Ο τύμβος που έχει ανακαλυφθεί
στην Αμφίπολη έχει προκαλέσει παγκόσμιο ενδιαφέρον και οι αρχαιολόγοι
θα μας πουν βέβαια αυτά που έχουν
ανακαλύψει μέσα στον τάφο, που απ' ότι
φαίνεται είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα.
Παρ' όλα αυτά δεν βλάπτει μια αναφορά
στα γεγονότα εκείνης της περιόδου, όπως
περιγράφονται στην Ιστορία
της Μακεδονίας(τ. 9), από
τον N. Hammond, τον
σπουδαίο Βρετανό Ελληνιστή, και τα οποία θα μπορούσαν να μας κατατοπίσουν κάπως με το αν αυτό το ταφικό μνημείο μπορεί να αφορά τον ίδιο τον Αλέξανδρο, τον γιο του Αλέξανδρο Δ´ ή τον πατέρα του Φίλιππο.
Όπως
αναφέρει ο N. Hammond στην
Ιστορία της Μακεδονίας(τ.
9), τη γνώση μας για την περίοδο 323-301 πΧ(από το θάνατο του Αλέξανδρου μέχρι τη μάχη της Ιψού, που έκρινε τον πόλεμο των επιγόνων) την οφείλουμε στον Ιερώνυμο τον Καρδιανό
και στο έργο του Ιστορίαι
των διαδόχων, τα επί Αλεξάνδρου πραχθέντα.
Αυτός
στη διάρκεια ενός μακρότατου βίου,
(364-260 πΧ)κατείχε πολλές υψηλές διπλωματικές,
στρατιωτικές και διοικητικές θέσεις
διαδοχικά υπό τον Ευμένη, τον Αντίγονο, τον Δημήτριο τον
Πολιορκητή και τον Αντίγονο Γονατά. Από
αυτόν έχουν αντλήσει στοιχεία τόσο ο
Αρριανός όσο ο Διόδωρος και ο Κούρτιος,
που ασχολήθηκαν με τον Μ. Αλέξανδρο. Ο
Αρριανός διάλεξε τον Ιερώνυμο ως κύρια
πηγή του για τα “Γεγονότα μετά τον Αλέξανδρο”
επειδή ο Ιερώνυμος είχε το προνόμιο να
είναι παρών στα γεγονότα και το προσόν
να είναι πρακτικός άνθρωπος.
Το νεότερο
απόσπασμα αυτής της περιόδου στο έργο
του Ιερώνυμου ασχολείται με την περιγραφή
του οχήματος που χρησιμοποιήθηκε για
να μεταφέρει τη σορό του Αλέξανδρου. Η
σορός βαλσαμώθηκε από Αιγύπτιους και
Χαλδαίους ιερείς, κάτι που παρέπεμπε σε μια πίστη για τη μετά θάνατο ζωή, που υπήρχε στις θρησκείες των Αιγυπτίων και των Χαλδαίων. Αυτό είναι χαρακτηριστικό
της ολοκληρωτικής αλλαγής όσον αφορά
τον τρόπο ταφής του σε σχέση με τον
πατέρα του Φίλιππο και γενικά τον μακεδονικό τρόπο που ήταν η αποτέφρωση. Το βαλσαμωμένο σώμα
στεφανώθηκε με ένα διάδημα και τοποθετήθηκε
σε χρυσό φέρετρο, που είχαν γεμίσει με
αρωματικά βότανα. Καθώς η σορός ήταν να
μεταφερθεί στις Αιγές, έπρεπε να
κατασκευασθεί μια νεκρική άμαξα και το
έργο αυτό ανατέθηκε σ' έναν αξιωματικό
του Περδίκκα, ονόματι Αρριδαίο. Το
σκήνωμα του Αλέξανδρου βρισκόταν ακόμη
στη Βαβυλώνα όταν γεννήθηκε ο γιος της
Ρωξάνης, πιθανώς τον Αύγουστο του 323. Το
βρέφος έλαβε από το “Κοινό των Μακεδόνων”
το όνομα Αλέξανδρος και από εκείνη την
ημέρα ο Αλέξανδρος Δ´
έγινε συμβασιλέας με το θείο του Φίλιππο
Αρριδαίο. Ο Αρριδαίος ήταν ετεροθαλής
αδελφός του Αλέξανδρου, με νοητική όμως
υστέρηση από μια παιδική ασθένεια, όμως
λόγω του σεβασμού που έτρεφαν οι Μακεδόνες
για τον βασιλικό οίκο των Τημενιδών
επιβλήθηκε ως βασιλιάς με το όνομα
Φίλιππος. Επιμελητής της βασιλείας
ορίσθηκε ο Περδίκκας, κυρίαρχο πρόσωπο
εκείνη την περίοδο μετά το θάνατο του
Αλέξανδρου.
Είναι
γνωστό από τον Αρριανό ότι η νεκροφόρος
άμαξα με τη σορό του Αλεξάνδρου άλλαξε
κατεύθυνση στη Δαμασκό και οδηγήθηκε
όχι στις Αιγές της Μακεδονίας, αλλά στη
Μέμφιδα της Αιγύπτου(Αρρ.
Επίγ. 125)
και ήρθε έτσι στην κατοχή του Πτολεμαίου.
Αυτό ερμηνεύθηκε ως πράξη ανταρσίας
εναντίον του βασιλιά Φιλίππου και του
Περδίκκα, ο οποίος αποφάσισε να εισβάλει
στην Αίγυπτο. Στο δρόμο του από την
Δαμασκό για την Αίγυπτο ο Περδίκκας
είχε διατάξει τον Πτολεμαίο, στο όνομα
των βασιλέων, να παρουσιασθεί στα σύνορα
της σατραπείας του. Εκεί είναι πιθανόν
ότι ο Πτολεμαίος, αφού δικάστηκε μπροστά
στη συνέλευση των Μακεδόνων του στρατού
του βασιλιά, απαλλάχθηκε από τις
κατηγορίες. Το επιχείρημα που προέβαλε
ο Πτολεμαίος ήταν ότι επιθυμία του
Αλέξανδρου διατυπωμένη ήταν να ταφεί
στο ιερό του Άμμωνα Δία στην Αίγυπτο.
Επιπλέον η ετυμηγορία ήταν μια ένδειξη
ότι η πλειοψηφία δεν ήθελε να κάνει
έναν εμφύλιο πόλεμο εναντίον του
Πτολεμαίου και ότι προτιμούσε έναν
διακανονισμό με διαπραγμάτευση. Αυτή
πιθανόν να ήταν και η επιθυμία του
Πτολεμαίου, γιατί υπήρχε μικρό όφελος
στην εμφάνισή του για δίκη, εάν σκόπευε
σε κάθε περίπτωση να πολεμήσει. Ο
Πτολεμαίος έτσι εμφανίσθηκε στους Μακεδόνες κάτι σαν φύλακας του τάφου
του Αλέξανδρου. Με χαρακτηριστική όμως
ισχυρογνωμοσύνη και έχθρα ο Περδίκκας
προχώρησε να εισβάλει στην Αίγυπτο. Το
πρώτο αίμα χύθηκε σε μια σύγκρουση δίπλα
στον Νείλο, που την προκάλεσε ο Περδίκκας
τον Ιούλιο του 321.