από τον Γ. Ιωάννου

Θειάλογος

Πρότυπον Αναμορφωτήριον για νέους παιδαγωγούς

(παράφραση) από τον διεθνή τύπο

 Να αποδείξουμε ότι είμαστε και η θεραπεία και όχι μόνο το σύμπτωμα της κρίσης.

First we take Athens

then we take Berlin..

Ελπίζω ο Ρωμανός να μη μπαίνει στο facebook. Του Ανδρέα Πετρουλάκη. (από το Protagon)

οφθαλμούς αντί οφθαλμού και οδόντας αντί οδόντος.

Σε μια συζήτηση μεταξύ του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι και του Μπρεντ Σκόουκροφτ, αμφότεροι σύμβουλοι Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ στο παρελθόν, που παρουσιάζεται στο “η Αμερική και ο κόσμος” (εκδόσεις Λιβάνη, 2010), ο Σκόουκροφτ λέει ότι "οι Ισραηλινοί έχουν ένα δόγμα. Απαντούν στη βία με πολλαπλάσια βία. Κι αυτή η τακτική έφερνε αποτελέσματα κάποτε. Όχι πια". Και θέτουν και οι δύο το ερώτημα κατά πόσο σε πενήντα για παράδειγμα χρόνια από σήμερα θα υπάρχει κράτος που λέγεται Ισραήλ, αν οι ΗΠΑ υποχρεωθούν για διάφορους λόγους, να αποχωρήσουν από τη Μέση Ανατολή και δεν έχει υπάρξει μια ειρηνική διευθέτηση των σχέσεων του Ισραήλ με τους γείτονές του και πρώτα απ' όλα με τους Παλαιστίνιους. Πόσο θα αντέξει; Επισημαίνουν δε ότι αυτή η τακτική του Ισραήλ είναι απόρροια επιθετικών λογικών, που προϋποθέτουν ως δεδομένη μια επερχόμενη πολεμική σύγκρουση της Δύσης με τους φανατικούς του Ισλάμ, που οδηγεί όμως αναπόφευκτα και σε μια συνολική καταδίκη του ισλαμικού κόσμου. Μια λογική που εκτός από τον έλεγχο των πετρελαίων και την ασφάλεια του Ισραήλ, αποτέλεσε βασικό παράγοντα για την μονομερή επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003, που αποδείχθηκε καταστροφική για τις ΗΠΑ, αφού σήμερα το Ιράκ είναι υπό διαμελισμό, ουσιαστικά εκτός ελέγχου και οι ΗΠΑ έχουν αποχωρήσει, ενώ μαίνεται η σύγκρουση μεταξύ σουνιτών και σιιτών. Μια λογική που προωθούσε και την πολεμική σύγκρουση με το Ιράν η οποία, όπως αφήνει να εννοηθεί ο Μπρεζίνσκι, θα είχε γίνει επί Μπους του νεότερου αν δεν υπήρχε η αποτυχία του Ιράκ. Μια γενικότερη σύγκρουση που τουλάχιστον η σημερινή ηγεσία των ΗΠΑ δεν την αποδέχεται και γιατί οι σχέσεις της Δύσης με το 1 δισεκατομμύριο διακόσια εκατομμύρια μουσουλμάνους δεν μπορεί να είναι σχέση σύγκρουσης αλλά και γιατί μια τέτοια σύγκρουση θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες για όλους και πρώτα και κύρια για την παγκόσμια σταθερότητα.

Έτσι μια λύση του Παλαιστινιακού προβλήματος, που είναι κομβικό στο πλέγμα των προβλημάτων της Μέσης Ανατολής, θα πρόσφερε μια ασφαλέστερη και διαρκέστερη λύση και για το κράτος του Ισραήλ. 

οι αυτοδιοικητικές εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ

Αποδείχθηκε και εκ του αποτελέσματος ότι η τακτική του ΣΥΡΙΖΑ να δώσει στενά πολιτικό χαρακτήρα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, εντάσσοντάς τες στο δίπολο μνημονιακές-αντιμνημονιακές δυνάμεις και στον δημοψηφισματικό χαρακτήρα για την απομάκρυνση της Κυβέρνησης, κατεβάζοντας στην μεγάλη πλειοψηφία των Δήμων στενά κομματικά σχήματα, δεν απέβησαν συνολικά προς όφελός του, παρά τα καλά αποτελέσματα που έφερε στην Αθήνα και την Αττική. Πολύ περισσότερο που γινόταν ταυτόχρονα και οι ευρωεκλογές και θα μπορούσε να επικεντρώσει σε αυτές την έκφραση της δυσαρέσκειας για την Κυβέρνηση, αν και αυτό είναι συζητήσιμο αλλά ας πούμε ότι η πολιτική συγκυρία το επέτρεπε. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές θα μπορούσε να υποστηρίξει ευρύτερα σχήματα, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο τον χαρακτήρα των θεσμών της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και δείχνοντας ως μελλοντική Κυβέρνηση που θέλει να εμφανίζεται, ότι θέλει να δρα ενωτικά συσπειρώνοντας ευρύτερες δημιουργικές και πολύτιμες για τις τοπικές κοινωνίες και τη χώρα δυνάμεις, ότι δεν θα κυβερνήσει μόνος του κλπ. Έτσι θα συγκάλυπτε και τις μεγάλες αδυναμίες που έχει σε αυτοδιοικητικά στελέχη, αλλά και στις οργανώσεις του που αντικειμενικά είναι πολύ κατώτερες των απαιτήσεων των γενικών ποσοστών υποστήριξης που σήμερα συγκεντρώνει. Έτσι τη δεύτερη Κυριακή των ευρωεκλογών θα πήγαινε με διαφορετικό αέρα που θα ενίσχυε τα ποσοστά του. Στην Θεσσαλονίκη δηλαδή για παράδειγμα, γιατί δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει τον Μπουτάρη; Ή αντίθετα ο επιτυχημένος συνδυασμός στον Δήμο Αριστοτέλη, τον Δήμο όπου υπάρχει η αντιπαλότητα για τα μεταλεία χρυσού, με έναν υποψήφιο ευρύτερης αποδοχής, όπου οποιοσδήποτε άλλος κομματικός υποψήφιος μάλλον δεν είχε ελπίδα απέναντι στις δυνατότητες που είχε ο συνδυασμός του απερχόμενου Δημάρχου Πάχτα; Στην Αθήνα ή την Αττική, που υπήρχε ο κίνδυνος της ακροδεξιάς, ας πούμε ότι υπήρχε μια δικαιολογία ότι χρειαζόταν υποψηφιότητες με νέα άφθαρτα πρόσωπα που θα λειτουργούσαν και σαν αντίβαρο στην άνοδο της Χρυσής Αυγής, μιας δύναμης με φασιστικές αντιλήψεις. Στην πλειοψηφία όμως των περιπτώσεων κάτι τέτοιο δεν ίσχυε.

Οι αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν τη δική τους λογική, η μεγάλη πλειοψηφία ψηφίζει με βάση την αποτελεσματικότητα των υποψηφίων να βελτιώσουν την καθημερινότητα στις πόλεις τους και τα χωριά τους. Υπάρχουν μικρές και μεγαλύτερες διαπλοκές ατομικών και τοπικών συμφερόντων και μηχανισμών που τις εξυπηρετούν και αν θέλει κάποιος να αντιπαρατεθεί σε πρακτικές που θεωρεί επιζήμιες για την τοπική κοινωνία, χρειάζονται οι ευρύτερες δυνατές συσπειρώσεις.

Νομίζω ότι οι αιτίες για αυτή την πολιτική συμπεριφορά είναι η ελαττωματική επαφή με την πραγματικότητα και τις διεργασίες που γίνονται στην Ελληνική κοινωνία στην προσπάθειά της να βγει από την κρίση. Αυτό φανερώνουν και τα κατά καιρούς σαλπίσματα για “γενικό ξεσηκωμό”. Αλλά και ο εγκλωβισμός σε ανελαστικά σχήματα, όπως ο γενικός διαχωρισμός σε μνημονιακές-αντιμνημονιακές δυνάμεις ή σε ιδεοληψίες “καθαρότητας”, δίνουν μεν κομματικά οφέλη αλλά και αυτά χωρίς μακρινό ορίζοντα και συνολικά δεν οδηγούν σε αποτελεσματικές διεξόδους. Εξάλλου οι πολιτικές συγκυρίες μεταβάλλονται και μια ανελαστική στάση σε βγάζει έξω από το παιχνίδι. Αλλιώς πρέπει να υποθέσουμε ότι αυτοσαμποτάρει τη δυνατότητά του να παίξει έναν πρωταγωνιστικό κυβερνητικό ρόλο. 

τα γενόσημα και οι εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες

Η διαμάχη τις τελευταίες μέρες για τα γενόσημα φάρμακα, ανέδειξε και μια πλευρά που πρέπει να συζητηθεί περισσότερο. Υπάρχει δηλαδή η εγχώρια βιομηχανία παραγωγής φαρμάκων, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει οπωσδήποτε αναπτυχθεί πολύ, έχει σημαντικές υποδομές, παράγει σκευάσματα ποιοτικά, κάνει κάποιου βαθμού έρευνα, έχει καινοτομίες σε πολλά σκευάσματα, κάνει εξαγωγές σε πολλές χώρες και απασχολεί και αρκετές χιλιάδες εργαζόμενους. Αυτός ο κλάδος όμως, ιδιαίτερα τα 10-15 τελευταία χρόνια έχει ευνοηθεί σχεδόν σκανδαλωδώς. Σε συμφωνία με τους αντίστοιχους τομείς στα υπουργεία, όριζαν τιμές των αντιγράφων(γενοσήμων) που παρήγαγαν, ιδιαίτερα υψηλές, στο 80% της τιμής των πρωτότυπων φαρμάκων, τη στιγμή που στην Αμερική οι τιμές των γενοσήμων κυμαίνονταν στο 20% ή και πιο κάτω και στην Ευρώπη στο 30-40%. (Βέβαια για μια μεγάλη περίοδο, αυθαίρετα υψηλές τιμές, πολλαπλάσια από αυτές που ίσχυαν στην υπόλοιπη Ευρώπη καθορίζονταν και για άλλα ιατρικά προϊόντα, υλικά κλπ, πρωτότυπα ή όχι. Είναι γνωστά αυτά. Μια σχετική ανάρτηση είχε ξαναγίνει εδώ στο blog (http://petridis58.blogspot.gr/2012/03/blog-post.html, "η  φαρμακευτική δαπάνη, οι υπερτιμολογήσεις και τα γενόσημα"). Είχαν με αυτό τον τρόπο μια πολύ υψηλή κερδοφορία, αν και ένα μεγάλο ποσοστό αυτού του τεράστιου περιθωρίου κέρδους που είχαν, πήγαινε στο λεγόμενο promotion του προϊόντος, με παροχές σε γιατρούς ή άλλους ενδιάμεσους, πράγματα που επίσης είναι γνωστά. Αυτό βέβαια δεν αφορά μόνο την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, αλλά το περιθώριο κέρδους εδώ ήταν πολύ μεγαλύτερο. Οι μεγάλες πολυεθνικές που παράγουν πρωτότυπα φάρμακα στηρίζονται στην πολύ μεγάλη αγορά, παγκόσμια, των προϊόντων τους και διαθέτουν φυσικά και αυτές τεράστια ποσά στον τομέα προώθησης του προϊόντος. Η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, παρά το ότι κάνει εξαγωγές, εν τούτοις το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς της είναι η εγχώρια αγορά, αλλά με πολύ μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Το αποτέλεσμα ήταν η υπερσυνταγογράφηση που εκτίναξε τη φαρμακευτική δαπάνη.

Έχουμε δηλαδή μία κλασική περίπτωση προστατευτισμού, με δυνατότητα υπερκέρδους, κάτι όμως που επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο αλλά και εξοντώνει τα ασφαλιστικά ταμεία των οποίων τα ελλείμματα πληρώνει το δημόσιο.

Με την κρίση, στην προσπάθεια περιορισμού των δαπανών, έχουν γίνει σημαντικές μειώσεις στις τιμές όλων των φαρμάκων, τόσο των πρωτότυπων όσο και των αντιγράφων και περιορισμός της φαρμακευτικής δαπάνης. Με τον πρόσφατο νόμο, αίρονται πολλές προστατευτικές ρυθμίσεις στις τιμές των γενοσήμων, με αποτέλεσμα τα σκευάσματα της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας να έρθουν αντιμέτωπα με τα φθηνά γενόσημα της παγκόσμιας αγοράς. Σκευάσματα που προέρχονται από χώρες όπως η Ινδία, που είναι από τις μεγαλύτερες παραγωγούς φαρμάκων παγκοσμίως ή το Ισραήλ ή άλλες χώρες, κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο και ελέγχονται και από τον ΕΟΦ.

Το πρόβλημα δηλαδή που τίθεται είναι αν πρέπει να συνεχισθεί μια πολιτική προστασίας της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας, που όμως την πληρώνει το δημόσιο, δηλαδή οι φορολογούμενοι ή αν η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με τα (φθηνότερα)προϊόντα της παγκόσμιας αγοράς. Σίγουρα δεν είναι απλές οι απαντήσεις, επειδή σε κάθε περίπτωση θα υπάρχουν επιπτώσεις που έχουν σχέση με τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι εγχώριες επιχειρήσεις. Η οικονομική κρίση όμως δεν αφήνει περιθώρια περιττών δαπανών. Αποτελεί ταυτόχρονα και μία πρόκληση για τις εγχώριες βιομηχανίες, με την τεχνογνωσία και τις δυνατότητες που έχουν, να αναπροσαρμόσουν την παραγωγή και τους τρόπους προώθησης των προϊόντων τους, ώστε να σταθούν αποτελεσματικά στον σκληρό παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Η φαρμακευτική δαπάνη και παγκόσμια έχει εκτιναχθεί τα τελευταία χρόνια και αποτελεί πρόβλημα η αντιμετώπισή της και από πολύ πιο εύρωστες οικονομίες, πολύ περισσότερο για την Ελληνική. Η παραγωγή φθηνού και ποιοτικού φαρμάκου αποτελεί μια μόνιμη πρόκληση, που θα γίνεται συνεχώς και πιο επιτακτική. Σ' αυτό θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο και ένας αναβαθμισμένος ΕΟΦ.

Ο Γιώργος Φουντούλης και ο Μάνος Καπελώνης, 27 και 22 χρονών αντίστοιχα, δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και ένας τρίτος ο Αλέξανδρος Γέροντας 29 χρονών, συνεχίζει να βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση στην εντατική.  
Τρεις νέοι άνθρωποι, τα νέα πρόσφατα θύματα  αντιλήψεων που προτάσσουν τη βία, η οποία εύκολα φθάνει στην αφαίρεση ανθρώπινων ζωών, ως μέσο επίλυσης των όποιων πολιτικών, ιδεολογικών  ή άλλων επιδιώξεων με θύματα που επιλέγονται στο όνομα κάποιας συλλογικής ευθύνης, μιας και το πρωτεύον σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η όποια "ιδέα" ή επιδίωξη, τα ξεχωριστά άτομα δεν έχουν σημασία. Συνήθως οι θύτες σ' αυτές τις περιπτώσεις, οι δολοφόνοι, είτε είναι ανάλγητοι σε βαθμό να είναι συναισθηματικά νεκροί, είτε εξουσιάζονται από μια "ιδέα" που γι αυτούς είναι τόσο ισχυρή που και οι ίδιοι δεν έχουν ατομική ζωή μιας και αυτή κυριαρχείται από ιδεοληψίες που τους εξουσιάζουν και όπως έχει υποταχθεί η δική τους ζωή, με τον ίδιο τρόπο και χειρότερα δεν υπολογίζουν τις ζωές των άλλων. Αυτό που έχει εκμηδενίσει τη δική τους ζωή θα εκμηδενίσει και των άλλων. 

Ανεξάρτητα από τις όποιες επιδιώξεις τους, τα μόνα σίγουρα αποτελέσματα των πράξεών τους είναι η διακοπή της ζωής των δύο ή και τριών νέων, θυμάτων που επιλέγησαν τυφλά και ο ανείπωτος πόνος των δικών τους ανθρώπων. 
Η Ελληνική κοινωνία αποτελεί μια συλλογικότητα που παρ' όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και τις στρεβλώσεις της, έχει δείξει πως έχει πολύ ισχυρές αντοχές, φαίνεται να μαθαίνει και δεν θα ακολουθήσει τον δρόμο της διάλυσής της υποκύπτοντας  σε πρακτικές που οδηγούν προς τα εκεί. Έχει πολλά να προσφέρει με το δυναμικό της σε θετικά έργα τόσο στη βελτίωσή της όσο και στην παγκόσμια πανανθρώπινη κοινότητα.

Το ισχυρό και το αδύναμο φύλο..
Χρειάστηκε μια γυναίκα αστυφύλακας να συλλάβει τον δράστη της δολοφονίας στην Αμφιάλη, ενώ οι άνδρες συνάδελφοί της εκτιμούσαν ότι ήταν λίγοι και δεν τους έπαιρνε να επέμβουν. 

η πώληση του 902

Η πανελλαδικής εμβέλειας τηλεοπτική συχνότητα, ο 902, παραχωρήθηκε στο ΚΚΕ από το δημόσιο επειδή το ΚΚΕ αντιπροσώπευε ως κόμμα ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Τη χρήση της συχνότητας την είχε διεκδικήσει με αυτό ακριβώς το αιτιολογικό και ορθά το Ελληνικό δημόσιο, επί  κυβέρνησης Τζανετάκη με τον νόμο 1866/1989, του παραχώρησε αυτή τη χρήση όπως παραχώρησε τη χρήση συχνοτήτων σε επιχειρηματίες που ήδη είχαν "καταλάβει" διάφορες συχνότητες και εξέπεμπαν πανελλαδικά.
Σήμερα το ΚΚΕ πουλάει κάτι το οποίο του παραχωρήθηκε δωρεάν. Το απέκτησε μεν δικαιωματικά γι αυτό που αντιπροσώπευε και συνεχίζει να αντιπροσωπεύει, δεν έχει όμως, κατ' αρχήν το ηθικό  δικαίωμα, να το πουλήσει ακριβώς επειδή τη χρήση της συχνότητας την πήρε γι αυτό που το ίδιο αντιπροσωπεύει. 
Ανεξάρτητα από την (μικρή)απήχηση του σταθμού και τις υψηλές απαιτήσεις που υπάρχουν σε τέτοιες περιπτώσεις, η συγκεκριμένη ενέργεια θα αποδειχθεί νομίζω ένα μοιραίο λάθος για το ΚΚΕ. 
Οι συμπεριφορές απέναντι στους εργαζόμενους των επιχειρήσεών του αναδεικνύουν τις αντιφάσεις μιας πολιτικής που ενώ δείχνει να έχει μια δική της ισχυρή εσωτερική συνοχή, στη σύγκρουση με την πραγματικότητα αυτή η συνοχή διαλύεται.

Ανάλογες αγοραπωλησίες, ραδιοφωνικών κυρίως αλλά και τηλεοπτικών συχνοτήτων, οπωσδήποτε  έχουν γίνει πολλές από επιχειρηματίες που επίσης είχαν αποκτήσει τη χρήση συχνοτήτων με παραχώρηση. Αν και σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως υπάρχει θέμα με τη νομιμότητα της μεταβίβασης, για ένα κόμμα αυτό ισχύει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.

Η Αίγυπτος μπροστά στον κίνδυνο εμφυλίου πολέμου. Γενικεύεται η κρίση στον μουσουλμανικό κόσμο.

Εδώ και πάνω από δύο χρόνια ένα μεγάλο μέρος του μουσουλμανικού κόσμου, αυτό που βρίσκεται εγγύτερα, έχει περισσότερες ανταλλαγές και επηρεάζεται έτσι περισσότερο από τη Δύση, συγκλονίζεται από αναταραχές που πήραν τη μορφή ειρηνικών ή ένοπλων εξεγέρσεων που γκρέμισαν τυραννίες, οδήγησαν σε έναν ιδιαίτερα αιματηρό εμφύλιο στη Συρία που συνεχίζεται άγνωστο για πόσο ακόμη και τώρα ο κίνδυνος του εμφυλίου στην Αίγυπτο, μετά το πραξικόπημα του στρατού και την αφαίρεση της κυβερνητικής εξουσίας από τους αδελφούς μουσουλμάνους, που τους καταλογίζεται από τους αντιπάλους τους ότι προσπάθησαν να ελέγξουν ολοκληρωτικά το κράτος αποκλείοντας άλλες πολιτικές ή θρησκευτικές δυνάμεις. Πέρα από την αντιπαράθεση των συμφερόντων διαφορετικών ομάδων ή τις επιρροές από άλλες δυνάμεις του μουσουλμανικού κόσμου, που συνασπίζονται πολιτικά, ιδεολογικά ή οικονομικά ή από τη Δύση που έχει μια ιστορία μακραίωνων παρεμβάσεων στην περιοχή, βρισκόμαστε μπροστά σε μια γενικευμένη αναταραχή στον μουσουλμανικό κόσμο που τα αίτιά της βρίσκονται κυρίως στην επιλογή της στάσης τους απέναντι στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου και τις αιτίες της σημερινής δυσμενούς θέσης τους. Με ποιο τρόπο οι διάφορες κοινωνικές ομάδες, οι χώρες η κάθε μια ξεχωριστά ή σαν σύνολο θα σταθούν απέναντι σ' αυτές τις εξελίξεις. Θα σταθούν σε θέση μάχης απέναντι στους “άπιστους” της Δύσης ή θα προσπαθήσουν να ακολουθήσουν τους παγκόσμιους προβληματισμούς διεκδικώντας ταυτόχρονα τα δικαιώματα της ελεύθερης έκφρασης, της συνύπαρξης όλων των διαφορετικών κοινωνικών, θρησκευτικών ή πολιτικών ομάδων και βελτιώνοντας τη θέση των ίδιων και των χωρών τους στον στενά αλληλεξαρτώμενο κόσμο μας; Δυστυχώς αυτή η αντιπαράθεση λόγω της μακρόχρονης απουσίας θεσμών που να μπορούν να απορροφούν τους κοινωνικούς κραδασμούς, μακρόχρονων τυραννικών και διεφθαρμένων καθεστώτων, που συνέβαλλαν και αυτά με αρνητικό τρόπο στη γιγάντωση του ακραίου πολιτικού ισλάμ, όπως και τα πραξικοπήματα εναντίον τους, γίνεται με συνθήκες αιματοκυλίσματος.

Η κρίση του μουσουλμανικού κόσμου συνδέεται δηλαδή με τις σημερινές παγκόσμιες ανακατατάξεις και τη θέση των κοινωνικών και άλλων ομάδων όπως και των αντίστοιχων χωρών μέσα σ' αυτές.

Οι εξεγέρσεις αυτές, όπως και οι πολύ μικρότερης κλίμακας που είδαμε στην Τουρκία ή την Βραζιλία, αναπτύσσονται σε ένα περιβάλλον μεγαλύτερων δυνατοτήτων από ότι παλιότερα, από νέους ανθρώπους κυρίως, κοινωνούς κοινών περίπου προβληματισμών, με μειωμένη σε σχέση με τις γνωστικές δυνατότητές τους συμμετοχή στους νέους κοινωνικούς καταμερισμούς ή και αποκλεισμένοι από αυτούς. Και είναι δύσκολο να τις φαντασθούμε πριν 20 χρόνια για παράδειγμα, όπου η καταστολή τους θα ήταν οπωσδήποτε διαφορετική, ιδιαίτερα εκεί που υπήρχε ισχυρή απολυταρχική παράδοση. Γίνεται επίσης είσοδος νέων “μαζών” στο ιστορικό γίγνεσθαι, που θέλουν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους. Σήμερα οι μεγάλες δυνατότητες επικοινωνίας ενισχύουν πολύπλευρα αυτή τη δυνατότητα. Η επικοινωνία ευνοεί τη δημοκρατία.

Οι ανεπτυγμένες δυτικές χώρες έχουν μέχρι στιγμής το πλεονέκτημα του πιο υψηλού βιοτικού επιπέδου καθώς και παράδοση θεσμών δημοκρατικών που επιτρέπουν πολύ μεγαλύτερο εύρος διορθωτικών παρεμβάσεων. Οι παγκόσμιες όμως ανακατανομές ισχύος θα θέσουν και σ' αυτές παρόμοια προβλήματα έστω και με διαφορετικές μορφές.

MERHABA! Πλατεία Ταξίμ. Οι εξεγέρσεις και το διαδίκτυο

 Οι εξεγέρσεις, διαδηλώσεις που παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια, αρχίζοντας από αυτές της Αραβικής άνοιξης, έχουν ένα κοινό στοιχείο. Και αυτό είναι ο ρόλος που παίζει το διαδίκτυο και τα νέα μέσα δικτύωσης και επικοινωνίας, τόσο στην εκδήλωσή τους όσο και στους στόχους και προβληματισμούς που αναπτύσσονται.

Η παγκόσμια επικοινωνία οδηγεί σε μια σύγκλιση των προβληματισμών και των στόχων των χρηστών του διαδικτύου, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι νεαρής κυρίως ηλικίας και με αυτή την έννοια εκφράζονται οι αντιλήψεις κυρίως αυτού του τμήματος του πληθυσμού που μπορούν και συγκλίνουν πιο εύκολα.

Οι νέες τεχνολογίες στην επικοινωνία δίνουν ταυτόχρονα τη δυνατότητα να εκφραστούν συντονισμένα μεγάλα πλήθη, παρακάμπτοντας τα ΜΜΕ κι αυτό ανεξάρτητα από τα καλά και τα κακά μιας τέτοιας εξέλιξης. Αποκτούν περισσότερη δύναμη και ισχυρότερη φωνή, αυτοί που δεν είχαν και είναι φυσικό να την χρησιμοποιήσουν. Είναι τελικά μια διαδικασία χειραφέτησης που οπωσδήποτε συχνά δεν είναι ομαλή ή μπορεί να οδηγήσει σε μη προβλεπόμενες εξελίξεις.

Οι μεγαλύτερες δυνατότητες επικοινωνίας αυξάνουν επίσης την ποσότητα της πληροφορίας μέσα σε ένα σύστημα, σ' αυτή την περίπτωση μιας κοινωνίας και με αυτή την έννοια αυξάνει και η τυχαιότητα του συστήματος, γίνεται ακόμη λιγότερο προβλέψιμο.

Οι δηλωμένοι στόχοι αυτών των εκδηλώσεων διαφέρουν, όπως και οι ιδιαίτερες επιδιώξεις δυνάμεων που συμμετέχουν ή τις ενισχύουν ή οι κοινωνικοί συσχετισμοί σε κάθε χώρα που καθορίζουν και την τελική έκβαση. Στις Ευρωπαϊκές χώρες, όπως την Ισπανία και τη χώρα μας, είχαν περισσότερο σχέση με τις πολιτικές λιτότητας. Στις εξεγέρσεις στις Αραβικές χώρες καθοριστικό ήταν το στοιχείο της ύπαρξης σκληρών πατερναλιστικών,αυταρχικών καθεστώτων, πήραν αιματηρή μορφή και καθορίστηκαν τελικά λιγότερο ή περισσότερο από τους συντηρητικούς κοινωνικούς συσχετισμούς σ' αυτές τις χώρες.

Στην Τουρκία, μια χώρα με βαθιές αντιθέσεις, που παρά τα μεγάλα βήματα εκσυγχρονισμού που έχει κάνει, παραμένουν ισχυρές οι πατερναλιστικές δομές του συστήματος, ενάντια στις οποίες φαίνεται να στρέφονται τα αιτήματα των εξεγερμένων, σε συνδυασμό με τα προβλήματα της ζωής και του περιβάλλοντος στις μεγαλουπόλεις. Η πλατεία, η αρχαία αγορά, παραμένει το σύμβολο της (κάθε)πόλης.

οι βομβιστές της Βοστώνης

Στις φωτογραφίες των δύο βομβιστών, τρομοκρατών της Βοστώνης που προκάλεσαν το θάνατο τριών και τον τραυματισμό 176 ανύποπτων πολιτών, απεικονίζονται δύο πρόσωπα που καθόλου δεν θυμίζουν πρόσωπα εγκληματιών ή με σκληρά χαρακτηριστικά που βλέπουμε σε μέλη εγκληματικών συμμοριών του υποκόσμου. Ο μικρός δε από τα αδέλφια όπως διαβάσαμε ήταν άριστος μαθητής και σπούδαζε με υποτροφία σε ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Ο δε μεγαλύτερος, παρ' όλη την πιο αποφασιστική φυσιογνωμία που φαίνεται να έχει, με πιο αθλητικά χαρακτηριστικά, και την καθοριστική ίσως επιρροή που θα είχε πάνω στον μικρότερο αδελφό, δεν παραπέμπει επίσης σε τέτοια άτομα.

Από την άλλη τα στοιχεία που δόθηκαν, ο εντοπισμός τους από τις κάμερες ασφαλείας όπου εμφανίζονται σε μία φάση με σακίδια τα οποία στη συνέχεια λείπουν, ο εντοπισμός τους και η ανεύρεση στο αυτοκίνητό τους και άλλων εκρηκτικών μηχανισμών, δεν αφήνουν αμφιβολίες ότι αυτοί ήταν οι βομβιστές.

Πως μπορεί να εξηγηθεί, έστω με δεδομένο ότι ο μικρότερος επηρεάστηκε από τον μεγαλύτερο, ότι προχωρούν σε ένα τυφλό τρομοκρατικό χτύπημα, που αποτέλεσμά του είναι ο θάνατος και ο τραυματισμός ανύποπτων ανθρώπων, όπως τελικά και των ίδιων;

Μπορεί να εξηγηθεί μόνο με την πλήρη κατάληψη του νου από μια “ανώτερη” ιδέα, η οποία υπερτερεί και εξουδετερώνει όλες τις απαγορεύσεις ή τα πιστεύω που μέχρι τότε καθόριζαν τις αρχές συμπεριφοράς στις σχέσεις του με τους άλλους που ακολουθεί ο εαυτός, αυτό που θα λέγαμε ηθικές αρχές.  Η “ανώτερη” ιδέα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η εξτρεμιστική εκδοχή του ισλάμ, που στο όνομα του ανηλεούς πολέμου με την “άπιστη” Δύση, η οποία ευθύνεται για όλα τα δεινά που περνούν οι μουσουλμάνοι αδελφοί τους ανά τον κόσμο, δικαιώνει αν δεν επιβάλλει στον “πιστό” να εκδικηθεί τους “άπιστους”, όποιοι και αν είναι αυτοί, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Είναι η ίδια “ανώτερη” ιδέα που οδηγεί τέτοιους νέους, να γίνονται κομάντο αυτοκτονίας θυσιάζοντας τη ζωή τους μαζί με τις ζωές των άλλων. Η αμερικανική κοινωνία ενάντια στην οποία στρεφόταν το τρομοκρατικό χτύπημα, είναι μια κοινωνία που παρ' ότι είναι αποδεδειγμένα από τις πιο αφομοιωτικές κοινωνίες διαφορετικών φυλών και πολιτισμών, είναι ταυτόχρονα στοχοποιημένη από το εξτρεμιστικό ισλάμ ως το απόλυτο κακό.

Το ισλάμ είναι μια νέα σχετικά θρησκεία. Αν δούμε ότι ξεκίνησε πέντε με έξι αιώνες μετά τον Χριστιανισμό, σε χρονική αντιστοιχία βρίσκεται στο στάδιο του μεσαίωνα. Ο ιστορικός χρόνος γίνεται όλο και πιο γρήγορος, οπότε μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα έρθει γρηγορότερα και η αναγέννηση. Αν ο παγκοσμιοποιημένος μας κόσμος μπορέσει να βαδίσει σε μια σχετικά συγκλίνουσα πορεία και δεν σπαραχθεί από τις αντιθέσεις του, έχει τις προϋποθέσεις να αποδυναμώνει πιο γρήγορα τις πιο φονικές, καταστροφικές ιδέες, προτάσσοντας τις ιδέες της συνεργασίας.

Το άλλο που βλέπουμε σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι τέτοια άτομα είναι κατά κανόνα νεαρά. Ένας μεγαλύτερος σε ηλικία έχει αναπτύξει μια μεγαλύτερη αυτονομία του εγώ, ώστε να είναι πολύ δυσκολότερο να καταληφθεί πλήρως από μια ιδέα, όσο ισχυρή και αν είναι αυτή. Το ανεπτυγμένο εγώ διατηρεί πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες κριτικής σκέψης ώστε να εκτιμήσει καλύτερα τις συνέπειες των πράξεών του ή να σχετικοποιήσει τη δύναμη της ιδέας με το κριτήριο της πραγματικότητας.

Οι νέοι πιο συχνά απ' ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, έχουν μια πρόσληψη των ιδεών με έναν απόλυτο τρόπο, ώστε να μη χωράει η παραμικρή αμφισβήτηση. Και συχνά έχουν και την απαιτούμενη για τέτοιες πράξεις αποκοτιά να διακινδυνέψουν τη ζωή τους. Είναι κι αυτός ένας λόγος που στην ανθρώπινη ιστορία οι στρατοί στηριζόταν στους πολύ νέους. Αν στηρίζονταν σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα, πολύ λιγότεροι πόλεμοι θα γίνονταν.

Θεωρητικά η δυνατότητα να ασκήσουμε ακραία βία υπάρχει μέσα στις δυνητικές αποσκευές που κουβαλάμε όλοι μας, από τη βίαιη εξελικτική εμπειρία χιλιάδων ή καλύτερα εκατομμυρίων χρόνων του είδους μας στην προσπάθειά του να επιβιώσει αλλά και στις ατελείωτες ενδοειδικές διαμάχες των ομάδων, φυλών κλπ για τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους. Μια δυνατότητα που καταπιέσθηκε στο εσωτερικό της ομάδας, της φυλής ή των μεγαλύτερων κοινωνικών συγκροτήσεων στη συνέχεια, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνοχή τους αλλά ως δυνατότητα χρησιμοποίησής της κατά του “εχθρού” παραμένει πάντα ως πιθανή.

Για να φτάσει κάποιος σε μια ακραία βίαιη συμπεριφορά, ξεπερνώντας τους θεσπισμένους κανόνες και την ηθική που την συνοδεύει, πρέπει να ξεπεραστεί το απαγορευτικό μέρος της συνείδησης, τα αντικίνητρα που υπάρχουν και που την αποτρέπουν. Αυτά μπορούν ξεπεραστούν από μια “ανώτερη” ιδέα που θα λειτουργεί ισχυρότερα από τις απαγορεύσεις που ο εαυτός έχει ενσωματώσει, σαν μια “άδεια” που θα επιτρέπει την άσκηση της ακραίας βίας. Τα άτομα που δεν έχουν αναστολές ή αυτές είναι πολύ μειωμένες, σε συνδυασμό και με άλλα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, φτάνουν πιο εύκολα στην ακραία βία. Κατά κανόνα όμως η βία υπηρετεί συνήθως κάποιο πολύ σημαντικό σκοπό που αποκτά γι αυτόν που την εφαρμόζει, απόλυτη προτεραιότητα, ακριβώς για να μπορούν να ξεπεραστούν οι όποιες αναστολές. Αυτό ισχύει ακόμη και για την άμεση προστασία του εαυτού αλλά εδώ αναφερόμαστε περισσότερο στις περιπτώσεις όπου το άτομο δρα στο όνομα της προάσπισης κάποιας ομάδας, συλλογικότητας και της ιδέας που την εκφράζει, με την οποίαν κάποιος αισθάνεται απόλυτα δεσμευμένος, όταν θεωρεί ότι αυτή η συλλογικότητα κινδυνεύει. Αν και δεν είναι εύκολο να κάνουμε κατηγοριοποιήσεις λόγω της μεγάλης περιπλοκότητας των κινήτρων και του ανθρώπινου ψυχισμού, αυτή η συλλογικότητα και η ιδέα που την εκφράζει δεν μπορεί παρά να δικαιώνει τον εαυτό για την πράξη που κάνει. Ακόμη και οι στρατοί από την αρχαιότητα πριν ξεκινήσουν μια μάχη ή έναν πόλεμο ζητούσαν την άδεια από τους θεούς τους και για να σκοτώσουν αλλά και για να πάρουν δύναμη οι ίδιοι από αυτή την ανώτερη αρχή στη σύγκρουσή τους με τον εχθρό. Ο Ρασκόλνικοφ, ο γνωστός ήρωας από το “έγκλημα και τιμωρία” του Ντοστογιέφσκι, για να ξεπεράσει τις αναστολές από ένα ισχυρό υπερεγώ που λειτουργεί αποτρεπτικά στο να προχωρήσει στο έγκλημα, επικαλείται μια σειρά ιδεολογικές κατασκευές που έχουν σχέση είτε με αιτήματα δικαιοσύνης ή και το ξεπέρασμα αισθημάτων δειλίας που θεωρούσε ότι έχει.

Η κατάληψη του νου σε τέτοιες περιπτώσεις συνοδεύεται και από μια απόσπαση από την πραγματικότητα. Ο μικρός από τους αδελφούς την επομένη του φονικού, όταν ακόμη δεν είχαν εντοπισθεί, σε ανάρτηση κάποιου συνομιλητή του στο twitter που περιγράφει το θάνατο μιας κοπέλας από την βομβιστική ενέργεια και τον θρήνο του φίλου της, απαντά με τη φράση fake story, δηλαδή το περιγραφόμενο πραγματικό γεγονός δεν συνέβη, είναι μια ψεύτικη ιστορία. Παρ' όλη την αιτιολόγηση της πράξης του από τον υπερισχύοντα “ιερό σκοπό”, τα αντικίνητρα ενάντια σ' αυτή την πράξη, οι μέχρι τότε ενσωματωμένες αξίες και κανόνες συμπεριφοράς, συνεχίζουν να υπάρχουν και να αντιδρούν. Η άρνηση του γεγονότος, είναι ένας τρόπος άμυνας του εαυτού, παράκαμψης της πραγματικότητας.

οι οπορτουνιστές και οι επαναστάτες...

Η κ. Αλέκα Παπαρήγα σε μια κομματική συνδιάσκεψη  εν όψει του συνεδρίου του ΚΚΕ, ανάμεσα στα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε για να πείσει τα μέλη της συνδιάσκεψης ότι δεν μπορεί να κάνει το Κόμμα συνεργασία με τους "οπορτουνιστές", είπε ότι “ένας επαναστάτης μπορεί να γίνει οπορτουνιστής αλλά ένας οπορτουνιστής δεν μπορεί ποτέ να (ξανα)γίνει επαναστάτης”. Αυτό αν το μεταφράσουμε σε κάπως πιο κατανοητή γλώσσα, σημαίνει περίπου ότι αν μια φορά φύγεις από την ιδεολογία που εκφράζει το ΚΚΕ δεν ξαναγίνεσαι ΚΚΕ. Πολλοί από το ΚΚΕ φεύγουν, κανένας από αυτούς δεν ξαναγυρνά πραγματικά. Γι αυτό και το βάρος ρίχνεται στη “στρατολογία” νέων μελών. Αυτό πράγματι συμβαίνει, είναι μια αλήθεια, αλλά πως μπορεί να εξηγηθεί;

Υπάρχει μια αντίφαση στον Μαρξισμό. Ο Μαρξ είχε θεωρήσει ότι οι ιδεολογίες αποτελούν μια ψεύτικη, μη πραγματική απεικόνιση του ιστορικού γίγνεσθαι, είναι σε τελική ανάλυση  μια φενάκη. Στο ερώτημα πως ξέρουμε ότι και ο Μαρξισμός δεν αποτελεί και ο ίδιος μια τέτοια φενάκη, έδωσε την απάντηση ότι δεν αποτελεί ιδεολογία αλλά μια επιστημονική μέθοδο ερμηνείας της πραγματικότητας και με αυτή την έννοια ο ίδιος δεν θεωρούσε τον εαυτό του “μαρξιστή”. Μια επιστημονική μέθοδο την κρίνεις συνεχώς αν ανταποκρίνεται στα δεδομένα που θέλει να ερμηνεύσει. Αν την εγκαταλείψεις για να δοκιμάσεις μία άλλη μέθοδο, τότε αν η νέα μέθοδος δεν αποδειχθεί επαρκής, δεν θα έχεις λογικά πρόβλημα να ξαναγυρίσεις σ' αυτήν.

Μόνο αν ο “μαρξισμός” αντιμετωπίζεται σαν μια ακόμη “πίστη”, μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι αν εγκαταλείψεις μια “πίστη” δεν ξαναγυρνάς σ' αυτήν, επειδή απλά βλέπεις ότι δεν αποτελούσε παρά μια τέτοια “πίστη”. Όταν κάποιος εγκαταλείπει μια πίστη, οποιαδήποτε και αν είναι αυτή, πράγματι δεν ξαναγυρνά στην ίδια. Μπορεί να βρει μια άλλη να την αντικαταστήσει αλλά όχι στην ίδια.  Γι αυτό και η κάθε ιδεολογία, πίστη, στρέφεται σε νέους προσυλητιζόμενους και όχι σ' αυτούς που την εγκατέλειψαν.

 Για να είμαστε όμως πιο ακριβείς, η κ. Παπαρήγα μίλησε για μετακίνηση στον “οπορτουνισμό”, δηλαδή έναν γειτονικό ιδεολογικό και γι αυτό άμεσα ανταγωνιστικό χώρο. Είναι γνωστό ότι οι περισσότερες ιδεολογίες και θρησκείες, στρεφόταν περισσότερο ενάντια στις γειτονικές τους ιδεολογίες, τις αιρέσεις τους κλπ από ότι σ' αυτούς που θεωρούσαν κύριους εχθρούς τους. Αυτό συμβαίνει επειδή από αυτούς κινδυνεύει η ηγεμονία, εξουσία τους, στον χώρο που διεκδικούν. Αυτός που θεωρείται αντίπαλος έχει το δικό του χώρο που απευθύνεται, τον οποίον δεν διεκδικούν αλλά και ούτε άμεσα κινδυνεύουν. Μόνο σε περίπτωση άμεσης σύγκρουσης με τον (θεωρούμενο κύριο)αντίπαλο μπορεί να αλλάξουν οι προτεραιότητες. Εξ άλλου και οι περισσότεροι πόλεμοι γινόταν με τις γειτονικές ομάδες. Γι αυτό και η μετακίνηση σε μια γειτονική ιδεολογία σημαίνει μια συνεχιζόμενη σύγκρουση και η πιθανότητα επαναφοράς στο προηγούμενο στρατόπεδο είναι πράγματι δύσκολη έως αδύνατη.

Μια άλλη ερμηνεία είναι να δούμε τον εφαρμοσμένο μαρξισμό(και όχι μόνο αυτόν) ως μια κατ' εξοχήν βολονταριστική παρέκκλιση της θεωρίας του Μαρξ. Μια αντίληψη που τοποθετεί το κόμμα στο ρόλο του κατόχου της μοναδικής αλήθειας, του πρωτοπόρου, του εργαλείου της ιστορικής αναγκαιότητας που θα την πραγματοποιήσει ενάντια σε κάθε αντιξοότητα, που κανένα εμπόδιο δεν μπορεί να το σταματήσει και το οποίο καθοδηγεί τον “απαίδευτο” λαό, ο οποίος μόνος του δεν μπορεί να βρει το δρόμο του. Είναι μια αντίληψη που οπωσδήποτε οπλίζει με πίστη και εξηγεί ως ένα βαθμό την γοητεία που άσκησε ιδιαίτερα στους νέους που από τη φύση τους διψούν για δικαιοσύνη.
Η λέξη καθοδηγητής στα Ρωσικά είναι ρουκαβαντίτιλ. Είναι σύνθετη λέξη από το ρουκά που σημαίνει χέρι και το βαντίτιλ που είναι ο οδηγός. Δηλαδή αυτός που πιάνει τον άλλον, που δεν μπορεί να δει, από το χέρι και τον οδηγεί. Μια αντίληψη που τελικά οδήγησε σε πατερναλιστικές, αυταρχικές κοινωνίες στην παράδοση των δεσποτειών της Ανατολής. 

Σ' αυτή την ερμηνεία η απομάκρυνση από την ιδεολογία, από το ρόλο του πρωτοπόρου, τι σημαίνει; Σημαίνει μια υποχώρηση, μια αδυναμία, δεν μπορείς να είσαι στην πρώτη γραμμή, έχεις δειλιάσει. Αλλά αν “δειλιάσεις”(σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία) δεν μπορείς να ξαναβρείς ας πούμε το χαμένο σου θάρρος;

Άρα νομίζω πιο ισχυρή είναι η πρώτη ερμηνεία.

ο γονεϊκός δεσμός

Η ανάληψη με κάποιο τρόπο της ηθικής ευθύνης, σαν ηθικών αυτουργών δηλαδή, από τους γονείς των νεαρών αναρχικών που έκαναν τη ληστεία στον Βελβεντό Κοζάνης, ανεξάρτητα από άλλα μηνύματα που εκπέμπει και δεν κρίνουμε αυτά, αποτελεί μια γενναία και απόλυτα συνειδητή προσπάθεια από μέρους τους να αμβλύνουν τις ευθύνες των παιδιών τους, ώστε παίρνοντας υπ' όψη και το γεγονός της μετεφηβικής ηλικίας, να τύχουν την όποια μεγαλύτερη ελάφρυνση μπορούν να πετύχουν για τις κατηγορίες που τους βαρύνουν.  Προσπαθούν να αναλάβουν αυτοί όλη την ηθική ευθύνη, αντί να εξαντλήσουν τις προσπάθειες τους σε παρασκηνιακές κινήσεις για να τύχουν καλύτερης μεταχείρισης. Είναι ότι ισχυρότερο μπορούν να τους προσφέρουν σ' αυτή τη φάση αλλά και η καλύτερη παρακαταθήκη για μια μελλοντική επανεξέταση των πράξεων και της πορείας της ζωής τους από τους ίδιους.

Αν τους βγήκε αυθόρμητα ή από μελετημένη κίνηση, μικρή σημασία έχει, επειδή την ακολουθούν με πάθος και αντικατοπτρίζει μια πραγματικότητα, άρα έτσι κι αλλιώς λειτουργεί υπερασπιστικά.

Το γονεϊκό περιβάλλον, ειδικά στη χώρα μας με τους ακόμη ισχυρούς οικενειακούς δεσμούς, συνεχίζει να αποτελεί το κύριο περιβάλλον διαμόρφωσης της ατομικής συνείδησης, χωρίς φυσικά να είναι το μοναδικό, ακόμη και σήμερα που τα παιδιά από μικρή ηλικία δέχονται την επίδραση απείρως περισσότερων επιδράσεων και πληροφοριών απ' ότι μέχρι και λίγες δεκαετίες παλιότερα.

στο μυαλό του Αμβρόσιου

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος στην ομιλία του στην κηδεία του χουντικού ισοβίτη Ν. Ντερτιλή, εν μέσω πυροβολισμών από  παρόντες νοσταλγούς του καθεστώτος που υπηρέτησε ο αποθανών, τον παρομοίωσε με τον ..Σωκράτη και τον Κολοκοτρώνη. Σημειωτέον ότι ο Ν. Ντερτιλής καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη επειδή σκότωσε τον 19χρονο και προφανώς άοπλο φοιτητή Μιχάλη Μυρογιάννη, το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου 1973, σύμφωνα με 13 συνολικά μάρτυρες. 
Στη δίκη που έγινε, μετά την πτώση της χούντας, ένα χρόνο αργότερα, ο οδηγός του Ντερτιλή, ο 21 ετών τότε Αντώνης Αγριτέλλης, περιέγραψε στην κατάθεσή του, ότι το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου, ο ταγματάρχης Ντερτιλής βρισκόταν με το υπηρεσιακό τζιπ έξω από την κατεστραμμένη πύλη του Πολυτεχνείου. Απέναντι στην Πατησίων με Στουρνάρα, αστυφύλακες χτυπούσαν ένα νεαρό που προς στιγμήν φάνηκε να τους ξεφεύγει. Ο Ντερτιλής έβγαλε τότε από το μπουφάν το περίστροφο και πυροβόλησε.
 «Ο νεαρός έπεσε σαν κοτόπουλο» περιγράφει ο οδηγός του. «Μετά το φόνο ο Ντερτιλής, σα να μη συνέβαινε τίποτα, μπήκε στο τζιπ και χτυπώντας με στην πλάτη, μου είπε: “Με παραδέχεσαι ρε; 45 χρονών άνθρωπος και με τη μία στο κεφάλι!”»…
Τώρα για την ανακάλυψη ομοιότητάς του με τον ...Σωκράτη ή και με τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος αν και πολέμαρχος ενός πολύ σκληρού απελευθερωτικού αγώνα, με πολλές σφαγές, φαντάζομαι δεν θα κόμπαζε για την εν ψυχρώ εκτέλεση αμάχων παιδιών από τον ίδιο, τι να πει κανείς; Συνήθως παρόμοιους συσχετισμούς μόνο  ένας φανατικός που κυριαρχείται από τις   ιδεοληψίες του μπορούσε να  κάνει, επειδή θέλει να δικαιολογήσει, συνδέοντας εντελώς ανόμοια πράγματα κατά το δοκούν, ακριβώς αυτές τις ιδεοληψίες του.