στο μυαλό του Αμβρόσιου

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος στην ομιλία του στην κηδεία του χουντικού ισοβίτη Ν. Ντερτιλή, εν μέσω πυροβολισμών από  παρόντες νοσταλγούς του καθεστώτος που υπηρέτησε ο αποθανών, τον παρομοίωσε με τον ..Σωκράτη και τον Κολοκοτρώνη. Σημειωτέον ότι ο Ν. Ντερτιλής καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη επειδή σκότωσε τον 19χρονο και προφανώς άοπλο φοιτητή Μιχάλη Μυρογιάννη, το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου 1973, σύμφωνα με 13 συνολικά μάρτυρες. 
Στη δίκη που έγινε, μετά την πτώση της χούντας, ένα χρόνο αργότερα, ο οδηγός του Ντερτιλή, ο 21 ετών τότε Αντώνης Αγριτέλλης, περιέγραψε στην κατάθεσή του, ότι το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου, ο ταγματάρχης Ντερτιλής βρισκόταν με το υπηρεσιακό τζιπ έξω από την κατεστραμμένη πύλη του Πολυτεχνείου. Απέναντι στην Πατησίων με Στουρνάρα, αστυφύλακες χτυπούσαν ένα νεαρό που προς στιγμήν φάνηκε να τους ξεφεύγει. Ο Ντερτιλής έβγαλε τότε από το μπουφάν το περίστροφο και πυροβόλησε.
 «Ο νεαρός έπεσε σαν κοτόπουλο» περιγράφει ο οδηγός του. «Μετά το φόνο ο Ντερτιλής, σα να μη συνέβαινε τίποτα, μπήκε στο τζιπ και χτυπώντας με στην πλάτη, μου είπε: “Με παραδέχεσαι ρε; 45 χρονών άνθρωπος και με τη μία στο κεφάλι!”»…
Τώρα για την ανακάλυψη ομοιότητάς του με τον ...Σωκράτη ή και με τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος αν και πολέμαρχος ενός πολύ σκληρού απελευθερωτικού αγώνα, με πολλές σφαγές, φαντάζομαι δεν θα κόμπαζε για την εν ψυχρώ εκτέλεση αμάχων παιδιών από τον ίδιο, τι να πει κανείς; Συνήθως παρόμοιους συσχετισμούς μόνο  ένας φανατικός που κυριαρχείται από τις   ιδεοληψίες του μπορούσε να  κάνει, επειδή θέλει να δικαιολογήσει, συνδέοντας εντελώς ανόμοια πράγματα κατά το δοκούν, ακριβώς αυτές τις ιδεοληψίες του. 

αστραπές

Αστραπές. Εντυπωσιακές εικόνες 

Ο αριθμός e

Benas-e-24grammata.com_.pdf. Ο αριθμός e

Η ατομική φύση του ηλεκτρισμού στους Weber και Maxwell

Wilhem Eduard Weber(1804-1891)

του (συνεργάτη του blog) μαθηματικού Γιώργου Μπαντέ (από το βιβλίο η «αιρετική ηλεκτροδυναμική» www.mpantes.gr)

Η ηλεκτροδυναμική του Βέμπερ ήταν η πρώτη θεωρία ηλεκτρονίου.. Whittaker

...O Weber θεμελίωσε την ηλεκτρομαγνητική του θεωρία ουσιαστικά σε μια θεωρία ηλεκτρονίου.¹.. η ιδέα αυτή δεν επανεμφανίστηκε μέχρι την εποχή του Lorentz και είναι βέβαιο ότι δεν αφομοιώθηκε την εποχή του Weber… Millikan

Αντίθετη με την ατομική άποψη, ήταν η Βρετανική αντίληψη για τον ηλεκτρισμό –ρευστό που ταίριαζε με τις εξισώσεις του Μάξγουελ, δηλαδή με τη μαθηματική του προσομοίωση. Το ασυμπίεστο αυτό ρευστό δημιουργούσε τα ηλεκτρικά φαινόμενα ακόμα και όταν τα πειραματικά εξαγόμενα για το αντίθετο ήταν κραυγαλέα.

Ακόμα και όταν το πείραμα ανέδειξε το πιο χαρακτηριστικό φαινόμενο της ατομικότητας στον ηλεκτρισμό, την ηλεκτρόλυση , που μελετήθηκε απ’ τον ίδιο το Faraday και ερμηνεύτηκε απ’ τον Clausius στα 1857, η προσκόλλησή τους στο Νευτώνειο δόγμα δεν τους άφησε περιθώρια να προσέξουν μια άλλη εικόνα για τον ηλεκτρισμό από αυτήν του ρευστού και συνεχούς μέσου.

...σαν ηλεκτρικό ρεύμα, εννοώ κάτι διαδοχικό, είτε είναι ηλεκτρικό ρευστό ,ή δύο ρευστά σε αντίθετες κατευθύνσεις, ή απλώς ταλαντώσεις ή μιλώντας γενικότερα , διαδοχικές δυνάμεις….Faraday

James Clerk Maxwell(1831-1879)

Για το Maxwell η ατομική φύση του ηλεκτρισμού είχε παιδαγωγική σημασία , αλλά τελείως προσωρινή.

…αν υποθέσουμε ότι τα μόρια των ιόντων δια μέσου του ηλεκτρολύτη είναι στην πραγματικότητα φορτισμένα, με ορισμένη ποσότητα ηλεκτρισμού, έτσι ώστε το ηλεκτρολυτικό ρεύμα είναι ένα σύνηθες ρεύμα, βρίσκουμε ότι αυτή η ελκυστική υπόθεση ,μας οδηγεί σε πολύ δύσκολα μονοπάτια. Ας υποθέσουμε όμως ότι ξεπερνούμε αυτή τη δυσκολία υιοθετώντας το γεγονός της σταθεράς τιμής του μοριακού φορτίου, την οποία ονομάζουμε μόριο του ηλεκτρισμού. Αυτή η φράση – χονδροειδής και σε δυσαρμονία με την υπόλοιπη θεωρία μας-, μας βοηθάει να διατυπώσουμε καθαρά τις γνώσεις μας για την ηλεκτρόλυση και να εκτιμήσουμε τις δυσκολίες. Είναι εξαιρετικά απίθανο όμως, ότι θα διατηρήσουμε σε οποιαδήποτε μορφή τη θεωρία των μοριακών φορτίων , όταν προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την αληθινή φύση της ηλεκτρόλυσης. Γιατί τότε θα πρέπει να έχουμε μια σίγουρη βάση για να σχηματίσουμε μια αληθινή θεωρία των ηλεκτρικών ρευμάτων , και να ανεξαρτοποιηθούμε απ’ αυτές τις προσωρινές θεωρίες…Maxwell

Neige en Russie

Neige en Russie

(του Γ. Ιωάννου από το ΕΘΝΟΣ)

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!

(του Η. Μακρή από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)

-Ο καινούργιος χρόνος! Ευχαριστώ! Ευχαριστώ!
-Τι ευχαριστείς; Tιμολόγιο ή απόδειξη;
(του Altan)

Τι κοιτάς;
(του Altan)

10 συνεντεύξεις του Κ. Καστοριάδη

Από τα  24grammata, μια συλλογή από δέκα συνεντεύξεις του Κορνήλιου Καστοριάδη.

10 Interv Kastoriades Www.24grammata.com (1)

εικόνες από τη χρονιά που πέρασε



Τότεναμ-ΠΑΟΚ 0-2.

Η επένδυση που δεν έγινε...

Μητροπολίτης Πειραιώς.
Τα έβαλε με το μποζόνιο...

Γιουσέιν Μπολτ

Από την ...ιστορική ηγεσία της Θεσσαλονίκης,
Άνθιμου, Παπαγεωργόπουλου, Ψωμιάδη,
χάσαμε τους δύο τελευταίους.

(Από τον περσινό Άη Βασίλη αλλά καλό.)

Στ. Τραχανάς. "Το φάντασμα της όπερας: Ο ρόλος της αρχής της αβεβαιότητας στο σύμπαν"

Η ομιλία του Στέφανου Τραχανά, επίτιμου διδάκτορα του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, στην βράβευσή του στις 14 Δεκεμβρίου στην Παλαιά Βουλή, με θέμα «Το φάντασμα της όπερας: Ο ρόλος της αρχής της αβεβαιότητας στο σύμπαν».

St Trachanas Phantom of the Opera

Paganini Caprices Op.1 No.24 (Itzhak Perlman)

H ηλεκτρική δύναμη του Weber (Βέμπερ) και το πεδίο Μάξγουελ

του μαθηματικού Γιώργου Μπαντέ (από το βιβλίο «η αιρετική ηλεκτροδυναμική των κινουμένων σωμάτων» www.mpantes.gr)

Wilhelm Eduard Weber (1804-1891)

Η δύναμη Βέμπερ δίνει απ’ ευθείας τη δύναμη μεταξύ δύο φορτίων που βρίσκονται σε σχετική κίνηση (φορτίο-φορτίο), κι όχι μέσω της δράσης του πανταχού παρόντος ηλεκτρομαγνητικού πεδίου Μάξγουελ (φορτίο –πεδίο-φορτίο), η πρώτη είναι η δράση από απόσταση όπως η Νευτώνεια δύναμη της βαρύτητας, η δεύτερη, η δράση εξ’ επαφής, ένα παλιό ιδεολόγημα στη φυσική θεωρία.

Η «παλιά ηλεκτρική θεωρία», η κλασσική ηλεκτροδυναμική των Coulomb, Ampere, Neuman, Fecner, Weber, Gauss, Riemann, κ.α ήταν το κυρίαρχο ρεύμα της φυσικής μέχρι τα μέσα του 19^ου αιώνα, και ερμήνευσε όλα τα γνωστά ηλεκτρικά φαινόμενα. Εν τούτοις έχει αποπεμφθεί από τη φυσική, μετά την επικράτηση ύστερα από σφοδρό ιδεολογικό αγώνα, της θεωρίας του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου του Μaxwell, της Βρετανικής δηλαδή ηλεκτρικής θεωρίας.

Για πολλούς ανεξάρτητους ερευνητές, η στροφή αυτή προς τη μαθηματική θεωρία του Maxwell, οφείλεται στην αιώνια αντιπαλότητα της Βρετανικής σχολής με την «ηπειρωτική επιστήμη» που υπάρχει από την εποχή του Νεύτωνα και Λάιμπνιτς, του Ταίϋλορ και του Μπερνούλι, ανάμεσα σε Βρετανούς και «μη Βρετανούς» μαθηματικούς και φυσικούς. Η αντιπαλότητα αυτή επέβαλε τη μια ηλεκτρική θεωρία και η άλλη ξεχάστηκε.¹ Η παλιά θεωρία αντιμετωπίστηκε σαν «αίρεση²» που έπρεπε να εξαφανιστεί από τη νέα Βρετανική θρησκεία του πεδίου³.

Όμως η κλασσική ηλεκτροδυναμική προηγήθηκε της μαθηματικής θεωρίας του Μaxwell σε όλες τις μεγάλες στιγμές της φυσικής. Πρώτη αυτή ταύτισε τους μαγνήτες με τα ρεύματα καθιστώντας το μαγνητισμό ηλεκτρικό φαινόμενο (Ampere ( άρθρο αφιέρωμα στον Ampere, βόρειο ιστολόγιο Η ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ (Αφιέρωμα στον Ampére)).

Το ιερό των Καβείρων στη Σαμοθράκη.

Πολλά αρχαία ιερά που ήταν και κέντρα μυστηριακών τελετών, στην παράδοση των θεοτήτων της γης και της φύσης, που συνέχιζαν να έχουν μεγάλο κύρος και στην κλασική περίοδο, ήταν σε τόπους που συμβόλιζαν την ένωση των τριών κόσμων. Του ουρανού, της γης και του κάτω κόσμου. Το τρία ήταν ίσως ο πιο παλιός "ιερός αριθμός". 
Τον ουρανό τον έδειχνε το βουνό. Το ιερό στη Σαμοθράκη είναι στους πρόποδες του Σάος, σε μια αμφιθεατρική τοποθεσία που υπάρχουν θερμές πηγές που αναβλύζουν από τα έγκατα της γης. (Από τη Σαμοθράκη περνά το μεγάλο ρήγμα της Ανατολίας και μέχρι σήμερα υπάρχουν τα θερμά λουτρά στις Θέρμες). Και στους Δελφούς η Πυθία έδινε τους χρησμούς σε μια αίθουσα που έβγαιναν ατμοί από τη γη, σε μια αμφιθεατρική τοποθεσία στις πλαγιές του Παρνασσού. Ήταν δηλαδή τόποι όπου θεωρούσαν ότι μπορούσε να γίνει επικοινωνία με τα "πνεύματα" τόσο του ουρανού όσο και του κάτω κόσμου. 
Η παρουσία πηγών νερού ήταν επίσης ένα σημαντικό στοιχείο, μιας και το νερό συμβολίζει τόσο τη ζωή, όσο και τον καθαρμό των πιστών. Στους  Δελφούς ήταν η Κασταλία πηγή, που μάλιστα χάριζε την αθανασία, η δε αντίστοιχη περιοχή της Σαμοθράκης ήταν (και είναι) γεμάτη πηγές νερού.
Υπήρχαν πολλά "ιερά όρη" και όπου δεν υπήρχαν οι άνθρωποι τα κατασκεύαζαν, όπως τις πυραμίδες στην Αίγυπτο  ή τον πύργο της Βαβέλ στη Βαβυλώνα. 

Ο Νίτσε και το πνεύμα του πολεμιστή

Ο Νίτσε αρνείται την ιδέα ότι μια ερμηνεία του γίγνεσθαι θα μπορούσε να επιβληθεί στους πάντες ως η καλύτερη.

Η εξύμνηση της απροσδιοριστίας του μέλλοντος επανέρχεται σαν σταθερή επωδός.

Ενάντια στο μεσιανισμό ή την εσχατολογία που διέπουν τις διάφορες κοσμοθεωρίες, αντιτάσσει τη μη-τελεολογία του. Απολαμβάνει την απουσία σκοπού μέσα στο σύμπαν κι ενθαρρύνει τη δημιουργία.

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον χρειάζεται το μαχητικό πνεύμα του πολεμιστή.

Ο υπεράνθρωπός του είναι ένας πολεμιστής που έχει ζεστή καρδιά και κρύο μυαλό.

οι αρχαίοι Έλληνες και οι "βάρβαροι"

Οι αρχαίοι Έλληνες ξεχώριζαν τους εαυτούς τους από αυτούς που αποκαλούσαν “βαρβάρους”, από το θέμα της ελευθερίας. Για μεγάλο διάστημα η κύρια αντιπαράθεση ήταν με τους Πέρσες. Ενώ σέβονταν τους Πέρσες για τον αρχαίο πολιτισμό τους, τους αποκαλούσαν βαρβάρους επειδή δεν ήταν ελεύθεροι, αλλά υπήκοοι ενός δεσπότη. Από την άλλη οι Πέρσες χλεύαζαν τους Έλληνες επειδή τις αποφάσεις για την πόλη τις έπαιρναν κουβεντιάζοντας όλοι μαζί στην Αγορά και δεν παίρνονταν από τον ένα ηγέτη. Τους κατηγορούσαν δηλαδή γι αυτό που οι Έλληνες ήταν περήφανοι.

Είναι δύο διαφορετικές αντιλήψεις για την κοινωνική οργάνωση. Είναι η λογική του ποιμνίου, του κοπαδιού, με τον μεγάλο αρχηγό επικεφαλής, που παίρνει τις αποφάσεις που αποτελούν θέσφατα που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Από την άλλη είναι η λογική της Δημοκρατίας όπου τις αποφάσεις τις παίρνουν από κοινού οι πολίτες και οι ηγέτες τους υπακούουν στους ίδιους νόμους που οι ίδιοι οι πολίτες καθορίζουν. Αυτό τους χειραφετεί, τους κάνει αυτενεργά υποκείμενα, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση της ηθικής αλλά και της γνωστικής εξέλιξης και ωρίμανσης.

Η λογική του κοπαδιού σημαίνει αυστηρή ιεραρχία. Υποταγή στον ανώτερο, βία στον κατώτερο. Αυτοί που ακολουθούν τον αρχηγό παίρνουν δύναμη και εξουσία από την πίστη τους σ' αυτόν. Σημαίνει ομοιομορφία. Καμία ανοχή στο διαφορετικό. Σημαίνει βία απέναντι στις άλλες ομάδες, στο διαφορετικό.

Αλεξανδρούπολη, κοντά στην Αργώ, χθες 4.30 το απόγευμα.
Του Άγγελου Καρδαμήλα (και αυτή..)

Καλαμαριά, κοντά στο νοσοκομείο Παναγία.
(του Άγγελου Καρδαμήλα).

Παρμενίδης ή Ηράκλειτος;

Ο Ηράκλειτος από την Έφεσο(544-484 π.Χ.),
σε λεπτομέρεια από την τοιχογραφία
του Ραφαήλ, η σχολή των Αθηνών,
στο παλάτι των Αποστόλων στο Βατικανό. 

Η αντίθεση ανάμεσα σε ένα κόσμο αμετάβλητο και ένα κόσμο μεταβαλλόμενο και ασταθή, παρουσιάσθηκε από τον 6ο-5ο πΧ αιώνα. Ο Ηράκλειτος υποστήριξε από τα τέλη του 6ου αιώνα ότι το σύμπαν εξελίσσεται διαρκώς, ότι τα πάντα είναι κίνηση και ροή χωρίς αρχή και τέλος. Η “αλήθεια” βρίσκεται στην κατανόηση αυτού του γίγνεσθαι που είναι εγγενώς άπειρο και μια διαδικασία καθ' εαυτή. Και από τη στιγμή που είναι γίγνεσθαι δηλαδή κάτι που μεταβάλλεται διαρκώς δεν μπορούμε να μιλούμε για μια “αμετάβλητη, αιώνια αλήθεια”, αυτό είναι κάτι που διαμορφώνεται συνεχώς μέσα στην κίνηση. 

Σε αντίθεση με τον Ηράκλειτο, ο Παρμενίδης υποστήριζε ότι το ον είναι ένα, αγέννητο, αμετάβλητο και αιώνιο. Σύμφωνα με τον Παρμενίδη αν άλλαζε κάτι υπήρχε η δυνατότητα να εμφανισθεί κάτι που δεν υπήρχε πριν, κάτι που είναι αδύνατον(επειδή κάτι που δεν υπάρχει είναι αδύνατον να αρχίσει να υπάρχει), επομένως η αλλαγή είναι αδύνατη. Σύμφωνα με αυτή τη λογική τα αποτελέσματα προϋπάρχουν των αιτίων, εφ' όσον τίποτε καινούργιο δεν μπορεί να αναδυθεί. Ο Αριστοτέλης προχωρεί στη σύνθεση των δύο αντιλήψεων, περί αλλαγής και μη αλλαγής στη δική του θεωρία περί κοσμογονίας. Εισάγει την αντίθεση ανάμεσα σε έναν κόσμο αμετάβλητο και αιώνιο και τον φθαρτό μεταβαλλόμενο κόσμο που τον ταυτίζει με τη γη (και τη σελήνη). Παρόμοιο διαχωρισμό είχε κάνει και ο Πλάτων, ο οποίος ξεχωρίζει το είναι από το γίγνεσθαι. Το είναι το ταυτίζει με τις αιώνιες αλήθειες, τις ιδέες. Το γίγνεσθαι με τις μεταβολές, την εξέλιξη της ζωής και της σκέψης, στην πορεία της προς τις αυτές τις αιώνιες ιδέες. Ένας δυϊσμός που ταλαιπώρησε τη φιλοσοφία.

Παρμενίδης. Από την Ελέα της
Ν. Ιταλίας, μία από τις αποικίες που ίδρυσαν
 οι Φωκαείς στην κεντρική και δυτική Μεσόγειο.
Γεννήθηκε στα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα. 

Τον 17ο αιώνα ο Νεύτων καθιερώνει τους ίδιους συμπαντικούς νόμους που ισχύουν παντού, τόσο στα μακρινά άστρα όσο και στον κήπο του σπιτιού. Ένας θρίαμβος του είναι πάνω στο γίγνεσθαι. Το σύμπαν μεταβάλλεται αλλά στα πλαίσια αυτής της πραγματικότητας. Αν γνωρίζουμε την κατάσταση ενός συστήματος σε μια οποιαδήποτε στιγμή, τότε μπορούμε να υπολογίσουμε τις επόμενες καταστάσεις, καθώς και τις προηγούμενες.

Το 1915 ο Αινστάιν ανακαλύπτει ότι οι εξισώσεις της θεωρίας της σχετικότητας τον οδηγούν σε ένα δυναμικό μεταβαλλόμενο σύμπαν που είτε διαστέλλεται είτε συστέλλεται, αναδιπλώνεται στον εαυτό του. Οι αντιλήψεις της εποχής ήταν υπέρ ενός στατικού σύμπαντος γι αυτό και ο Αινστάιν, για να εναρμονιστεί με αυτή την αντίληψη, μίλησε για μια δύναμη αντιβαρύτητας που εξουδετερώνει τη δύναμη της βαρύτητας στο σύμπαν, κάτι που αργότερα παραδέχθηκε ότι ήταν το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του, όταν ο Hubble ανακάλυψε το 1929 ότι το σύμπαν διαστέλλεται.

Το 1965 ανακαλύφθηκε η ακτινοβολία υποβάθρου που αποτέλεσε ισχυρό επιχείρημα για τη θεωρία της αρχικής έκρηξης, του big bang, οπότε επικράτησε και η ιδέα της συνεχούς εξέλιξης.

Μέχρι το 1950 ήταν πιο ισχυρή η άποψη ενός σύμπαντος στατικού, αμετάβλητου.

Η εισαγωγή της ιστορικότητας στη φυσική και της συνεχούς μεταβολής, ουσιαστικά έγινε από τη θεωρία του χάους και τον Ίλια Πριγκότζιν. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, το κάθε τι, το παρόν όπως διαμορφώνεται συνεχώς, είναι αποτέλεσμα άπειρων, καθολικών αλληλεπιδράσεων οι οποίες και γι αυτό το λόγο δεν μπορούν να επαναληφθούν. Γι αυτό το λόγο και ο χρόνος αποτελεί ένα μέγεθος μιας κατεύθυνσης, υπάρχει δηλαδή το βέλος του χρόνου.

του Ανδρέα Πετρουλάκη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

θαυμαστές γελοίων τυράννων

Ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου 1973. Αρχίζει η καταστολή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, που συνέβαλε στην απομόνωση του καθεστώτος και την πτώση του λίγους μήνες αργότερα,  όταν οι συνεχιστές τους με τις άφρονες, προδοτικές τους ενέργειες άφησαν μισή την Κύπρο και κόντεψαν να αφήσουν μισή και την Ελλάδα. Ένα καθεστώς γελοίο, που αν και στρατιωτικό, όταν παρουσιάστηκε ανάγκη, πάλι από την αφροσύνη τους, ο στρατός ήταν διαλυμένος και χωρίς ούτε πυρομαχικά.


Οι θαυμαστές των γελοίων τυράννων της χούντας νομίζουν πως ήρθε η ώρα τους να "δικαιωθούν". Όμως η βαρβαρότητα και η γελοιότητα δεν δικαιώνονται ποτέ.

Η άσκηση μπορεί να «επιδιορθώσει» τις βλάβες της καρδιάς

ΤΟ ΒΗΜΑ - Η άσκηση μπορεί να «επιδιορθώσει» τις βλάβες της καρδιάς - science - Ιατρική – Βιολογία

Η ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ (Αφιέρωμα στον Ampére)

Andre-Marie-Ampere(1775-1836)

 Του μαθηματικού Γιώργου Μπαντέ.

Η «παλιά ηλεκτρική θεωρία», η κλασσική ηλεκτροδυναμική των Coulomb, Ampere, Neuman, Fecner, Weber, Gauss, Riemann, κ.α ήταν το κυρίαρχο ρεύμα της φυσικής μέχρι τα μέσα του 19^ου αιώνα, και ερμήνευσε όλα τα γνωστά ηλεκτρικά φαινόμενα. Εν τούτοις έχει αποπεμφθεί από τη φυσική, μετά την επικράτηση ύστερα από σφοδρό ιδεολογικό αγώνα, της θεωρίας του Μaxwell, της Βρετανικής δηλαδή ηλεκτρικής θεωρίας,

Για πολλούς ανεξάρτητους ερευνητές, η στροφή αυτή προς τη μαθηματική θεωρία του Maxwell, οφείλεται στην αιώνια αντιπαλότητα της Βρετανικής σχολής με την «ηπειρωτική επιστήμη» που υπάρχει από την εποχή του Νεύτωνα και Λάιμπνιτς, του Ταίυλορ και του Μπερνούλι, ανάμεσα σε Βρετανούς και «μη Βρετανούς» μαθηματικούς και φυσικούς. Η αντιπαλότητα αυτή επέβαλε τη μια ηλεκτρική θεωρία και η άλλη ξεχάστηκε.¹ Η παλιά θεωρία αντιμετωπίστηκε σαν «αίρεση²» που έπρεπε να εξαφανιστεί από τη νέα Βρετανική θρησκεία του πεδίου.

Για να είμαστε όμως ακριβείς, σε αυτό έπαιξε κυρίαρχο ρόλο η ανακάλυψη των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων και η προτεινόμενη κυματική φύση του φωτός που ερμήνευε τα περισσότερα οπτικά φαινόμενα. Αλλά ύστερα από αρκετά χρόνια μάθαμε ότι τα κύματα αυτά δεν ήταν όπως τα κύματα του νερού στη θάλασσα αλλά ήταν ανάλογα των υλικών κυμάτων που συνοδεύουν το ηλεκτρόνιο, αυτά συνόδευαν το φωτόνιο, εξέφραζαν μάλλον την πυκνότητα της πιθανότητας που εκφράζονταν-σύμπτωση- με κυματική εξίσωση, και το φώς ήταν ένα πλήθος σωματιδίων, των φωτονίων.

Albert King. Guitar Man

Η βούληση και το κοινωνικό γίγνεσθαι.

Rene Magritte. The false mirror.

Το κοινωνικό γίγνεσθαι αποτελεί μια συνισταμένη των επιμέρους ατομικών και συλλογικών υποκειμένων και των βουλήσεών τους. Οι οποίες βουλήσεις εξαρτώνται από τις “υλικές”, αντικειμενικές συνθήκες της ζωής τους, οι οποίες όμως διαμορφώνονται και από τη δράση των επιμέρους βουλήσεων σε μία αλληλεξαρτώμενη σχέση.

Η βούληση στον άνθρωπο, που προκύπτει εξελικτικά, ιστορικά, με την ανάπτυξη της συνείδησης ανώτερης τάξης που τον χαρακτηρίζει, μπορεί και επιδρά με διάφορους τρόπους στις λεγόμενες “υλικές” συνθήκες οι οποίες την καθορίζουν και τις καθορίζει.

Μ' αυτή την έννοια ο άνθρωπος  είναι, όλο και ενεργητικότερα, συνδημιουργός του κοινωνικού γίγνεσθαι.

Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια “αμετάβλητη αλήθεια εκεί έξω” που προσπαθούμε να την ανακαλύψουμε. Υπάρχει ένα γίγνεσθαι που συντελείται και με τη δική μας παρέμβαση. Στη δημιουργία δηλαδή της “αλήθειας” συμμετέχουμε και εμείς.

Ο κάθε ξεχωριστός άνθρωπος, ως μέρος του συλλογικού υποκειμένου “άνθρωπος” διαμορφώνει την “αλήθεια” σε μια αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, μέσω της βούλησής του η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από φυσικούς παράγοντες, περιβαλλοντικές συνθήκες, κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνονται κλπ.

Η βούληση ενός υποκειμένου πηγάζει από τις βασικές του επιθυμίες, με πρώτη και κύρια την επιβίωσή του.

η μέθοδος της δοκιμής και του σφάλματος..

Ο υπάνθρωπος.  Προπαγανδιστική αφίσα
του 3ου Ράιχ, το 1942. 
(τη φωτο πήρα από το blog "οι λέξεις
έχουν τη δική τους ιστορία" του Ν. Σαραντάκου).

Ο Καρτέσιος είχε πει ότι δεν υπάρχει τίποτα το τόσο παράλογο ή απίστευτο που να μην το υποστήριξε κάποιος φιλόσοφος. Και ο Καρλ Πόπερ με αφορμή αυτό το σχόλιο του Καρτέσιου λέει ότι αν θέλουμε να εξηγήσουμε γιατί η ανθρώπινη σκέψη έχει την τάση να δοκιμάζει κάθε λύση που είναι δυνατό να συλλάβει, σε όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζει, μπορούμε να επικαλεστούμε ότι κατά κανόνα η μέθοδος με την οποίαν προσεγγίζουμε μια λύση είναι συνήθως η ίδια: η μέθοδος της δοκιμής και του σφάλματος. Αυτή βασικά τη μέθοδο χρησιμοποιούν και οι ζωντανοί οργανισμοί κατά τη διαδικασία της προσαρμογής. Αλλά και οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν την τάση να αντιδρούν σε ένα πρόβλημα είτε με το να προτείνουν κάποια θεωρία και να μένουν προσκολλημένοι σ' αυτή όσο μπορούν(αν είναι εσφαλμένη μπορεί ακόμη και να καταστραφούν από αυτή παρά να την εγκαταλείψουν), είτε να την εγκαταλείπουν σε περίπτωση που δεν τους εξυπηρετεί. Όταν η μέθοδος της δοκιμής και του σφάλματος αναπτύσσεται όλο και πιο συνειδητά, αρχίζει να αποκτά τα χαρακτηριστικά της “επιστημονικής μεθόδου”, δηλαδή συνειδητά την υποβάλουν σε κριτική και έλεγχο από πολλές και διαφορετικές πλευρές, για να φέρει στο φως τα τυχόν τρωτά σημεία της. 

Κάτω από το παραπάνω πρίσμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι και η άνοδος της Χρυσής Αυγής βρίσκεται στα πλαίσια μιας δοκιμής που γίνεται από ένα μέρος της Ελληνικής κοινωνίας σε έναν προτεινόμενο τρόπο λύσης των προβλημάτων της.

Και επειδή μέχρι τώρα ουσιαστικά δεν έχουν πέσει στην παγίδα άλλες αντίπαλες δυνάμεις σε μια κλιμάκωση της βίας, με βίαιες συγκρούσεις μαζί της, πράγμα που θα εξυπηρετούσε τα σχέδιά της να οδηγήσουν τη χώρα σε κατάσταση γενικευμένης αναταραχής, όπου το πεδίο θα γινόταν ευνοϊκό για προώθηση ανώμαλων αντιδημοκρατικών λύσεων, είναι σαν να έχουν βγει μόνοι τους "στη σέντρα"  και κρίνονται.

Αυτό τους δίνει και πλεονεκτήματα με την έννοια ότι καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα σε θέματα της καθημερινότητας, αλλά ταυτόχρονα, επειδή τόσο η άποψη όσο και η τακτική τους για την αντιμετώπιση των προβλημάτων είναι αυτή που είναι, δοκιμάζονται και τα όρια ανοχής των βίαιων τακτικών τους, του ξεμπροστιάσματος και της απόρριψής τους. Γι αυτό και ο κύκλος ανάπτυξής τους λογικά θα περιοριστεί. Η χειραφέτηση των ανθρώπων έχει προχωρήσει. Ούτε δέχονται  λογικές κοπαδοποίησης κάτω από ένα “μεγάλο αρχηγό”. Όσο και αν είναι ανεκτές από κάποιους τέτοιες μέθοδοι, όπως ξυλοδαρμοί και μαχαιρώματα αδύναμων να αντισταθούν ανθρώπων ή απίστευτα χυδαία υβρεολόγια από βουλευτές τους ή χαρακτηρισμοί παρμένοι απ' ευθείας από την ορίτζιναλ ναζιστική φρασεολογία για “υπανθρώπους” αναφερόμενοι  σε άλλους λαούς, ή το πόσο έχει απονομιμοποιηθεί η χρήση της βίας ως μέσο της πολιτικής αντιπαράθεσης, έχουν αρχίσει να αγγίζουν τα όρια αυτής της ανοχής. Τουλάχιστον σ' αυτή τη φάση που δεν έχουμε μπει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις σύγκρουσης, όπου τότε τα πράγματα δυστυχώς αλλάζουν και ελπίζουμε να μη μπούμε. Όταν αποσαρθρώνονται οι κοινωνικοί θεσμοί και η κοινωνική συνοχή, τότε επιστρέφουμε στο νόμο των “φυλών” και τον πόλεμο για την επικράτησή τους. Σε μια κατάσταση γενικευμένης κρίσης, που δεν έχουμε φθάσει ακόμη αλλά κινδυνεύουμε να μπούμε, που δημιουργεί γενικευμένη ανασφάλεια, το κύριο κριτήριο ελέγχου του πληθυσμού είναι η δύναμη και ποιος την κατέχει και μπορεί να εξασφαλίσει την “ασφάλεια” των πολιτών. Γι αυτό και συνήθως σε τέτοιες περιόδους έχουμε συντηρητικοποίηση των πολιτών και πρόκριση αντιδημοκρατικών λύσεων στο όνομα της ασφάλειας. Εξ άλλου και τα ιδεολογικά αρχέτυπα που λειτουργούν πιο εύκολα σε τέτοιες καταστάσεις γιατί είναι πιο εύκολα προσβάσιμα, είναι αυτά της συσπείρωσης γύρω από τις “πατροπαράδοτες αξίες”. Μια ανεξέλεγκτη ανοιχτή χρεωκοπία της χώρας είναι πιθανόν να οδηγήσει σε παρόμοιες καταστάσεις.

Η ιδεολογία του φασισμού δεν είναι μια “λύση” που δεν έχει δοκιμαστεί. Έχει δοκιμαστεί σχεδόν πολύ πρόσφατα ιστορικά με τα καταστροφικά για την ανθρωπότητα αποτελέσματα του τελευταίου παγκόσμιου πολέμου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισής του στις σημερινές συνθήκες επιδείνωσης της διεθνούς κρίσης, οχύρωσης πίσω από στενά εθνικές λύσεις, ανεργία, πολιτιστικούς ανταγωνισμούς κλπ. Και για τη χώρα μας η εμπειρία της χούντας πέρα από την κατάλυση των δημοκρατικών θεσμών και τη γελοιότητα του καθεστώτος, είχε και τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα με τον διαμελισμό της Κύπρου και του άμεσου κινδύνου για ανεπανόρθωτη εθνική καταστροφή και για την ίδια τη χώρα μας. Μ' αυτή την έννοια η σύγκριση με τη Γερμανία του μεσοπολέμου δεν στέκει  γιατί απλά τότε η “δοκιμή” του φασισμού σαν λύσης δεν είχε ακόμη απονομιμοποιηθεί, όπως έγινε στη συνέχεια. Πέρα από το ότι  η μίμηση παίρνει συχνά τη μορφή της καρικατούρας.

Στις λύσεις που δοκιμάζονται, σύμφωνα με την αρχική λογική που αναφέρθηκε, μεσολαβεί η παρέμβαση της συλλογικής μνήμης, δεν έχουν τυχαίο χαρακτήρα, δεν δοκιμάζονται πάνω σε μια tabula rasa, έναν άγραφο πίνακα. Θα πει κάποιος ότι οι νέες γενιές δεν έχουν ανάμνηση αυτών των γεγονότων. Αυτό ισχύει ως ένα βαθμό, όμως η συλλογική μνήμη τους επηρεάζει όλους, σε διαφορετικό οπωσδήποτε βαθμό και παρ' όλο που έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα σ' αυτό το διάστημα.

Ένα ζήτημα σχετικό με τη συλλογική μνήμη είναι και το ότι τα ιστορικά γεγονότα αφήνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τα ίχνη τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι διάφορες “ιδέες” που υπάρχουν μέσα στη συλλογική μνήμη λειτουργούν και ως ένα απόθεμα εναλλακτικών επιλογών. Έτσι παρ' όλο που ο ναζισμός έφερε την καταστροφή και σαν “δοκιμή” ακυρώθηκε, υπάρχει πάντα ένα ποσοστό που συνεχίζει να επηρεάζεται, από αυτούς που όπως αναφέρθηκε δεν πτοούνται από την αποτυχία μιας θεωρίας. Πολύ περισσότερο όταν θεωρούν ότι οι συνθήκες που τη γέννησαν συνεχίζουν με ένα τρόπο να υπάρχουν. Για παράδειγμα στην Ελλάδα υπήρχε ένα σημαντικό ποσοστό ένθερμων υποστηρικτών της επτάχρονης χούντας, μέρος της πολιτικής παράδοσης παλαιότερων συγκρούσεων ή των αντιπαραθέσεων του εμφυλίου. Μετά την μεταπολίτευση αυτή η “ιδέα” στηλιτεύθηκε και περιορίσθηκε. Με τη σημερινή αποσύνθεση των θεσμών, οι υποστηρικτές αυτής της “ιδέας” νομίζουν ότι βρήκαν την ευκαιρία να πάρουν τη ρεβάνς και να πουν να ποια είναι η “δημοκρατία” “σας”, “είναι ο Άκης, είναι τα λαμόγια κλπ”. Μια προσπάθεια δηλαδή συνολικής απαξίωσης των δημοκρατικών θεσμών εκμεταλλευόμενοι την απαξίωση του μοντέλου διακυβέρνησης των τελευταίων δεκαετιών και των εκπροσώπων του, ώστε να τους πλήξουν συνολικά και να προβάλλουν στη θέση τους τα σχέδια κατάλυσής τους και την επιβολή τυραννικών φασιστικών “λύσεων” ελπίζοντας στη λήθη που έχει υπάρξει με το πέρασμα του χρόνου αυτό το διάστημα.

Η κοινωνία πρέπει να μπορεί να αλλάζει για να συνεχίζει να υπάρχει μέσα σε ένα γρήγορα μεταβαλλόμενο κόσμο, διδασκόμενη και από τα λάθη της αν και μερικές φορές τα δίδακτρα είναι πολύ ακριβά, όπως συμβαίνει σε μας. 

                                                                         

Η Μαλάλα Γιουσάφζαϊ (TA NEA/ΤΗΕ ΝΕW YORK TIMES, SYED FAZI-E-HAIDER)
και οι Ταλιμπάν.
Οι Ταλιμπάν θεωρούν τους εαυτούς τους ότι είναι οι "καθαροί"  που έχουν "ιερό" καθήκον να κρατήσουν "καθαρή" τη θρησκεία τους, την απόλυτη γι αυτούς "αλήθεια", από τη "μόλυνση" από οποιαδήποτε άλλη ιδέα, μιας και η απόλυτη αλήθεια δεν χωράει συμβιβασμούς  και την οποίαν (θέλουν να)  επιβάλλουν στους άλλους με οποιοδήποτε μέσο.
Είναι γνωστό ότι αυτή η αντίληψη  της "καθαρότητας" στις ακραίες της μορφές, συμβαδίζει με την παράνοια.

από τον Νίτσε

Ο Νίτσε στην αρχή του Τάδε έφη Ζαρατούστρας, περιγράφει τις τρεις μεταμορφώσεις του ανθρώπινου πνεύματος. Πως το πνεύμα γίνεται καμήλα, που κάνει εντολή της το “πρέπει”, σηκώνοντας και υπομένοντας όλα τα βάρη του κόσμου και συναινώντας σ' αυτό. Πως η καμήλα γίνεται λιοντάρι, αντιτάσσοντας ένα ιερό “όχι” σε κάθε εμπόδιο της ελευθερίας. Και πως τελικά το λιοντάρι γίνεται παιδί, δηλαδή “αθωότητα και λήθη, νέο ξεκίνημα και παιχνίδι, ρόδα που γυρίζει γύρω από τον εαυτό της, πρώτη κίνηση, ιερή κατάφαση”.

Η καμήλα συναινεί να κάνει το “πρέπει” εντολή της. Το λιοντάρι το αρνείται συστηματικά. Το παιδί δεν υποφέρει ούτε τα βάρη της καμήλας ούτε τη μοχθηρή αντίδραση του λιονταριού. Είναι δημιουργικό.

Στους ανθρώπους όπως και στις κοινωνίες βλέπουμε να συνυπάρχουν συνήθως και οι τρεις μεταμορφώσεις του πνεύματος που περιγράφει ο Νίτσε, σε άλλοτε άλλη αναλογία και ανάλογα με την περίσταση να υπερισχύει η μια ή η άλλη εκδοχή.

Σαν χώρα όμως, ελάχιστοι θα αρνηθούν ότι σήμερα μας χρειάζεται σε μεγαλύτερη αναλογία το πνεύμα της δημιουργίας.

Η εμφάνιση της αλγεβρικής δομής.

Του μαθηματικού Γιώργου Μπαντέ

Οι απαρχές της αφηρημένης άλγεβρας- η συμβολική άλγεβρα

H ιστορία των λογικών βάσεων του Λογισμού επαληθεύει αυτό που είπε ο Αϊνστάιν για τα μαθηματικά: τα «μαθηματικά όταν αναφέρονται στην πραγματικότητα δεν είναι βέβαια και όταν είναι βέβαια δεν αναφέρονται στην πραγματικότητα». Πράγματι με τα αβέβαια απειροστά υπολόγιζαν τις τροχιές των πλανητών. Για να αποκτήσουν βεβαιότητα , χρειάστηκε να αναφερθούν …στους πραγματικούς αριθμούς.

Οι πραγματικοί αριθμοί (το γνωστό σύνολο R), αν και χρησιμοποιούνται ευρέως στο Λύκειο ποτέ δεν έχουν εισαχθεί κατάλληλα σαν έννοια σε αυτό. Τι είναι οι πραγματικοί αριθμοί ;

Ο Spivak στο βιβλίο του Calculus μας υπερτονίζει ότι η ιδιότητα της ‘πληρότητας’ των πραγματικών αριθμών είναι η βάση για τα θεμελιωδέστερα θεωρήματα των συνεχών συναρτήσεων: το θεώρημα της μέσης τιμής και τα δύο θεωρήματα του Weierstrass (Βάγιερστρας). Η ιδιότητα αυτή μας απομακρύνει από την καθαρά αλγεβρική φύση των προηγούμενων συνόλων αριθμών, δηλαδή των ακεραίων και των κλασμάτων, και εισάγει πράγματα σχετικά με το άπειρο( όρια , αναπτύγματα ..).

Για να κατανοηθούν λοιπόν οι έννοιες του Λογισμού , πρέπει να κατανοήσουμε πρώτα το σύνολο R. Από το Ζήνωνα μέχρι τον Κωσύ , αυτό που έλειπε και δημιουργούσε τα παράδοξα και τα λογικά κενά ήταν η άγνοια των αριθμών με τους οποίους εμπλεκόμασταν, αφού ο Λογισμός ήταν τελικά λογισμός σε αριθμούς.

Η εξιστόρηση της κατασκευής των πραγματικών αριθμών αρχίζει με μια περιγραφή των εννοιών της άλγεβρας , από την αριθμητική της εκδοχή μέχρι την αφηρημένη έκφραση των αλγεβρικών δομών.

Στην πορεία μας θα ορίσουμε αξιωματικά το σύνολο των πραγματικών αριθμών, και στη συνέχεια θα δούμε τον τρόπο με τον οποίο προκύπτει από το γνωστό σύστημα των ρητών , ένα σύνολο αριθμών που θα πληρεί αυτή την αξιωματική βάση. Ας δούμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Η εμφάνιση της αλγεβρικής δομής.

                              ΤΟ ΒΗΜΑ - Παγκόσμιο «δωρεάν πανεπιστήμιο» - science