκέπτεται στο σπίτι της.

Η παρουσία του αναστατώνει ανεπανόρθωτα την Νταλογουέι, όχι τόσο γιατί ξυπνά το λησμονημένο ερωτικό παρελθόν, το βιβλίο δεν είναι ρομάντζο, αλλά γιατί αφυπνίζει την, από καιρό νεκρή, εφηβική της επαναστατικότητα. Ο έρωτας δηλαδή δεν παρουσιάζεται σαν γλυκιά νοσταλγία ή σαν τσίμπημα – φτερούγισμα της καρδιάς αλλά σαν ηχηρό χαστούκι της ολοκληρωτικής σύμβασης, σαν αφυπνιστική συνείδηση της απώλειας του νεανικού ονείρου για μια ζωή που τελικά ποτέ δεν θα ζήσει. Λειτουργεί ως αντανακλαστική παρόρμηση

Salvador Dali. The Persistence of Memory. (La persistencia de la memoria)

Ίσως ο πιο αναγνωρίσιμος πίνακας του μεγάλου Καταλανού Ισπανού ζωγράφου Salvador Dali(1904-1989). "Η εμμονή της μνήμης", που έγινε το 1931 και σήμερα βρίσκεται στο Gala-Salvador Dali Foundation / Artists Rights Society (ARS) Museum, στη Νέα Υόρκη.
Ο σουρεαλισμός ή υπερρεαλισμός προέκυψε ως αποτέλεσμα της επανάστασης που είχαν προκαλέσει στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς οι ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόιντ, η ανάλυση που έκανε για τα όνειρα και τα προλογικά στοιχεία του ανθρώπου, στις οποίες οι πρωτεργάτες του υπερρεαλισμού είδαν ότι μπορούν να δράσουν απελευθερωτικά για τον άνθρωπο και την επιδίωξη της ευτυχίας του. Ξεκίνησε από τη λογοτεχνία με το "μανιφέστο του υπερρεαλισμού" του Αντρέ Μπρετόν, το 1924, έναν όρο που δανείστηκε από τον Γάλλο ποιητή Γκιγιώμ Απολλιναίρ που τον είχε χρησιμοποιήσει το 1917. Ο Αντρέ Μπρετόν διεύθυνε μαζί με τον Λουί Αραγκόν, τον άλλον πρωτεργάτη του υπερρεαλισμού, το περιοδικό "Littérature" και την επιθεώρηση "La Révolution surréaliste". Το σύνθημά τους ήταν " να αλλάξουμε τις ζωές μας, να αλλάξουμε τον κόσμο", αναπτύσσοντας και έντονη πολιτική δραστηριότητα(για ένα διάστημα από τις γραμμές του Γαλλικού ΚΚ, με το οποίο όμως δεν μπόρεσαν να συνυπάρξουν για πολύ) η οποία όμως σχετικά γρήγορα περιθωριοποιήθηκε.
Το σημαντικότερο τελικά αποτύπωμα αυτού του ρεύματος ήταν στη ζωγραφική. Ο Salvador Dali αποτέλεσε εμβληματική φυσιογνωμία του σουρεαλισμού στην ζωγραφική. Όπως ο ίδιος έλεγε, τα έργα του αποτελούν φωτογραφίες ονείρων, επηρεασμένος από τον Φρόιντ και την ανάλυση που έκανε για τον ρόλο του υποσυνείδητου και πως αυτό εκφράζεται στα όνειρα. Μ' αυτή την έννοια δεν έδινε και εξηγήσεις για τα έργα του, (δεν καταδεχόταν εξάλλου να  ..πέσει σε τέτοιο επίπεδο), παραδίδοντάς τα έτσι στον θεατή ο οποίος μπορεί να σκεφθεί για τη μία ή την άλλη ερμηνεία.
Σ' αυτόν τον πίνακα το χαρακτηριστικότερο στοιχείο είναι τα ρολόγια που λειώνουν, κάτι που θεωρήθηκε σαν συμβολισμός του ότι στα όνειρα ή στο υποσυνείδητο, χάνεται η έννοια του χρόνου. Ο τίτλος όμως "η επιμονή της μνήμης" μπορεί να μας παραπέμψει και στο ότι ο χρόνος έχει σταματήσει σε παλαιότερες αναμνήσεις. Το τοπίο με τα βράχια που φαίνεται στο βάθος και τη θάλασσα, που επαναλαμβάνεται και σε άλλους πίνακές του(και στον πίνακα "sun table" που ανάρτησα στις 19/7), μοιάζει με το Port Lligat που ήταν το σπίτι του Νταλί, όπου έμενε από το 1930 και μετά. Εξ άλλου μια ελαφρώς διαγώνια γραμμή προς το πάνω μέρος του πίνακα, το διαχωρίζει αυτό το τοπίο που είναι φωτεινό με το κάτω μέρος που βρίσκεται στη σκιά, συμβολίζοντας όπως θεωρήθηκε, αυτά που βρίσκονται στο συνειδητό και αυτά στο υποσυνείδητο. Στο κέντρο σχεδόν του πίνακα δεσπόζει κάτι σαν ψάρι ή έμβρυο ή άλογο σε στάση αποσύνθεσης ή ύπνου (μια εικόνα που τη βλέπουμε και σε άλλους πίνακές του όπως στον "μεγάλο αυνανιστή" που αφορά την πρώτη συνάντησή του με την Γκαλά ή στο "αίνιγμα της επιθυμίας" που γίνανε το 1929). Και στο πορτοκαλί ρολόι που είναι το μόνο που δεν είναι παραμορφωμένο, βρίσκονται μυρμήγκια ολοζώντανα.
Όπως σε όλα τα όνειρα υπάρχει το υποκειμενικό στοιχείο στην ερμηνεία τους και ο Dali δεν μας έκανε φυσικά τη χάρη να μας πει τίποτε περισσότερο.

του Ανδρεα Πετρουλακη (απο την Καθημερινη)

Ο ΚΟΥΡΟΣΑΒΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Ακίρα Κουροσάβα(1910-1998)

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές 


H αυτοβιογραφία του Κουροσάβα έχει τον τίτλο «Κάτι σαν αυτοβιογραφία». Αναφέρεται στα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, στο ξεκίνημά του στον κινηματογράφο, στις πρώτες του ταινίες, στη γιαπωνέζικη κινηματογραφική βιομηχανία και σταματά στο σημείο που γνωρίζει παγκόσμια φήμη με το «Ρασομόν» θεωρώντας ότι η από κει και πέρα πορεία του είναι δεδομένη. Ο Κουροσάβα διατηρούσε αρχικά μεγάλους ενδοιασμούς για κάθε αυτοβιογραφικό εγχείρημα. Για χρόνια το απέφευγε παρά τις προτροπές των θαυμαστών του. Το γεγονός που τον έκανε να αλλάξει γνώμη ήταν η αυτοβιογραφία του Ρενουάρ. Η ανάγνωσή της ήταν γι’ αυτόν μια μικρή αποκάλυψη αφού μόνο έτσι διαπίστωσε όλο το κινηματογραφικό βάθος του μεγάλου Ρενουάρ και συνειδητοποίησε ότι του δόθηκε μια νέα κινηματογραφική οπτική, ένα άνευ προηγουμένου ερέθισμα, όχι μόνο για να επανεκτιμήσει το έργο του Ρενουάρ, αλλά και το δικό του. Κάτι σαν κινηματογραφικό μάθημα. Δήλωσε μάλιστα τη λύπη του που δεν έγραψε κι ο Φορντ μια αυτοβιογραφία. Ποιος ξέρει τι δρόμους θα αποκάλυπτε! Κάτω λοιπόν από το βάρος της νέας προσέγγισης αναθεώρησε, έκρινε δίκαιο το αίτημα των θαυμαστών του κι έγραψε δυο λόγια για τη ζωή του.

Προέρχεται από αυστηρή, πατριαρχική οικογένεια που τηρούσε έντονα τις γιαπωνέζικες παραδόσεις. Ο πατέρας του, σκληρός και δίκαιος χαρακτήρας,

Fred Wesley & The JB's - Doin' It To Death (1973)

ο υπνος και τα ονειρα

 Για τον ύπνο έχουμε ξαναμιλήσει σε προηγούμενες αναρτήσεις. Επειδή όμως είναι ενδιαφέρον θέμα θα ξαναδούμε κάποιες πλευρές του και στη σημερινή ανάρτηση.

Ο ύπνος αποτελεί μια κατάσταση καταστολής της συνείδησης. Ταυτόχρονα γίνεται καταστολή του τόνου του συμπαθητικού συστήματος, που φαίνεται ότι η διέγερσή του είναι προϋπόθεση για το φαινόμενο της εγρήγορσης, της κατάστασης της ενσυνειδησίας. Ο αυξημένος τόνος του συμπαθητικού στη διάρκεια της ημέρας, σημαίνει αυξημένη εγρήγορση για την αντιμετώπιση των όποιων κινδύνων, εστίαση της προσοχής για την επίλυση διαφόρων προβλημάτων.

 Η καταστολή της συνείδησης που γίνεται με τον ύπνο σημαίνει και ότι υπάρχει ένα αίσθημα ασφάλειας για τον εαυτό, δεν κινδυνεύει άρα μπορεί να αποσύρει την προσοχή και τη διέγερση για ανίχνευση κινδύνων και να χαλαρώσει.

Όλες οι μορφές ζωής εφ' όσον εξαρτιόταν από την ενέργεια του ήλιου, διαμόρφωσαν ρυθμούς που ακολουθούν την εναλλαγή ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Ονομάστηκαν κιρκάδιοι ρυθμοί και υπάρχουν με διάφορες μορφές σε κάθε μορφή ζωής. Ο ύπνος και η καταστολή του συμπαθητικού την νύχτα, αποτελεί την έκφραση αυτών των ρυθμών στα θηλαστικά αλλά και στα περισσότερα είδη των ζώων. Στους ρυθμούς αυτούς προσαρμόστηκαν και οι περισσότερες λειτουργίες των ζωικών οργανισμών. Η εγρήγορση έχει τη βάση της στη λειτουργία του δικτυωτού σχηματισμού του εγκεφάλου, καθώς και σε κέντρα στον υποθάλαμο και τον μετωπιαίο λοβό.

Ο δικτυωτός σχηματισμός είναι μια νευρική δομή που έχει τη βάση της στο στέλεχος του εγκεφάλου, δηλαδή εξελικτικά είναι αρχέγονη και στη διέγερση αυτής της δομής στηρίζεται η εγρήγορση.

The JB's-Givin' Up Food For Funk (High Quality)

Και μια κινέζικη (ή ..γιαπωνέζικη;) παροιμία.

Και μια κινέζικη (ή ..γιαπωνέζικη;) παροιμία.

Ο ορειβάτης πρέπει να κοιτάζει στα 100 μέτρα μπροστά του για να μη χάσει τον δρόμο για την κορυφή. Στα 10 μέτρα για να ελέγχει τον δρόμο. Και μπροστά του στο 1 μέτρο για να μη γκρεμοτσακιστεί..

η αυχεναλγια και η αρτηριακη πιεση

Η αιφνίδια πολύ ισχυρή αυχεναλγία, που περιγράφεται σαν “τσεκουριά στον αυχένα” ή "κεραυνός εν αιθρία”που συνοδεύεται συνήθως με εμετό, αυχενική δυσκαμψία, φωτοφοβία και σε βαρύτερες περιπτώσεις με διαταραχές της όρασης, της ομιλίας ή και με κώμα, αποτελεί μια όχι πολύ συχνή αλλά πολύ σοβαρή κατάσταση που είναι αποτέλεσμα εγκεφαλικής αιμορραγίας από ρήξη κάποιου εγκεφαλικού ανευρύσματος. Δεν θα αναφερθούμε σ' αυτή την πολύ σοβαρή διαταραχή αλλά σε μια πολύ πιο συχνή κατάσταση, τη συνήθη αυχεναλγία που συχνά συνοδεύεται και από μια μικρή σχετικά άνοδο της αρτηριακής πίεσης.

Είναι παρατηρημένο ότι πολλές φορές, όταν έχουμε μια απότομη ένταση, ιδίως αν προϋπάρχει ευαισθησία στην περιοχή του αυχένα, τότε νοιώθουμε ένα τράβηγμα στη βάση του αυχένα που συνοδεύεται από εγκατάσταση πονοκεφάλου ή την αύξηση του.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις συνήθως ανεβαίνει και η πίεση. Εξάλλου πολλοί υπερτασικοί λένε ότι νοιώθουν την άνοδο της πίεσης τους με την αίσθηση του πόνου στον αυχένα. Και θεωρούν ότι η άνοδος της πίεσης τους έχει σαν αποτέλεσμα αυτόν τον πονοκέφαλο αν και συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις δεν έχουμε σημαντική αύξηση της πίεσης. Μάλλον όμως η διαδικασία είναι αντίστροφη ή εν πάση περιπτώσει είναι αμφίδρομη.

Οι μύες του αυχένα είναι γνωστό ότι είναι από αυτούς που συσπώνται έντονα όταν υπάρχει ένταση στο σώμα. Επίσης βρίσκονται σε σύσπαση συχνά λόγω της θέσης του σώματος. Αυτό μπορεί να επιδεινωθεί από διάφορες καταστάσεις,

Γ. Ιωαννου, απο το ΕΘΝΟΣ. καλο χειμωνα..

ALTAN. καλο μηνα

(από το eranistis.net)



(Εντάξει, τι Σεπτέμβριος τι Οκτώβριος..μου άρεσε και βιάζομαι να το βάλω)