τα αποτελέσματα των εκλογών

Μετά και από τα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών, το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα παραμένει το αν θα μπορέσει να ανασυνταχθεί, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, ώστε να ξεπεράσει την κρίση. Ξεπερνώντας δομές και αντιλήψεις διακυβέρνησης που μας φτάσανε στο σημερινό χάλι και έχουν αναλυθεί όλο αυτό το διάστημα επαρκώς. Με ένα επεξεργασμένο σχέδιο ανασυγκρότησης σε όλα τα επίπεδα. Κοινωνικά δίκαιο και με αντιμετώπιση των ακραίων πολιτικών της μονομερούς τελικά λιτότητας που οδηγούν σε βαθειά ύφεση, ώστε η κοινωνία να παραμείνει ενωμένη και να μη πληρώνουν τα βάρη της κρίσης κυρίως οι κοινωνικά αδύναμοι.
Σε μια Ευρώπη που βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο και είναι υποχρεωμένη να αλλάξει αν θέλει να επιβιώσει, η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει δημιουργικά ενεργό μέλος της.

Η ΝΔ που ήρθε πρώτο κόμμα και θα έχει τον κύριο λόγο στον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, όπως και το ΠΑΣΟΚ, είναι κόμματα που κουβαλάνε πολύ αρνητικό φορτίο πελατειακών συμπεριφορών, διακυβέρνησης που είχε απλά το χαρακτήρα διαχείρισης πολιτικών εξυπηρέτησης κρατικοδίαιτων οικονομικών συμφερόντων, σπατάλης του δημοσίου χρήματος. Σήμερα πρέπει να υπερβούν τον εαυτό τους και αυτό είναι ένα στοίχημα, εάν θέλουν να παίξουν έναν θετικό ρόλο. Αλλιώς η εφαρμογή των ίδιων μέχρι τώρα συνταγών, έστω με μικρές παραλλαγές, με τον ίδιο παλαιοκομματικό θίασο, θα διογκώσουν πολύ σύντομα τα αδιέξοδα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη μεγάλη, εντυπωσιακή άνοδο της υποστήριξης που είχε, παρ' όλο το κλίμα πιέσεων που δέχθηκε, επέλεξε από την πρώτη στιγμή τον ρόλο της αντιπολίτευσης, χωρίς να περιμένει, έστω και για τους τύπους, τις προτάσεις που τυχόν θα έκανε το πρώτο κόμμα. Εν πάση περιπτώσει η δημοκρατία θεσμικά χρειάζεται και αντιπολίτευση και ο ΣΥΡΙΖΑ από την μέχρι τώρα πολιτική που ακολούθησε, την συγκρότηση και τη φυσιογνωμία του, επέλεξε αμέσως αυτόν τον ρόλο, σαν να τον βολεύει, για να συμβάλει από τη θέση της αντιπολίτευσης στην απόκρουση πολιτικών μονομερούς λιτότητας και αρνητικών πλευρών των πολιτικών που θα εφαρμοσθούν το επόμενο διάστημα. Θα μπορούσε βέβαια αυτό να το κάνει και από τη θέση του κυβερνητικού εταίρου, παίρνοντας όμως ένα ρίσκο που θεωρεί ότι δεν μπορεί να πάρει, ελπίζοντας σε οφέλη που θα πιθανόν να προκύψουν από την αντιπολιτευτική θέση, ώστε σε μια επόμενη φάση, που ελπίζει να έρθει σύντομα, να διεκδικήσει την κυβερνητική εξουσία, λειτουργώντας όπως πιστεύει και σαν θρυαλίδα πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών στην Ευρώπη. Όμως, βλέποντας τα πράγματα και από την σκοπιά των κομματικών του συμφερόντων, επειδή οι συγκυρίες δεν κρατάνε όσο θα ήθελε ο καθένας και αυτή είναι μια συγκυρία η οποία πιθανόν να μην ξαναπαρουσιασθεί για τον ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα αν γίνει το θαύμα και η χώρα μπορέσει να μπει σε ένα δρόμο ανάπτυξης και ανασυγκρότησης, θα αποδειχθεί ίσως ότι ήταν μια χαμένη ευκαιρία. Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι είναι προδιαγεγραμμένη το επόμενο διάστημα η επιδείνωση της θέσης των εργαζομένων κι αυτό σε μεγάλο βαθμό είναι αλήθεια, υποτιμώντας όμως νομίζω τη θέληση της Ευρώπης να βγει από την κρίση και τις αλλαγές που είναι αναγκασμένη να κάνει σ' αυτή την κατεύθυνση, που από αυτό πιθανόν να προκύψουν  και θετικές επιπτώσεις για τη χώρα μας. Ίσως όμως ο ρόλος του στην αντιπολίτευση να του δώσει τον απαιτούμενο χρόνο για να προετοιμάσει μια πιο επεξεργασμένη και ρεαλιστική πρόταση εξουσίας, μιας και θα είναι ο κύριος εκφραστής της αντιπολίτευσης, ώστε να λειτουργήσει ως η διάδοχη κατάσταση.
Η ΔΗΜΑΡ που κράτησε τις δυνάμεις της, κινείται στη λογική μιας δημιουργικής συμμετοχής με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στην αναζήτηση διεξόδων μέσα από τους αναγκαίους συμβιβασμούς,  που ιδιαίτερα σε μια κρίσιμη φάση σαν τη σημερινή, αν υπάρξει κάποια θετική πορεία θα βγει ωφελημένη. Μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης ώστε να υπάρξει ένα σχέδιο βαθειών αλλαγών, διαπραγμάτευσης με την ΕΕ και απόδοσης ευθυνών για σκάνδαλα και διασπάθιση δημόσιου χρήματος. Είναι ένας ρόλος δύσκολος με ρίσκο, αλλά μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμος για τη χώρα. Η πολιτική είναι και η τέχνη των απαραίτητων συμβιβασμών, εξ άλλου η ίδια η κοινωνία είναι ένας συγκερασμός των απαραίτητων συμβιβασμών μεταξύ των διαφορετικών υποκειμένων της.

Το ΚΚΕ και ..πάλι δικαιώθηκε. Πάλι τα είχε προβλέψει όλα και τη μεγάλη μείωσή του, όλα.. Πως εξηγεί την πτώση του; Φταίει που είναι ειλικρινές και δεν μπορεί να πει ψέματα(σύμφωνα με την αυτοκριτική του τύπου "το μεγαλύτερό μου ελάττωμα είναι ότι είμαι ειλικρινής.."). Έχουν ένα άγχος με αυτό το αλάνθαστο της θεωρίας, σαν να είναι ιερή πίστη. Πως γίνεται όμως και μια θεωρία που τα προβλέπει όλα, δεν προβλέπει και μια τακτική αύξησης της επιρροής της; Εκτός αν ο κόσμος τούτος είναι δέσμιος του διαβόλου, όπως πίστευαν κάποιες θρησκείες και αιρέσεις.


Η διατήρηση των δυνάμεων της Χρυσής Αυγής, παρ' όλη τη βίαιη, φασιστικού χαρακτήρα πρακτική της αυτό το διάστημα, δείχνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν για κλιμάκωση της βίας στην Ελληνική κοινωνία αν συνεχιστεί η σημερινή κρίση.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις της εκλογικής συμπεριφοράς, το ένα τρίτο των ψηφοφόρων ψήφισε διαφορετικά από ότι ψήφισε στις εκλογές του Μάη, ένα μήνα πριν. Αυτή η μεγάλη κινητικότητα είναι αποτέλεσμα και της κρίσης αλλά και του ότι οι πολίτες απελευθερώθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την κηδεμονία των κομμάτων και κρίνουν πιο ανεπηρέαστα. Τίποτε δεν είναι δεδομένο. Οι ψηφοφόροι έρχονται και φεύγουν.

Η Ελλάδα ως μέρος του Ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου γίγνεσθαι πρέπει να σταθεί στα πόδια της αναπτύσσοντας τις δημιουργικές της δυνάμεις. Η επίκληση του αρχαίου πνεύματος, της δημοκρατίας και του πολιτισμού και τα φώτα που δώσαμε πριν 2.500 χρόνια, αν και χάρη στους τόκους που δίνει ακόμη αυτό το κεφάλαιο, ζούμε σε μεγάλο βαθμό ακόμη και σήμερα, δεν αρκεί. Πρέπει να προσφέρουμε και σήμερα, όπως σε κάθε ευρύτερη ομάδα ο καθένας κρίνεται και από το τι προσφέρει. 

του Α. Πετρουλάκη, από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

αυτό ξέρουν να κάνουν..

Όσο "παίρνουν θάρρος"  τόσο θα γίνονται και πιο συχνές
αυτές οι εικόνες φρίκης και οι δολοφονικές επιθέσεις σε αθώα θύματα.

ΤΟ ΒΗΜΑ - «Δεν πιστεύαμε ότι κινδυνεύουμε από τους Έλληνες» - κοινωνία

στροφή σε πιο ρεαλιστικές θέσεις;

« ..Γι' αυτό πιστεύουμε ότι η επαναδιαπραγμάτευση των όρων της δανειακής σύμβασης είναι η επωφελέστερη στρατηγική και για τις δύο πλευρές", δήλωσε στην "Αυγή" ο Αλέξης Τσίπρας.
Είναι ίσως μια ελπιδοφόρα στροφή σε ρεαλιστικές θέσεις, την αναγνώριση των δεδομένων που καθορίζουν τη σημερινή θέση της χώρας, ώστε αυτή να παλαίψει, μέσα από τις αναγκαίες εδώ και πολύ καιρό μεταρρυθμίσεις, για να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Η Ευρώπη μπροστά στην κρίση είναι αναγκασμένη να αλλάξει. Το πως θα αλλάξει και σε ποια κατεύθυνση, είναι θέμα του συσχετισμού δυνάμεων και όλων των απαραίτητων συμμαχιών που διαμορφώνονται στο εσωτερικό της. Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο παρ' όλη την κρίση που σήμερα περνά, δεν παύει να είναι μέχρι σήμερα, το πιο προνομιακό πεδίο, με τις πιο προωθημένες δημοκρατικές και κοινωνικές σχέσεις, στηριγμένες στην παράδοση του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, στο οποίο θα μπορούσαμε να στηριχθούμε. Οι διαδικασίες της ενοποίησής της θα φέρουν έτσι κι αλλιώς σε πιο καθοριστική θέση τον ρόλο των πολιτών της. Και από αυτές τις διαδικασίες η Ελλάδα δεν πρέπει να βρεθεί απ' έξω.
Ιδεοληψίες και "ιδεολογικά"  ερμηνευτικά σχήματα που κυριαρχούσαν στην αριστερά ανεξαρτήτως των πραγματικών συνθηκών και δεδομένων και προτάσσονταν ως μόνιμη επωδός λύσης σε κάθε πρόβλημα, δεν έχουν θέση σε έναν σχεδιασμό αλλαγών στην πράξη, που έχει ανάγκη η χώρα μας. Είναι όπως στο σκάκι. Εκτιμάς τα δεδομένα, ψάχνεις τις δυνατότητες που σου προσφέρουν και σχεδιάζεις κινήσεις. Όσο περισσότερο μπροστά βλέπεις, όσες περισσότερες δυνατότητες ανακαλύπτεις, με βάση όμως πάντα τα δεδομένα που υπάρχουν στη σκακιέρα, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να κερδίσεις. Αλλιώς κάνεις κινήσεις που χάνουν εύκολα ή "θυσίες" απελπισίας.
Αυτό που χρειάζεται επειγόντως η χώρα μας είναι βαθειές μεταρρυθμίσεις για να μπορέσει να μπει στο δρόμο της ανάπτυξης, αξιοποιώντας τις πράγματι μεγάλες δυνατότητές της, στην κατεύθυνση μιας κοινωνίας ισονομίας, δικαιοσύνης και ελευθερίας. Έτσι θα μπορέσει να ενωθεί η κοινωνία, να λειτουργήσουν οι θεσμοί της και να ξεφύγουμε από την πολυδιάσπασή της, αποτέλεσμα χρόνιας ανυποληψίας των κεντρικών πολιτειακών θεσμών της, πράγμα που ώς ένα βαθμό αιτιολογεί και τις ιδεοληπτικές οχυρώσεις των επιμέρους υποκειμένων της. Μια κουλτούρα συνεργασίας πάνω στα πραγματικά δεδομένα, θα ενώνει αντί να διασπά τα επιμέρους κοινωνικά και πολιτικά υποκείμενα και σήμερα το έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες.
Μπορεί η σημερινή κρίση και το φάσμα μιας καταστροφής, να μας οδηγήσει σε μια αναδιάταξη του τρόπου που βλέπουμε την κοινωνία μας και στη σχέση της με τα γενικότερα σύνολα με τα οποία είμαστε σε αλληλεξάρτηση και να καταφέρουμε αυτό που μέχρι χθες ή δεν μας απασχολούσε λόγω του ότι "τσουλούσε" έτσι κι αλλιώς το πράγμα ή φαινόταν πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο.

Γ. Ιωάννου, από το ΕΘΝΟΣ

του Άγγελου Καρδαμήλα

του Δ. Χαντζόπουλου από τα ΝΕΑ

Βαλάντης Βορδός Ανάμεσα σε δυο θλίψεις και επτά νύξεις

Ο Βαλάντης Βορδός είναι ένας νέος και πολλά υποσχόμενος ποιητής, που είχε παρουσιάσει μέχρι τώρα αποσπασματικά τη δουλειά του. Αυτή είναι η πρώτη του ολοκληρωμένη συλλογή. Μια πολύ αξιόλογη ποίηση που θα την χαρακτήριζα με μια φράση του Λόρκα, "σαν μια πάλη στο χείλος της αβύσσου".

Προκόπης παυλόπουλος. Δεν κουνήθηκε καθόλου..

Προκόπης Παυλόπουλος.
Δεν κουνήθηκε καθόλου ενώ γύρω του γινότανε χαμός, ούτε καν μια κίνηση για να δείξει ότι παίζει έναν κατευναστικό ρόλο, έτσι για τα μάτια.
Φοβήθηκε ότι αν σηκωνόταν και εμπλεκόταν στη διαμάχη, αυτό θα εξέθετε διεθνώς τον πολιτικό κόσμο της χώρας μας. Κινδύνευε η θέση της χώρας στο Ευρώ. Τουλάχιστον...
Δεν ήθελε να το διακινδυνεύσει ως υπεύθυνος πολιτικός.

αυτό ξέρουν να κάνουν...

Με το πρόσφατο "εγέρθητου, όλοι όρθιοι..., τώρα μπαίνει ο Αρχηγός..." και τις απειλητικές κινήσεις  προς όσους αργούσαν να ..εγερθούν, έγινε το πρώτο σοκ. Μια αποκάλυψη του τι πρεσβεύουν οι φασίστες της "Χρυσής Αυγής" , τι κοινωνία θέλουν να επιβάλλουν. Μια κοινωνία κοπάδι, που θα υπακούει τυφλά στον Μεγάλο Αρχηγό, το "υπέρτατο ον", με την "οργάνωση" στο ρόλο των μαντρόσκυλων που θα επιβάλουν αυτή την τυφλή υποταγή, επειδή θεωρούν ότι μόνο με αυτό τον τρόπο η "φυλή" θα πάει μπροστά. Πράγματι, πριν πολλούς αιώνες οι "φυλές" κατά κανόνα με αυτό τον τρόπο πορεύονταν, μόνο με τη βία και το μίσος για τους άλλους και ήταν η γέννηση της Δημοκρατίας σ' αυτό τον τόπο, την Ελλάδα, που έδειξε ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, όπου οι άνθρωποι ωριμάζουν, γίνονται πολίτες που μπορούν να συναποφασίζουν, να παράγουν πολιτισμό και έτσι να γίνονται πιο αποτελεσματικοί. Έτσι δημιουργήθηκε όλος ο σύγχρονος πολιτισμός.
Και μετά από εκείνο το πρώτο σοκ, αντί να προσπαθήσουν να τα "μαζέψουν" λίγο, να καμουφλαριστούν κάπως, έδειξαν στη συνέχεια ότι μόνο αυτό ξέρουν να κάνουν. Τη βία. Δημιουργώντας τάγματα εφόδου έχουν ξεχυθεί με καδρόνια και μαχαίρια και αύριο με καραμπίνες, για να παίξουν το ρόλο του προστάτη, εκεί όπου οι μηχανισμοί  της Πολιτείας που είναι επιφορτισμένοι με την ασφάλεια των πολιτών, δεν το κάνουν.
Τη βία μόνο ξέρουν  να ασκούν και στις δημόσιες αντιπαραθέσεις τους, όταν διαφωνούν οι άλλοι μαζί τους, όπως είδαμε και τον βουλευτή και ..."θεωρητικό" της οργάνωσης να βιαιοπραγεί δημόσια στους συνομιλητές του. (Και επειδή  στην "οργάνωσή" τους το παίζουν ότι ακολουθούν ..και καλά, τους στρατιωτικούς κώδικες, λένε πουθενά αυτοί οι κώδικες ότι γρονθοκοπείς και μάλιστα γυναίκα, όσες δικαιολογίες και να φέρεις;).
Σε μια κοινωνία, όπως η Ελληνική, που οι θεσμοί της έχουν καταρρακωθεί, με μεγάλες κοινωνικές εντάσεις, που προσπαθεί να κρατήσει τη συνοχή της και να ανασυνταχθεί, παρ' όλη την αποδεδειγμένη ανεκτικότητά της(ή και την ...πλάκα που μπορεί να κάνει μέχρι ένα σημείο), η έξαρση της βίας αποτελεί θρυαλλίδα για ανεξέλεγκτες καταστάσεις.


Υπάρχει η άποψη ότι η δράση τέτοιων ομάδων είναι αποτέλεσμα της κρίσης και της μη λειτουργίας των θεσμών της Πολιτείας. Αυτό είναι αλήθεια ως προς το ότι ένα σημαντικό μέρος των πολιτών ψήφισε, ενίσχυσε τέτοιες δράσεις, είτε για να δείξει την αντίθεσή του στη δραματική υποβάθμιση της θέσης του, είτε για διάφορους λόγους ιστορικούς, πολιτικούς κλπ, νοιώθει μια συγγένεια με κάποιες ή περισσότερες διακηρύξεις τους. Όμως τέτοιου είδους ζηλωτές, κυρίως αξιοποιούν την κρίση για να επιβάλλουν τις ιδεοληψίες τους, για τον ναζισμό, τον μεγάλο Αρχηγό που θα μας σώσει, τον .."homo nordicus" που έχουν για πρότυπο, τους Παττακούς και τους Παπαδόπουλους κλπ, όλα αυτά τα ...υποδείγματα του αρχαίου Ελληνικού δημοκρατικού πνεύματος. Η κρίση απλά τους θρέφει.
Δεν μπορεί να αποτελέσει όμως καμιά δικαιολογία, επειδή υπάρχει πολλή και αιματηρή ιστορική πείρα.
Είναι πρότυπα που δεν μπορούν να ξεπεράσουν το επίπεδο του μίσους από πλευράς συναισθημάτων. Για παράδειγμα να δημιουργήσουν πολιτισμό. Στην κλίμακα των συναισθημάτων ως αντίδραση στο φόβο έχουν μόνο το μίσος γι αυτό χειρίζονται κυρίως αυτά τα δύο συναισθήματα, τον φόβο και το μίσος. Η κοινωνία δεν πρέπει να δείξει ότι τους φοβάται. Ούτε να πέσει στην παγίδα της κλιμάκωσης της βίας. Η ανασύνταξη της κοινωνίας και των θεσμών της σε πνεύμα ισονομίας, δικαιοσύνης και ελευθερίας, η εμπέδωση κλίματος ασφάλειας, το ξεπέρασμα της κρίσης, είναι αυτό που θα περιορίσει στο ελάχιστο την επιρροή τους.

Γ. Ιωαννου, απο το ΕΘΝΟΣ. sweet home

η διαισθητική γνώση

(Ένα σχόλιο με αφορμή το προηγούμενο σχόλιο)

Στο προηγούμενο σχόλιο για την αξιωματική μέθοδο στα μαθηματικά, αναφέρεται η έννοια της διαίσθησης.

Η διαίσθηση αποτελεί μια εκπληκτική και όχι καλά γνωστή διαδικασία άμεσης απόκτησης μιας γνώσης, η οποία φαίνεται να "παρακάμπτει" το δρόμο της αναλυτικής λογικής σκέψης, απόδειξης, σαν να εμφανίζεται από το πουθενά. Για παράδειγμα η ιστορία με το μήλο του Νεύτωνα που του αποκάλυψε την έννοια της βαρύτητας, το εύρηκα του Αρχιμήδη και πολλές γνώσεις που όπως αναφέρουν πολλοί επιστήμονες, εφευρέτες, φιλόσοφοι κλπ τους αποκαλύφθηκαν διαισθητικά  και στη συνέχεια μέσα από τη λογική ανάλυση θεμελίωσαν τη γνώση που τους αποκαλύφθηκε με αυτό τον τρόπο. Ή διαισθητικά κάνανε διάφορες υποθέσεις, στα μαθηματικά για παράδειγμα, οι οποίες "διαισθητικά" θεωρείται ότι ισχύουν.

Η διαίσθηση φαίνεται να βασίζεται στο ότι ο εγκέφαλος συνεχίζει να δουλεύει στα προβλήματα που του βάζουμε και χωρίς εμείς να έχουμε συνείδηση αυτής της διαδικασίας. Εξ άλλου το συνειδητό μέρος της εγκεφαλικής δραστηριότητας, των σκέψεων, όπως και μιας απόφασης για παράδειγμα που παίρνουμε, αποτελεί ένα μικρό μέρος της συνολικής διεργασίας που γίνεται στον εγκέφαλο. Έτσι για να υπάρξει η διαίσθηση προϋποθέτει ότι μας απασχολεί έντονα ένα πρόβλημα στο οποίο θέλουμε να βρούμε μια λύση. Αυτό σημαίνει ότι και όταν κοιμόμαστε ο εγκέφαλος πιθανόν να βλέπει όνειρα που θα έχουν σχέση μ' αυτό το πρόβλημα και θα "δουλεύει" να βρει λύση. Όταν συγκεντρώνουμε την προσοχή μας, το συνειδητό δηλαδή μέρος, με έντονο τρόπο, στην αναζήτηση μια λύσης, τότε συγκεντρώνουμε τους προβολείς του εγκεφάλου σε ένα ή λίγα σημεία, που έχουμε καταλήξει "λογικά" ότι βρίσκεται η λύση. Το σταμάτημα της αναζήτησης, η χαλάρωση, ο ύπνος, σ' αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να συνεχίζεται(μη συνειδητά πια) αυτή η αναζήτηση και αλλού, εκεί που η λογική, προσανατολισμένη σε συγκεκριμένα πεδία, δεν μας είχε οδηγήσει. Η ένταση της αναζήτησης σημαίνει μια γενική κινητοποίηση του εγκεφάλου, διερεύνηση όλων των πιθανών συσχετισμών που μπορεί να γίνουν ώστε να υπάρξει αποτέλεσμα.

Αποτελεί ταυτόχρονα ένα ξεπέρασμα των δυνατοτήτων μιας συγκεκριμένης λογικής ανάλυσης, που πολλές φορές αδυνατεί να δώσει λύσεις, με την ενότητά της με άλλα αισθητηριακά στοιχεία από άλλα πεδία γνώσης, που φαινομενικά δεν έχουν σχέση μεταξύ τους αλλά μπορεί να συνδέονται στα πλαίσια μιας πιο συνολικής θεώρησης και από αυτή την άποψη φαίνεται να δίνουν πιο στέρεο αισθητικά αποτέλεσμα. Μάλιστα ορισμένες τάσεις στα μαθηματικά δέχονται τη διαίσθηση σαν τη μοναδική πηγή των μαθηματικών και κύριο κριτήριο της ακρίβειας των δομών της.

Ο Σοπενάουερ θεωρούσε ότι μόνο ξεπερνώντας τη βούληση και τη λογική της μπορούμε να προσεγγίσουμε μέσω της διαίσθησης την πραγματική γνώση. Για τον Σοπενάουερ η ικανότητα ενατένισης πέρα από τη βούληση, το ξεπέρασμά της, κάνει δυνατή αυτό που ονομάζει αισθητική εμπειρία και την αντικειμενική διείσδυση στον κόσμο των ιδεών.

Η αξιωματική μέθοδος στα μαθηματικά

Πυθαγόρας ο Σάμιος. Γεννήθηκε στη Σάμο
μεταξύ 580-572 πΧ και πέθανε στο
Μεταπόντιο της Νότιας Ιταλίας,
το 500-490 πΧ, που αποτελούσε το κέντρο
των Πυθαγόρειων φιλοσόφων.

Ένα ακόμη σχόλιο από τον μαθηματικό Γιώργο Μπαντέ, για την αξιωματική μέθοδο στα μαθηματικά (που αφορά όμως και κάθε λογικό σύστημα), ως μια συνέχεια του σχολίου του για τον Πυθαγόρα και τη μαθηματική απόδειξη(στις 2.5.12).

Οι κρίσεις στην ιστορία των Μαθηματικών ήταν λογικές κρίσεις οι οποίες αναδεικνύονταν πάντοτε ως προβλήματα ελλιπούς θεμελίωσής τους. Κάθε κρίση δηλαδή αποδείκνυε ένα κενό στους συλλογισμούς των προηγουμένων.

… «καμιά φορά η λογική δημιουργεί τέρατα... περισσότερη ή λιγότερη συνέχεια , περισσότερες παραγώγους, κ.α. Παλιά όταν κάποιος εφεύρισκε μια νέα συνάρτηση, ήταν για πρακτικούς σκοπούς, τώρα την εφευρίσκουν για να ανακαλύψουν ένα κενό στο συλλογισμό των πατέρων τους." (Poincare)¹

Κάθε φορά η αυστηροποίηση της αξιωματικής βάσης, στα πλαίσια της αξιωματικής μεθόδου, έλυνε τα προβλήματα του κάθε τομέα , μέσα από μεγάλη και δύσκολη πορεία.

Τι θα πει έλυνε τα προβλήματα; Θα πει ότι παρήγαγε λογικές ερμηνείες των αδιεξόδων μέσω λογικών συλλογισμών που βασίζονταν σε νέες αξιωματικές θεμελιώσεις. Πεδία έρευνας που είχαν καλλιεργηθεί μέχρι τότε με λίγο πολύ διαισθητικό τρόπο , άρχισαν να εφοδιάζονται με αξιωματικές θεμελιώσεις, με μια σταδιακή απομάκρυνση από τη διαισθητική κατανόηση του τομέα, και αυτό ξεκίνησε αυξανόμενο μετά την ανακάλυψη των μη Ευκλείδειων Γεωμετριών. (www.mpantes.gr «Η αλήθεια της γεωμετρίας»). Φαινόταν ότι μια απόλυτη αξιωματική θεμελίωση θα παρήγαγε την απόλυτη μαθηματική αλήθεια , χωρίς μελλοντικά αδιέξοδα. Αλλά η λογική παράγει τέρατα…

o Άκης, ο "Νίκος" και το "λειτούργημα"...

ΤΟ ΒΗΜΑ - Αρχείο Α.Τσοχατζόπουλου: Ο Νίκος και τα 270.000 για επικοινωνιακή προβολή - πολιτική

Νίκος Πορτοκάλογλου - Ίσως (New Song 2012)

του Ανδρεα Πετρουλακη (απο την Καθημερινη)

του Γ. Ιωαννου, απο το ΕΘΝΟΣ

Υπευθυνότητα. Σοβαρότητα. Ευρώπη.

        

οι μύθοι και η επιστήμη (ένα σχόλιο στο προηγούμενο σχόλιο)

Όλες οι θεωρίες, οι ιδέες, οι μύθοι, αλλά και η επιστήμη, δεν είναι τίποτε άλλο παρά προσπάθειες για ερμηνεία της σχέσης μας με το γίγνεσθαι με το οποίο είμαστε σε αλληλεξάρτηση, αυτό που ονομάζουμε πραγματικότητα.

Ο στόχος όλων των νοητικών κατασκευών, είναι η καλύτερη προσαρμογή στο περιβάλλον.

Η λογική σκέψη, ο ορθολογισμός, η επιστήμη, έκανε τις νοητικές κατασκευές πιο αποτελεσματικά ερμηνευτικά εργαλεία, που οδηγούν σε καλύτερη προσαρμογή, πιο μακροπρόθεσμη πρόβλεψη. Η αβεβαιότητα όμως, το τυχαίο, το απρόβλεπτο, χαρακτηριστικά της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση από την αρχή της κατανόησης της θέσης του σ' αυτήν, αντί να ξεπεραστούν, έγιναν ακόμη πιο εμφανή.

 Η επιστήμη από την εμφάνισή της είναι μια κατασκευή που αλλάζει διαρκώς. Κανένα μέρος της δεν είναι ουσιώδες εκτός από την απαίτηση για λογική συνοχή, τη μη αντιφατικότητά της. Στέκεται μόνο χάρη της συνεχούς αναθεώρησης.

Η ΛΟΓΙΚΗ - ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΥΠΑΡΞΙΑΚΟ ΧΑΟΣ

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές      

 Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όλα όσα πέτυχε ο άνθρωπος τα χρωστάει στη λογική. Με τη λογική δάμασε τη φύση, με τη λογική έφτιαξε πολιτισμό, καταπολέμησε αρρώστιες, κατέκτησε την ευημερία δημιουργώντας οργανωμένες κοινωνίες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χωρίς τη λογική ενδεχομένως να κινδύνευε ακόμη και η ίδια η επιβίωσή του μέσα σε μια φύση εχθρική. Η λογική, μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεν υπήρξε απλά σύμμαχος ή αιώνιος σύντροφος ή πολύτιμο εργαλείο ή οτιδήποτε τέτοιο, υπήρξε καθοριστικός εξελικτικός παράγοντας του προσωπικού του αγώνα για ευημερία, παράγοντας που έγινε ταυτόσημος με την ίδια την ύπαρξή του. Η ρήση «σκέφτομαι άρα υπάρχω» δεν είναι ένα απλό γλωσσικό παιχνίδι, είναι το σύμβολο- πεμπτουσία της ύπαρξης. Λειτουργώντας ως αναντίρρητη φυσική άμυνα απέναντι σ’ ένα άγνωστο, κι ως εκ τούτου εκφοβιστικό περιβάλλον, που η ερμηνεία του ταυτιζόταν με την ίδια την επιβίωση - μόνο η ερμηνεία εξημερώνει το άγνωστο - κατέληξε σε καθαρή υπαρξιακή οριοθέτηση, καθώς αυτή τον διαχώριζε από τα άλλα ζώα. Κάπως έτσι η λογική γίνεται πανανθρώπινη υπόθεση. Όμως η λογική ταυτίζεται υπαρξιακά με τον άνθρωπο, όχι μόνο γιατί ήταν η σωτηρία και το μέλλον του, αλλά γιατί αποτελεί και το μοναδικό μηχανισμό ερμηνείας του κόσμου. Ο άνθρωπος πέρα από τη λογική δεν έχει άλλο τρόπο να προσεγγίσει τα αδηφάγα φυσικά ερεθίσματα κι επαναπαύεται, θεωρώντας μια απάντηση οριστική, μόνο αν ικανοποιηθεί η λογική του. Γι’ αυτό το λόγο οι επιστήμες, ως απόλυτο καταστάλαγμα λογικής, είναι οι μόνες που μπορούν να δώσουν οριστικές απαντήσεις.

Πέθανε η DONNA SUMMER

ο φασισμός ως οπισθοχώρηση σε αρχέγονες μορφές κοινωνικών συμπεριφορών

 Οι αρχικές, αρχέγονες μορφές κοινωνικής οργάνωσης, για πολλές χιλιάδες χρόνια, βασίζονταν στους αιματικούς δεσμούς συγγένειας. Τόσο οι περιφερόμενες ομάδες κυνηγών τροφοσυλλεκτών, όπως και στη συνέχεια, οι φατρίες, τα γένη, οι φυλές, ήταν κάτι σαν διευρυμένες οικογένειες. Αυτό το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης βασίζονταν στον ανταγωνισμό με τις άλλες ομάδες οι οποίες αντιμετωπίζονταν περίπου ως διαφορετικό είδος, με το οποίο δεν μπορούσαν να έχουν καμία σχέση παρά μόνο πιθανών συμμαχιών ή ανοχής και το κριτήριο της δύναμης για επιβολή ήταν το κυρίαρχο κριτήριο σ' αυτόν τον ανταγωνισμό. Η απόλυτη κυριαρχία του αρχηγού δεσπότη γίνεται κυρίως με τη συγκρότηση των μεγάλων φατριών, φυλών και την ανάγκη συνοχής τους, με βάση κυρίως αυτό το κριτήριο, όπου παράλληλα έχουμε και την ανάπτυξη των μύθων και των πρώτων μεγάλων αφηγήσεων για τη συνοχή της φυλής.

Η συγκρότηση των μεγάλων κρατικών οντοτήτων έγινε και πάλι με το κριτήριο της δύναμης, όπου μια φατρία, φυλή, υπέτασσε άλλες, όπου όμως στα πλαίσια των νέων πια οντοτήτων, με τη δημιουργία του κράτους δημιουργήθηκαν οι συνθήκες περιορισμού του ρόλου των επιμέρους φατριών, μιας και νέοι διαχωρισμοί με τη δημιουργία διαφορετικών τάξεων, διαφοροποίησαν τον ρόλο των φυλών. Οι μύθοι και οι αφηγήσεις πήραν καινούργιο περιεχόμενο.

Εκεί που σπάζει αποφασιστικά το σύστημα των φατριών, είναι οι πόλεις κράτη και κυρίως η εμφάνιση της δημοκρατίας σ' αυτές, όπου η κοινωνική οργάνωση βασίζεται σε κανόνες που θεσπίζονται από κοινού από τους πολίτες της πόλης. Έχουμε δηλαδή μετάβαση από ένα σύστημα όπου η εξουσία πηγάζει από τη θέληση του πατέρα δεσπότη, σε μια κοινωνική οργάνωση όπου η εξουσία πηγάζει απ' όλους τους πολίτες, οι οποίοι γίνονται ενεργά υποκείμενα της κοινωνίας και υπακούουν στους θεσμούς της πόλης, τους οποίους ορίζουν ή και αλλάζουν οι ίδιοι.

Στον πολιτισμό που ανέπτυξε η δημοκρατία, οι αιματικοί δεσμοί αντικαταστάθηκαν από τους θεσμούς της πόλης, οι οποίοι για να σταθούν βασίστηκαν στην ανάπτυξη της έννοιας της δικαιοσύνης, που ξεφεύγει από τα πλαίσια της επιθυμίας και των επιμέρους επιδιώξεων και αφορά με έναν ισότιμο τρόπο ευρύτερα τους πολίτες,  αλλά και της ανάπτυξης του ορθολογισμού με την έννοια ότι αυτή η ανάπτυξη συνοδεύτηκε από την ανάπτυξη της επιστήμης και της λογικής.

Οι αρχαϊκές μορφές κοινωνικής οργάνωσης με βάση τις φατρίες και τις φυλές, στηρίζονται κυρίως σε συναισθηματικά κριτήρια, κοινής καταγωγής, των στενών επιθυμιών και επιδιώξεων της φατρίας κλπ, που αντιστοιχούν σε ένα πρώϊμο παιδικό στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης και γι αυτό επενδύονται με πολλά μυθολογικά στοιχεία στην προσπάθεια να τεκμηριώσουν για παράδειγμα την υπεροχή της μιας φυλής έναντι των άλλων. Η ανάπτυξη των θεσμών της πολιτείας ως βασικού συνδετικού ιστού της κοινωνίας συμβαδίζει με την ανάπτυξη του ορθού λόγου, τις έννοιες της δικαιοσύνης, που πάνω σ' αυτές διαμορφώνεται ο ρόλος των πολιτών, της γνώσης ότι αυτή η εξέλιξη λειτουργεί προς το συμφέρον όλων.

Η ανάπτυξη της επιστήμης,

Χαρυ Κλυν-Εγερθητι

Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτυπώνει τη ρευστότητα και τον πολυκερματισμό που υπάρχει στις πολιτικές δυνάμεις. Κατ' επέκταση αυτό αφορά και την Ελληνική κοινωνία, στη σημερινή μεταβατική περίοδο, στην οποία ο τρόπος που λειτουργούσε μέχρι τώρα αποδείχθηκε ανεπαρκής έως και καταστροφικός, στις συνθήκες του ιδιαίτερα ανταγωνιστικού, παγκοσμιοποιημένου κόσμου μας και της κρίσης στην Ευρωζώνη. Η χώρα βρέθηκε σε δεινή θέση και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού έχουν φτάσει σε οριακά σημεία αντοχής και κινδυνεύουν να βρεθούν σε ακόμη χειρότερη θέση, με την κοινωνική συνοχή να δοκιμάζεται.

Οι παθογένειες αυτής της λειτουργίας και οι αιτίες της, λίγο πολύ έχουν αναλυθεί και η κατανόησή τους αποτελεί ένα βήμα σε μία νέα αυτογνωσία για ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής κοινωνίας.

Η ρευστότητα και ο πολυκερματισμός των πολιτικών δυνάμεων, παρ' όλες τις όποιες σαφείς τάσεις αποτυπώθηκαν στις εκλογές, κυρίως ως προς τι καταδικάζουμε, αποτυπώνει ταυτόχρονα και την έλλειψη σαφών θέσεων περί του πρακτέου.

Η έλλειψη σαφών θέσεων οφείλεται και σε μια μακρόχρονη παράδοση, όπου τα μεν κυβερνώντα κόμματα περιορίζονταν σε μια (κακο)διαχείριση του υπάρχοντος συστήματος και της υπάρχουσας κάθε φοράς κατάστασης χωρίς κανέναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό, τα δε αντιπολιτευόμενα σε έναν καταγγελτικό κυρίως λόγο ή γενικές διακηρύξεις ιδεών.

Η έλλειψη μιας κουλτούρας συνεργασιών, οφείλεται και σ' αυτό το γεγονός. Όταν οι “ιδέες” δεν μπαίνουν στη βάσανο της πράξης, (επειδή συνήθως δρούμε κυρίως ιδεοληπτικά και όχι ξεκινώντας από την πράξη), ώστε να έρθουν στις πραγματικές τους διαστάσεις, τότε τις χωρίζει “άβυσσος”.

Τα παραπάνω όμως αποτελούν εμπόδια ώστε να έχουμε μια δημιουργική ανασύνθεση, μεταρρύθμιση της κοινωνίας μας, στην πορεία της στο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι. (Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο παρ' όλη την κρίση που σήμερα περνά, δεν παύει να είναι μέχρι σήμερα, το πιο προνομιακό πεδίο, με τις πιο προωθημένες δημοκρατικές και κοινωνικές σχέσεις, στο οποίο θα μπορούσαμε να στηριχθούμε).

Οι συνθήκες της γενικευμένης κρίσης, με τη ρευστότητα και τον πολυκερματισμό, την καθιστούν επιτακτική αυτή την ανάγκη. Ιδιαίτερα για όλες εκείνες τις δυνάμεις που θέλουν να συμβάλλουν στη δημιουργική ανασυγκρότηση της κοινωνίας, με ισονομία, δικαιοσύνη και ελευθερία, κρατώντας τις κατακτήσεις της δημοκρατίας των τελευταίων δεκαετιών. Είναι ένδειξη ωριμότητας.

Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ - Η ΤΕΛΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

Σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές 

Η αριστοτελική τελεολογία έμελλε να ακολουθήσει ίσως την πιο περιπετειώδη τροχιά από κάθε άλλη ιδέα μες τους αιώνες. Ως βασικότερη αρχή του Αριστοτέλη σημάδεψε κάθε πτυχή του έργου του. Από την ερμηνεία της κίνησης, μέχρι την ηθική αρετή και τους εκπαιδευτικούς στόχους ή, για να μιλήσουμε με σύγχρονα δεδομένα, από την καθαρή επιστημονική σκέψη μέχρι απολύτως φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές προεκτάσεις. Τελεολογία είναι «η αντίληψη ότι τα πάντα στον κόσμο διέπονται από ένα σκοπό, προς την εκπλήρωση του οποίου τείνουν». (Από το λεξικό του Μπαμπινιώτη). Ότι κάθε πράγμα δηλαδή υπάρχει για ένα σκοπό και τείνει προς την τέλεια κατάστασή του, δηλαδή να υπηρετεί αυτό για το οποίο είναι πλασμένο, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ο Αριστοτέλης έφτασε στην αντίληψη αυτή με καθαρή παρατήρηση και λογική σκέψη, χωρίς τη δυνατότητα πειραματικής εφαρμογής ή επιστημονικής επαλήθευσης ή εργαστηριακής υποδομής ή τεχνολογικής βοήθειας ή οτιδήποτε τέτοιο. Ως εκ τούτου η τελεολογία είναι μη μετρήσιμη, δηλαδή μη χειροπιαστά αποδείξιμη με τον αμιγώς επιστημονικό τρόπο. Αφού δεν μπορεί να μετρηθεί, άρα δεν μπορεί να έχει δείκτες, δεν μπορεί να έχει πειραματική επαλήθευση, δεν μπορεί να αποκτήσει επιστημονική οντότητα. Παραμένει μια μεταφυσική σκέψη, ένα άλμα λογικής, θα λέγαμε ένα δόγμα, που οφείλει να γίνει πιστευτό γιατί προσφέρει μια ερμηνεία. Παρόμοιο δόγμα του Αριστοτέλη, στην ερμηνεία της κίνησης είναι το πρώτο κινούν που «κινεί όλα όσα βρίσκονται σε κίνηση χωρίς να κινείται το ίδιο και που πρέπει να είναι μάλλον ελκτικό παρά απωθητικό, αιώνιο, χωρίς υλικές διαστάσεις, χωρίς μέγεθος πεπερασμένο ή άπειρο και αμερές». (Δεν μπορεί να διαιρεθεί σε μέρη). Η αντίληψη για το πρώτο κινούν δίνει την εντύπωση περισσότερο μιας θεολογικής προσέγγισης - και μάλιστα σύγχρονης – παρά επιστημονικής τεκμηρίωσης. Η αριστοτελική θεωρία της κίνησης ίσχυσε αιώνες αιώνων, όσο κράτησε η γεωκεντρική αντίληψη του κόσμου.

αυτό θα πει σταθερότητα..

Πάντως, αυτό θα πει σταθερότητα.. Ο λόγος για το ΚΚΕ. Μπορεί ο "δικομματισμός" να έχει 80% ή να πέφτει στο 30%  αλλά το ΚΚΕ θα είναι στο 8-8.5%. Μπορεί δίπλα το σύμπαν να γκρεμίζεται και να ξαναστήνεται από την αρχή, πάλι θα είναι στο 8-8,5%. Η απόλυτη περιχαράκωση. Δεν είναι και εύκολο πράγμα..

«Εγέρθητι! Όλοι όρθιοι ...» Eικόνες ντροπής και ξεφτίλας..

Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι εικόνες δεν έρχονται από το μέλλον
αλλά αφορούν ένα προσωρινό κακό..

Γ. Ιωαννου, απο το σημερινο ΕΘΝΟΣ.

Η κραυγή. Έντβαρντ Μουνχ



H "κραυγή" (ή "ο λυγμός της φύσης" που ήταν ο αρχικός τίτλος του έργου), του Νορβηγού ζωγράφου Έντβαρντ Μούνχ(1863-1944), που πουλήθηκε πρόσφατα από τον οίκο δημοπρασιών Sotheby's στη Ν. Υόρκη, στο ποσό των 120 εκατομμυρίων δολαρίων(!), σε άγνωστο μέχρι τώρα αγοραστή. Φιλοτεχνήθηκε το 1893. Υπάρχουν 4 εκδοχές του πίνακα, η μία βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας, δύο στο Μουσείο Μουνχ στο Όσλο και η τέταρτη, είναι αυτή που πουλήθηκε και απεικονίζεται δίπλα και ανήκε σε Νορβηγό εφοπλιστή.

    "Ήταν ηλιοβασίλεμα, δίπλα σε ένα φιόρδ και ξαφνικά με καταλαμβάνει ένα ρίγος φόβου και αγωνίας και ένοιωσα σαν ένα ατέλειωτο ουρλιαχτό να διαπερνά όλη τη φύση. Ζωγράφισα τα σύννεφα σαν να ήταν αίμα και έκανα ακόμη και τα χρώματα να ουρλιάζουν", έγραψε ο ίδιος για τον συγκεκριμένο πίνακα.

Ο Μουνχ ανήκε στην κατηγορία των "καταραμένων" καλλιτεχνών. Γεννημένος το 1863,  βίωσε από την παιδική του ηλικία τον θάνατο και την τρέλα στο οικογενειακό του περιβάλλον, που τον σημάδεψαν καθοριστικά και τον ίδιο. Η μητέρα του πέθανε από φυματίωση όταν ήταν 5 χρονών και μία αδελφή του πέθανε επίσης από φυματίωση όταν ήταν 15. Μία άλλη αδελφή του ήταν κλεισμένη σε άσυλο. Ο πατέρας του, στρατιωτικός γιατρός, θρησκομανής, ήταν σε συχνό θρησκευτικό παραλήρημα, όπως αναφέρει στο ημερολόγιό του. Ο ίδιος υπέφερε από συχνές αιμοπτύσεις και κρίσεις βρογχίτιδας. "Η αρρώστια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι σκοτεινοί φύλακες άγγελοι στην κούνια μου και με συντρόφεψαν σε όλη μου τη ζωή».
Αντιμετώπισε την εχθρότητα του πατέρα του για την ενασχόλησή του με τη ζωγραφική. Νεαρός συμμετείχε σε μια αναρχίζουσα ομάδα Χεγκελιανών που ακολουθούσαν έναν ελευθεριακό τρόπο ζωής που τον έφερε σε σύγκρουση με το ασφυκτικό συντηρητικό περιβάλλον της εποχής του. Ίσως ήταν αυτό που τον έκανε ικανό για μια επώδυνη έτσι κι αλλιώς αλλά δημιουργική διέξοδο.
Το έργο του αντιμετωπίστηκε υποτιμητικά από τους κριτικούς της εποχής του. Επί Χιτλερισμού τα έργα του εξοβελίσθηκαν.

Διαμόρφωσε ένα εντελώς προσωπικό στυλ που τον χαρακτηρίζει και θεωρείται από τους θεμελιωτές του εξπρεσιονισμού.  Ο ίδιος γράφει: «Ζητάμε κάτι το διαφορετικό, κάτι περισσότερο από την απλή φωτογράφηση της φύσης. Σκοπός μας δεν είναι να ζωγραφίζουμε όμορφους πίνακες για να κρεμαστούν στους τοίχους του σαλονιού. Θα προσπαθήσουμε να βάλουμε τα θεμέλια μιας τέχνης που θα επηρεάζει τον καθένα. Μιας τέχνης φτιαγμένης από το αίμα του καλλιτέχνη». "Στην τέχνη μου προσπαθώ να εξηγήσω τη ζωή και το νόημά της στον εαυτό μου".

Μία άλλη εκδοχή του πίνακα, που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας, στο Όσλο.
















Ο Έντβαρντ Μουνχ, το 1933.

Γ. Ιωαννου, απο το σημερινο ΕΘΝΟΣ