 |
| Jack London(John Griffith Chaney) 1876-1916. Φωτογραφία του 1903. |
Γραμμένη το 1908 η «Σιδερένια Φτέρνα» του Τζακ Λόντον διεκδικεί επικαιρότητα που ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Η επικαιρότητα της Φτέρνας δεν έχει να κάνει με τις μαρξιστικές ιδέες που παρουσιάζονται έμπρακτα, ούτε με τις ορδές των εξαθλιωμένων που ξεπηδούν σε κάθε σελίδα. Ούτε ακόμη με την τελική σύγκρουση στο Σικάγο, όπου στρατός και αστυνομία καταπνίγουν την αγανάκτηση του πλήθους που βγαίνει στους δρόμους να διεκδικήσει αυτό που του ανήκει. Η επικαιρότητα έγκειται στην ίδια τη δομή του καπιταλισμού, στον αδηφάγο ανταγωνισμό του, που δεν είναι τίποτε άλλο από τη φρικαλέα όψη του απάνθρωπου. Ο καπιταλισμός, από τη φύση του, διαχωρίζει τους ανθρώπους σ’ αυτούς που έχουν και σ’ αυτούς που δεν έχουν. Αυτοί που έχουν οφείλουν να τσαλαπατήσουν τους μη έχοντες γιατί αλλιώς θα συντριβούν οι ίδιοι. Αυτοί που δεν έχουν οφείλουν να ανατρέψουν την κατάσταση για να επιβιώσουν. Αυτή η απλούστατη πραγματικότητα είναι το θέμα του Λόντον που ξεδιπλώνεται τόσο βίαια, τόσο ασφυκτικά, τόσο αιματηρά κι απροκάλυπτα που ξεπερνά τα όρια της αγανάκτησης ή της επαναστατικής προτροπής, της συνειδητοποίησης του αδιεξόδου ή της κραυγαλέας καταγγελίας και παίρνει διαστάσεις ιστορικού ντοκουμέντου της ανθρώπινης βαρβαρότητας. Είναι το χρονικό της καπιταλιστικής δυστυχίας που σταδιακά γίνεται μνημόσυνο. Το μνημόσυνο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας που έχει κηδευτεί προ πολλού.
Η κεντρική ηρωίδα – Αίηβις Έβερχαρντ – είναι κόρη διακεκριμένου καθηγητή πανεπιστημίου και ζει ξένοιαστη, σε βαθμό αφέλειας, ζωή.
