Altan



-Είμαι βέβαιος.
Είμαστε πολύ μαλάκες για να φαλιρίσουμε.

Ο ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ ΚΑΙ Η ΑΒΥΣΣΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΟΓΟΥ

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι(1821-1881)

         σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το μυθιστόρημα του Ντοστογέφσκι «Το χωριό Στεπαντσίκοβο» έχει κυκλοφορήσει στην Ελλάδα και με τον τίτλο «Ο Τυχοδιώκτης». Γραμμένο το 1859 δεν έχει την αξία των κατοπινών έργων του Ντοστογέφσκι. Ανήκει περισσότερο στην πρώιμη ντοστογεφσκική φάση ή καλύτερα στο μεταίχμιο αυτού που ονομάζουμε καλλιτεχνική ωρίμανση. Τα μεγάλα έργα του Ντοστογέφσκι που τον καθιέρωσαν ως τον κλασικότερο των κλασικών στην παγκόσμια λογοτεχνία, δεν έχουν γραφτεί ακόμα. Ως εκ τούτου το Στεπαντσίκοβο έχει τεράστιο ενδιαφέρον στη μελέτη της ντοστογεφσκικής λογοτεχνικής διαδρομής, λειτουργεί δηλαδή ως δείκτης μιας τεράστιας λογοτεχνικής πορείας που δε σταμάτησε να εξελίσσεται ποτέ. Γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο φέρνει τον κεντρικό χαρακτήρα αντιμέτωπο με μια απολύτως παράλογη πραγματικότητα, μ’ ένα συνονθύλευμα παράλογων πορτρέτων που σηματοδοτούν το καθένα μια ξεχωριστή οπτική της ζωής. Μια σύγκρουση παθών που φτάνει στα όρια της καταστροφής και που, κατά περίεργο τρόπο, αποκτά κωμικότητα. Γιατί το «Στεπαντσίκοβο» δεν εντάσσεται στον κύκλο της υπαρξιακής τραγωδίας της ντοστογεφσκικής ωριμότητας. Το «Στεπαντσίκοβο» είναι, πάνω απ’ όλα, ανάλαφρο. Είναι περισσότερο περιπαιχτικό παρά διεισδυτικό. Γι’ αυτό και το ευχάριστο τέλος των παρεξηγήσεων. Γι’ αυτό και η ελαφρότητα στην τελική αποτίμηση των χαρακτήρων. Ο Ντοστογέφσκι περισσότερο ζυγίζει τις δυνάμεις του για το μεγαλείο που θα επακολουθήσει.
Ο ανιψιός του συνταγματάρχη Ροστάνιεφ παραλαμβάνει ένα πολύ φορτισμένο συναισθηματικά γράμμα του θείου του, που του ζητά να παντρευτεί τη νεαρή δασκάλα Ναστένκα. Το παράλογο της παράκλησης και η γενικότερη συναισθηματική σύγχυση που απέπνεε το γράμμα ωθούν τον ανιψιό στην απόφαση να ταξιδέψει στο Στεπαντσίκοβο και να δει από κοντά τι συμβαίνει.

οικογενειακό δράμα οι εξελίξεις στο ΛΑΟΣ

Χαρακτήρα οικογενειακού δράματος παίρνουν οι αποχωρήσεις των δύο βουλευτών από το ΛΑΟΣ, που χαρακτηρίζονται από τον εκπρόσωπο του κόμματος σαν "champions league αχαριστίας", τη στιγμή που "όλοι οι βουλευτές είναι ευγνώμονες στον κ. Καρατζαφέρη γιατί εκείνος τους έβαλε στο ψηφοδέλτιο, τους έκανε βουλευτές και ορισμένους τους έκανε υπουργούς". Μια "πατρική" φιγούρα που πλήττεται από τα αχάριστα "παιδιά" του.
Θυμόμαστε και πριν λίγο καιρό με τον σχηματισμό της Κυβέρνησης Παπαδήμου και την υπουργοποίηση βουλευτών από το ΛΑΟΣ, ότι ο κ. Καρατζαφέρης είχε  μαζέψει τους υπουργούς του κόμματός του που μετείχαν στη νέα κυβέρνηση για να τους δώσει νουθεσίες για το πως θα συμπεριφέρονται, "να έχουν παρρησία", "να μην είναι υπερόπτες", να είναι καλά παιδιά κλπ, σαν τον δάσκαλο προς τους μικρούς μαθητές. Είχε φωνάξει και τα κανάλια ώστε αυτές τις συμβουλές να τις δώσει σε κοινή θέα, να δώσει μια παράσταση, για να δείξει και ποιος είναι ο αρχηγός για να μην πάρουν και κανενός τα μυαλά αέρα. Ένας μόνο, ο κ. Γεωργιάδης, δεν έδειχνε τότε να νοιώθει άβολα από αυτές τις δημόσιες παιδαριώδεις νουθεσίες και ο οποίος κουνούσε επιδοκιμαστικά το κεφάλι του σε κάθε νέα παραίνεση του Αρχηγού, εμφανώς συγκινημένος με αυτό που του έλαχε.

Οι εκλογές μαντινάδα(Ρεζέρβα). Δ. Σαββόπουλος

Η επανάσταση στις επικοινωνίες, η παγκοσμιοποίηση και το νέο γνωστικό περιβάλλον.

Η παγκόσμια επικοινωνία δεν είναι ασφαλώς νέο φαινόμενο. Υπάρχει εδώ και πολλούς αιώνες. Οι ιδέες του Ηράκλειτου και του Λάο Τσε είναι πολύ πιθανό ότι έρχονταν σε επαφή μεταξύ τους και αλληλοεπηρεάζονταν. Μια ανακάλυψη που είχε σημασία και υπήρχαν οι συνθήκες για να διαδοθεί, για παράδειγμα ο τροχός ή άλλες τεχνογνωσίες, διαδίδονταν σε όλο τον γνωστό κόσμο. Ή από ακόμη παλιότερα ο ανιμισμός ως σύστημα αντιλήψεων για τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση είχε παγκόσμια διάδοση για πολλές χιλιάδες χρόνια. Με ανάλογο τρόπο κάθε κατακτητής ήθελε να επεκτείνει την κυριαρχία του όσο το δυνατόν περισσότερο, αν ήταν δυνατό σε όλη τη γη.

Αυτή η επικοινωνία όπως καταλαβαίνουμε είχε πολύ αργούς ρυθμούς και επηρέαζε με τους ίδιους αργούς ρυθμούς και πολύ έμμεσα τη ζωή των ανθρώπων και τη διαμόρφωση των κοινωνιών. Η ανάπτυξη της επικοινωνίας ήταν ανάλογη με την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Στους νεότερους χρόνους η ανακάλυψη της τυπογραφίας ήταν αυτή που έδωσε τη μεγάλη ώθηση ώστε η γνώση να ξεφύγει από τα στενά όρια των λίγων μορφωμένων και της αριστοκρατίας και να γίνει κτήμα των πολλών. Προετοιμάζοντας με αυτό τον τρόπο την αναγέννηση και στη συνέχεια τον διαφωτισμό και την αλλαγή των κοινωνιών του μεσαίωνα.

Τις δύο με τρεις τελευταίες δεκαετίες, η παγκόσμια επικοινωνία έχει επιταχυνθεί με απίστευτους για τα ιστορικά δεδομένα χρόνους. Αυτό είναι αποτέλεσμα των ψηφιακών τεχνολογιών στις επικοινωνίες, που δημιούργησαν τα κινητά τηλέφωνα, το διαδίκτυο, αποτελώντας τη βάση πολλαπλών δικτύων διασύνδεσης των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, για τη μεταφορά λόγου, ήχου και εικόνας, που ξεπέρασαν κατά πολύ τις δυνατότητες που είχε προσφέρει η ανακάλυψη του τηλεφώνου, της μετάδοσης εικόνας με την τηλεόραση κλπ, που με τη σειρά τους είχαν ξεπεράσει κατά πολύ τις δυνατότητες που είχε προσφέρει στη μετάδοση πληροφοριών η ανακάλυψη της τυπογραφίας.

Ο ΜΠΙΜΠΕΡΚΟΠΦ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ

Αlfred Doblin(1878-!957). 
To "Berlin Alexanderplatz" 
δημοσιεύθηκε το 1929.

             σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το βιβλίο του Άλφρεντ Ντέμπλιν «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς» συνδυάζει απόλυτα τα δύο στοιχεία που ορίζουν τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας: τους ανθρώπινους χαρακτήρες και την κοινωνική πραγματικότητα. Το κεντρικό πρόσωπο, ο Φραντς Μπίμπερκοπφ, αποφυλακίζεται μετά από τετραετή φυλάκιση και περιπλανιέται στους δρόμους του μεταπολεμικού Βερολίνου. Οι πρώτες σελίδες αποτελούν ένα μνημειώδες παραλήρημα. Ο Μπίμπερκοπφ ζωντανός – νεκρός σέρνεται μέσα στο πλήθος ζητώντας βοήθεια που κανείς δεν μπορεί να του δώσει. Τον περιμαζεύουν κάτι Εβραίοι όπου συνέρχεται χωρίς να βρει παρηγοριά. Το άρωμα συντριβής αναδύεται από την πρώτη στιγμή. Εγκλωβισμένος μέσα στο ενοχικό του χάος για το παρελθόν και στην προσπάθεια επιβίωσης, επιχειρεί να αλλάξει χαρακτήρα. Δείχνει εμπιστοσύνη στους ανθρώπους. Συναναστρέφεται τίμια, ανεπιτήδευτα. Είναι ολοφάνερο ότι οι σχέσεις που συνάπτει είναι από την αρχή καταδικασμένες, όμως ο Μπίμπερκοπφ δεν εννοεί να το καταλάβει. Προσπαθεί από κάπου να πιαστεί, να συνεχίσει, να πιστέψει σε κάτι. Μοιραία φαίνεται αφελής. Αφελής είναι και η υπόσχεση τιμιότητας που δίνει στον εαυτό του. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τον επιθανάτιο ρόγχο ενός ζώου που πιάστηκε στην παγίδα και παλεύει να ελευθερωθεί. Όσο πιο αιματηρή είναι η πάλη του, τόσο πιο αξιολύπητο είναι κι όσο γνωρίζει ψίχουλα ευτυχίας τόσο πιο ανατριχιαστικά τραγικό. Οι ανθρώπινες σχέσεις και το μοιραίο αγγίζουν τα ύψη αρχαιοελληνικής τραγωδίας. Το τέλος είναι τόσο αμετάκλητα προκαθορισμένο που κάθε στιγμή πλαστής χαράς βυθίζει τον αναγνώστη σε άβυσσο απελπισίας.

Health Daily. Δαπάνη φαρμάκου: Κυριαρχεί η διαφθορά και η αδιαφάνεια.

Δημοσίευμα των Financial Times για την Ελλάδα.(από το ygeianet)

Με τον τίτλο "η Ελλάδα αγωνίζεται να χαλιναγωγήσει την ιατρική υπέρβαση", η εφημερίδα Financial Times σε δημοσίευμά της αναφέρεται στην κατάσταση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας στη χώρα μας, υπογραμμίζοντας τις αδικαιολόγητες σπατάλες του παρελθόντος, καθώς και τη δυσχερή σημερινή κατάσταση μέσα στην οποίαν γίνεται προσπάθεια για περιστολή των δαπανών. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ελλάδα για ένα μεγάλο διάστημα αποτελούσε μια ασυνήθιστα μεγάλη αγορά φαρμάκων. Το υψηλό επίπεδο δαπανών  στον τομέα των φαρμάκων για την Ελλάδα συνεχίζεται και αποτελεί ένα από τα βασικά προβλήματα της χώρας, σε μια περίοδο που γίνονται σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να χαλιναγωγηθούν οι δημόσιες δαπάνες.
Το περασμένο έτος το Ελληνικό κράτος, καθώς και οι ιδιωτικοί φορείς της υγειονομικής περίθαλψης, ξόδεψαν 4 δις ευρώ μόνο σε φάρμακα, ποσό που αποτελεί το 2,4% του ΑΕΠ, το μεγαλύτερο ποσοστό από οποιαδήποτε άλλη εκβιομηχανισμένη χώρα, ενώ παράλληλα σημειώνεται ότι το ποσοστό αυτό ήταν το διπλάσιο από αυτό της Μ. Βρετανίας. Η Ελλάδα δαπανά περισσότερα κατά κεφαλή φάρμακα από οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός των ΗΠΑ και του Καναδά.

Ο ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ - Ο ΞΕΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμύ «Ο Ξένος» κυκλοφόρησε εν μέσω του 2^ου παγκοσμίου πολέμου σχεδόν ταυτόχρονα με το «Μύθο του Σίσυφου» κι αν «Ο Μύθος του Σίσυφου» είναι η δοκιμιακή – θεωρητική προσέγγιση του παραλόγου, «Ο Ξένος» είναι η μυθιστορηματική πραγμάτωσή του. Η πλοκή είναι απολύτως λιτή, σχεδόν μηδαμινή. Θα λέγαμε ότι είναι περισσότερο σχεδιάγραμμα παρά ολοκληρωμένο μυθιστόρημα. Ο Μερσώ πληροφορείται το θάνατο της μητέρας του κι ως εκ τούτου είναι υποχρεωμένος να ταξιδέψει μέχρι το Μαρέγκο για να παραστεί στην κηδεία της. Το τηλεγράφημα που έλαβε από το άσυλο που την φιλοξενούσε ήταν σαφές: «Μητέρα απεβίωσε. Ενταφιασμός αύριο. Θερμά συλλυπητήρια». Η κηδεία είναι θρησκευτική κι ο Μερσώ οφείλει να ακολουθήσει τη νεκρώσιμη πομπή.

Υπό αυτές τις συνθήκες βρισκόμαστε μέσα στην οπτική του Μερσώ που παρευρίσκεται στα γεγονότα από μια χαοτική απόσταση, απόσταση που κάνει αδύνατη τη συμμετοχή του. Το πρώτο πρόσωπο της αφήγησης δεν υπηρετεί την αμεσότητα ή την εγγύτητα ή την αυθεντικότητα των γεγονότων αλλά αναδεικνύει ακριβώς αυτό, την ολοκληρωτική αποστασιοποίηση από τα πάντα, την αδυναμία της συναισθηματικής συμμετοχής, αδυναμία, που φτάνει στα όρια του συναισθηματικού ακρωτηριασμού. Φυσικά, η επιλογή του θανάτου της μητέρας ως αφηγηματική εκκίνηση των δραστηριοτήτων του Μερσώ δεν είναι τυχαία, αφού μόνο οι δραματοποιημένες σκηνές μπορούν να παρουσιάσουν την απονέκρωση του Μερσώ στην ολότητά της. Και πράγματι, ο Μερσώ υπομένει όλα τα καθέκαστα της κηδείας απάνθρωπα απαθής.

ACTA - greek subtitles

LEONARD COHEN - DARKNESS

η συγκέντρωση της προσοχής και το σκάκι

Η προσοχή είναι συνδεδεμένη με το επίπεδο της εγρήγορσης, της αυξημένης συνειδητότητας και παρατήρησης των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος. Έχει την έννοια και της επαγρύπνησης, της κατάστασης συναγερμού, ώστε ο οργανισμός να δράσει άμεσα και κατάλληλα απέναντι σ' αυτά τα ερεθίσματα. Αποτελεί δηλαδή έναν προσανατολισμό του νου στο τώρα, στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται και τα ερεθίσματά της.

Η συγκέντρωση της προσοχής είναι διαφορετική έννοια, σημαίνει ότι ο νους επικεντρώνεται κυρίως σε ένα πεδίο, εστιάζει και κατευθύνει την προσοχή σε συγκεκριμένα ερεθίσματα, ώστε να έχει την καλύτερη δυνατή παρατήρηση και αξιολόγηση των δεδομένων που αφορούν αυτό το πεδίο. Είναι δηλαδή σαν να στρέφει τον προβολέα του νου προς μια κατεύθυνση.

Ορίζοντας με αυτό τον τρόπο την προσοχή αλλά και την δυνατότητα συγκέντρωσή της σε ένα πεδίο, μπορεί να εξηγηθεί η διάσπασή της σε διάφορες καταστάσεις που οδηγούν τον νου να είναι προσκολλημένος σε διάφορες σκέψεις (συχνά με τον χαρακτήρα της ονειροπόλησης, όπου ο εαυτός κάνει με το μυαλό διάφορες μυρηκαστικού τύπου προσπάθειες επίλυσης αυτών που τον απασχολούν) και αυτή η προσκόλληση να τον εμποδίζει να εστιάσει στα ερεθίσματα του παρόντος.

Σε καταστάσεις άγχους, που στη βάση τους βρίσκεται μια απροσδιόριστη συνήθως αίσθηση κινδύνου του εαυτού,

παλεύοντας με τα κύματα

Παλεύοντας με τα κύματα. Εντυπωσιακή φωτογραφία από το σημερινό ΒΗΜΑ του φορτηγού πλοίου που χθες μετά τις 10 το βράδυ εξέπεμψε SOS ανοιχτά της Σκύρου, λόγω θυελλωδών ανέμων.
Το ενθαρρυντικό είναι ότι αμέσως έσπευσαν σε βοήθεια τέσσερα παραπλέοντα πλοία, μια φρεγάτα του πολεμικού ναυτικού και δύο ελικόπτερα Σούπερ Πούμα. Ένα καλό σημάδι ότι η χώρα μας λειτουργεί..Δεν έχουμε χάσει ακόμη το παιχνίδι.
Το πλοίο τελικά κατευθύνθηκε σε ασφαλή πορεία.

του Γ. Ιωάννου, από το ΕΘΝΟΣ

Αltan



-Σκέφτεστε πριν μιλήσετε;
-Ποτέ, θα χάσω τον ειρμό μου.



Ο ΕΣΣΕ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

Hermann Hesse(1877-1962)

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το 1906 σε ηλικία 29 ετών ο Γερμανός, βραβευμένος με Νόμπελ, συγγραφέας Χέρμαν Έσσε έγραψε το μυθιστόρημα «Κάτω από τον τροχό». Θέμα του έργου η εκπαίδευση. Χαρισματικός νέος σε μικρό χωριό της Γερμανίας καταπλήσσει τους δασκάλους με τις ικανότητές του κι ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητο να προχωρήσει στις εκπαιδευτικές βαθμίδες και να σπουδάσει. Εδώ ακριβώς ξεκινά το δράμα αφού ο Έσσε αριστοτεχνικά ξεδιπλώνει τη σαθρότητα του εκπαιδευτικού συστήματος, το απόλυτα συγκεντρωτικό, αυταρχικό πνεύμα της εποχής. Η εκπαίδευση γίνεται δουλεία καθώς ο μαθητής ως απρόσωπος σκλάβος πρέπει να αποστηθίσει πληροφορίες και να ανεχθεί νοσηρές νοοτροπίες με τις ευλογίες της κοινωνίας και την αμέριστη συγκατάθεση των γονιών. Η εκπαίδευση παρουσιάζεται ως κάτι απολύτως αποκρουστικό, ως διαδικασία απάνθρωπη, ως Γολγοθάς. Κάτι σαν τέρας που καταβροχθίζει τους νέους. Η ευφυΐα μετατρέπεται σε κατάρα. Ο ήρωας του έργου ουσιαστικά στερείται τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια γιατί είναι ευφυής και τελικά ο αναγνώστης μακαρίζει τα υπόλοιπα παιδιά που κρίθηκαν ακατάλληλα για εκπαιδευτική συνέχεια κι αφέθηκαν στην ησυχία τους. Η χαρά δεν υπάρχει στην εκπαιδευτική διαδικασία από θέση αρχής. Το γέλιο εξαλείφεται ως στοιχείο κατώτερων υπάρξεων και τα μόνα που έχουν αξία είναι οι απολυταρχικοί κανόνες, οι εξοντωτικές ποινές και το αυστηρό πνεύμα της καταπιεστικής σοβαρότητας. Το αποστειρωτικό πνεύμα της εκπαίδευσης, αποκομμένο από κάθε πλευρά της πραγματικής ζωής, οδηγεί το νέο στην πιο βαθιά άγνοια αφού γνωρίζει τραγικό τέλος μόλις ανακαλύπτει την αληθινή χαρά στη συντροφικότητα και το ανέμελο μεθύσι ενός πανηγυριού.

Σήμερα, πάνω από 100 χρόνια από τη συγγραφή του βιβλίου, τα πράγματα στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει. Δεν υπάρχουν σωματικές ποινές, υπάρχει ασφαλώς πιο φιλελεύθερο πνεύμα, οι γονείς ασχολούνται πολύ με την ψυχολογία των παιδιών, γίνονται απόπειρες για δημιουργική επαφή με την τέχνη, οργανώνονται εκδρομές που συνδυάζουν τη χαρά με τη μόρφωση.

Paul Cezanne. The card players.

Ο πίνακας του Σεζάν που πουλήθηκε πρόσφατα στη βασιλική οικογένεια του Κατάρ, από τους κληρονόμους του εφοπλιστή Γιώργου Εμπειρίκου, με την οικογένεια του οποίου είχαν σχέσεις,  στην αστρονομική τιμή των 250 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το περιοδικό Vanity Fair. Η ακριβότερη αγορά πίνακα που έγινε ποτέ. Θα φιλοξενείται στο καινούργιο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Ντόχα, πρωτεύουσα του Κατάρ.

Αντίστοιχος πίνακας του Σεζάν, με το ίδιο θέμα, βρίσκεται στο Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη.

Άλλη παραλλαγή του ίδιου θέματος, που βρίσκεται στο Musee d’Orsay στο Παρίσι.

Η τέταρτη παραλλαγή του ίδιου θέματος, βρίσκεται στο The Courtauld Gallery στο Somerset House στο Λονδίνο.








Υπάρχουν παραλλαγές του πίνακα με περισσότερα πρόσωπα.

Ο Σεζάν(1839-1906),  επέστρεψε στη γενέτειρά του Aix-en-Provence στην Προβηγκία, στη νότια Γαλλία(30 χλμ βόρεια της Μασσαλίας), το 1890, με κλονισμένη υγεία, απομονωμένος σχεδόν τελείως στον εαυτό του και έζησε εκεί μέχρι τον θάνατό του.
Οι πίνακες αυτής της σειράς, οι χαρτοπαίκτες, έγιναν το διάστημα 1892-1895. 

 Το Κατάρ είχε αγοράσει πρόσφατα και 11 πίνακες του Ρωσο-Αμερικανού εξπρεσιονιστή ζωγράφου Mark Rothko για το ποσό των 310 εκατομμυρίων δολαρίων. Στο Κατάρ δημιουργήθηκε επίσης το 2008 το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης και το 2010 το Αραβικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Ένα Εθνικό Μουσείο είναι επίσης προγραμματισμένο να ανοίξει το 2013.
Τα δολάρια από το πετρέλαιο είναι πολλά..
Επικεφαλής των Μουσείων του Κατάρ (Qatar  Museum Aythority) είναι η 28χρονη κόρη του Εμίρη του Κατάρ.


Πάρθηκαν πληροφορίες από το Art Observed

Ο ΚΑΜΥ - Ο ΣΙΣΥΦΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΛΟΓΑ

         σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές       

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η, σχεδόν αποφθεγματική, διαπίστωση του Αλμπέρ Καμύ «Πρέπει να φανταστούμε το Σίσυφο ευτυχισμένο» είναι, τουλάχιστο εξ’ αρχής, τελείως παράλογη. Ο Σίσυφος είναι ο γνωστός θνητός που καταδικάστηκε από το Δία στο μαρτύριο της μεταφοράς του βράχου στην ανηφόρα. Μετά το πέρας αυτής της εξοντωτικά κοπιαστικής διαδικασίας ο βράχος ξανακυλούσε στην αρχική του θέση κι οΣίσυφος έπρεπε να ξεκινήσει απ’ την αρχή. Έτσι το μαρτύριο παίρνει τη μορφή της αιωνιότητας καθώς επαναλαμβάνεται επ’ άπειρο. Ένας πραγματικός εφιάλτης που ενσαρκώνει επακριβώς αυτό που λέμε ματαίωση κάθε ελπίδας. Κι εδώ βρίσκεται η πεμπτουσία του δράματος που δεν έχει καμία σχέση με τον απάνθρωπο σωματικό μόχθο αλλά με το τεράστιο ψυχικό βάρος της αιωνιότητας που σχηματοποιεί το αναπόδραστο. Η φρικαλεότητα του παρόντος χάνεται μέσα στην οριστική απελπισία του μέλλοντος. Με δυο λόγια η στέρηση του μέλλοντος είναι η μέγιστη οδύνη, γιατί μόνο μέσα από το μέλλον οριοθετείται το παρόν. Αν το μέλλον χαθεί, το παρόν δεν έχει καμιά σημασία. Ένας άνθρωπος που στερείται το μέλλον, ουσιαστικά στερείται του νοήματος της ύπαρξης, δηλαδή βιώνει το μεγαλύτερο εφιάλτη. Ο Σίσυφος στερείται αμετάκλητα το μέλλον. Ο Σίσυφος δεν μπορεί παρά να ενσαρκώνει την απόλυτη δυστυχία.

Το παράλογο συμπέρασμα του Καμύ για την σισύφεια ευτυχία δεν μπορεί παρά να φέρει στο φως ένα νέο παραλογισμό, που αφορά την ανθρώπινη οπτική της αιωνιότητας.

Altan

Αltan

Altan



-Ας επενδύσουμε στην έρευνα.
Με λίγο κώλο κάτι θα πετύχουμε.



Ο ΜΙΝΓΚΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΥΜΠΕΝ

Charles Mingus(1922-1979)

 σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Ο Τσαρς Μίνγκους γεννήθηκε στην Αριζόνα το 1922. Μεγάλωσε σε γκέτο μαύρων στο Λος Άντζελες και γνώρισε καλά τι σημαίνει να είσαι μαύρος στην Αμερική του 30. Από μικρό παιδί φανέρωσε το πάθος του για τη μουσική. Στα εννιά του χρόνια παίζει βιολοντσέλο και θαυμάζει τον Ντιουκ Έλιγκτον. Συμμετέχει στη σχολική ορχήστρα, την οποία όμως εγκαταλείπει λόγω της ρατσιστικής συμπεριφοράς του διευθυντή. Ανυπόταχτος χαρακτήρας με ιδιαίτερα προσωπικούς κώδικες ηθικής και αυτοσεβασμού στάθηκε αδύνατο να προσαρμοστεί στην αδικία και την περιθωριοποίηση που επέβαλαν οι λευκοί. Θα λέγαμε ότι όλη του η ζωή στράφηκε γύρω απ’ αυτό. Απ’ την καταπιεσμένη οργή και το πάθος για δικαιοσύνη. Εξαιρετικά τρυφερή φυσιογνωμία, οπλισμένη όμως με τη σκληρότητα και την τραχύτητα του ανθρώπου που ξέρει καλά ότι η επιβίωση είναι δύσκολο πράγμα, δεν είχε άλλη διέξοδο από την τέχνη. Η μουσική δεν λειτούργησε μόνο ως πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης αλλά και ως χώρος εκτόνωσης και διοχέτευσης ενός φορτίου που έπρεπε να κουβαλήσει από παιδί. Η τέχνη στάθηκε για τον Μίνγκους σύντροφος και ανάσα ζωής, καταφύγιο και άσυλο, αποκούμπι που μπορούσε ανά πάσα στιγμή να απευθυνθεί. Ήταν το δεκανίκι που τον έσωσε απ’ την τρέλα, η ευεργετική ρινορραγία πριν το εγκεφαλικό. Έμαθε κοντραμπάσο και πιάνο και στράφηκε στην τζαζ, στη γενιά των μουσικών του μπίμποπ. Η μουσική του φιλοσοφία στηριζόταν στον πειραματισμό και τον αυτοσχεδιασμό. Το 1952 κατάφερε να ιδρύσει τη δική του δισκογραφική εταιρία την Debut και το συγκρότημά του Jazz Workshop φιλοξένησε τους σπουδαιότερους σολίστ της εποχής. Οι συνεργασίες του με τους Τσάρλι Πάρκερ, Γκιλέσμπι, Έρικ Ντόλφι, Φατς Ναβάρο και Μάιλς Ντέιβις έχουν περάσει στη σφαίρα του θρύλου. Το 1978, καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι από παραλυσία, παίζει στο Λευκό Οίκο και αποθεώνεται από τον πρόεδρο Κάρτερ. Την επόμενη χρονιά πεθαίνει στο Μεξικό.

Η αυτοβιογραφία του Μίνγους φέρει τον τίτλο «Χειρότερα κι από σκυλιά».

του Γ. Ιωάννου, από το ΕΘΝΟΣ

Altan




 

- Χειρότερα από αυτό δε γίνεται να πάμε.

- Έλα τώρα! Μια προσπάθεια ακόμη και θα τα καταφέρουμε.

 

Altan

-Μπαμπά, θα βγω στην τηλεόραση!
-Δεν έχω ζήσει μάταια λοιπόν.

Ο ΡΕΜΑΡΚ - Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΠΑΘΕΙΑ

Erich Maria Remarque(1898-1970)

σχολιάζει  ο Θανάσης Μπαντές

Το «Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον» του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ θεωρείται ίσως το κλασικότερο πολεμικό μυθιστόρημα. Τοποθετημένο στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο δεν προβαίνει σε κοινότοπες υπερβολές τονίζοντας την κτηνωδία, ούτε σε συμβολισμούς του τύπου «στα χαρακώματα φύτρωσε ένα λουλούδι» σχηματοποιώντας την ελπίδα. Απλώς περιγράφει. Περιγράφει ασφυκτικά κι επώδυνα μια καθημερινότητα που διαμορφώνεται με ακρίβεια και υπόκειται σε συγκεκριμένους νόμους σκληρότητας μέχρι που τελικά διεκδικεί το δικό της μερίδιο σ’ αυτό που λέμε φυσιολογικό. Ο καθημερινός παραλογισμός γίνεται οπτική του κόσμου, αφού η παραφροσύνη εκμηδενίζει κάθε παρελθόν φτάνοντας στα όρια της αιωνιότητας. Σχεδόν κανείς δεν θυμάται τον εαυτό του πριν τον πόλεμο. Σχεδόν κανείς δεν ονειρεύεται τι θα κάνει μετά τον πόλεμο. Αντίθετα όλοι βυθίζονται όλο και περισσότερο στη φρενίτιδα, ώσπου τα πάντα χάνουν κάθε σημασία. Το προσωρινό είναι η μόνη αλήθεια. Το παρόν αδιαπραγμάτευτο μέλλον. Οι απάνθρωπες σκηνές που εκτυλίσσονται λειτουργούν σχεδόν νομοτελειακά. Έτσι χάνεται κάθε αγανάκτηση. Οι στρατιώτες δεν μισούν ούτε τους εχθρούς, ούτε τους διοικητές τους, ούτε την πατρίδα που τους οδήγησε εκεί, ούτε καν την ιστορική συγκυρία που τους εξαθλίωσε. Συμπεριφέρονται τυπικά, σχεδόν μηχανιστικά αντέχοντας τα πάντα. Τα ποντίκια που περπατάνε τις νύχτες πάνω τους και τους τρων το ψωμί, τις οβίδες, τους καθημερινούς θανάτους των συντρόφων τους, τα πάντα. Ακόμα και οι συγκινήσεις που μοιραία προκύπτουν από την ανθρώπινη απώλεια είναι τόσο παροδικές, τόσο αυτονόητα φευγαλέες που περισσότερο οξύνουν την κενότητα, παρά επαναφέρουν την ανθρώπινη οπτική. Ταυτόχρονα όμως, σαν από θαύμα, αποθεώνεται η συντροφικότητα που αποκτά διαστάσεις μεγαλείου. Όταν οι χαρακτήρες του Ρεμάρκ βρίσκονται στο στρατιωτικό νοσοκομείο μπροστά στα κρεβάτια των ετοιμοθάνατων συντρόφων τους νιώθουν οδύνη που δεν μπορεί να εκφραστεί και μοιραία αποσιωπάται. Όταν στρατιώτης αρπάζει τις μπότες του ετοιμοθάνατου φίλου του, γιατί είναι πιο ζεστές από τις δικές του, δεν βεβηλώνει το νεκρό. Απλώς υπακούει σε μια άλλη ηθική που μόνο η συντριβή μπορεί να οριοθετήσει. Τη λογική της επιβίωσης που μόνο με την ψυχρότητα μπορεί να εκδηλωθεί. Τη λογική του θανάτου που διαρκώς κρέμεται πάνω από τα κεφάλια όλων. Τη λογική της ασφυκτικής προσωρινότητας.

Θόδωρος Αγγελόπουλος

Θόδωρος Αγγελόπουλος(1935-2012).
Γέννημα μιας εποχής που κυριαρχούνταν από μεγάλες ιδέες, προσπάθησε να αποτυπώσει αυτές τις ιδέες, την κίνηση της ιστορίας, μέσα από μεγάλες, σύνθετες εικόνες.
Στοχάζεται πάνω στην ιστορία,  η οποία ξεφεύγει από τα όρια του ατόμου και τον καθορίζει αλλά ταυτόχρονα είναι κοινωνικό φαινόμενο δηλαδή δημιουργείται από τα άτομα.
Παρ' όλο που ο προβληματισμός του αρχίζει και καταλήγει στα άτομα και τη βίωση από μέρους τους της ιστορίας, στα έργα του αυτό που τελικά κυριαρχεί είναι η μεγάλη κίνηση, αυτή της ιστορίας. Η μοίρα του ατόμου καθορίζεται από αυτήν και την κίνησή της.
Η κυριαρχία των μακρινών πλάνων, ο συμβολικός τους χαρακτήρας με πολλά τελετουργικά στοιχεία, η σχεδόν απουσία του γκρο πλαν, δείχνουν αυτή τη "μεγάλη" κίνηση, από την οποία το άτομο καθορίζεται. Όμως αυτή η "μεγάλη " κίνηση δεν είναι απρόσωπη, αφορά το άτομο και βιώνεται από αυτό σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του, γι αυτό και ο Αγγελόπουλος ξεκινά από τις ατομικές ιστορίες και καταλήγει σ' αυτές.
 Ένας στοχαστής της ιστορίας  και ανθρωπιστής, ένας μεγάλος δημιουργός.

«Ξεχάστε με στη θάλασσα»

...

«Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία αλλά δεν μπορώ να κάνω το ταξίδι σας/ 

Είμαι επισκέπτης/ 

Το κάθε τι που αγγίζω με πονάει πραγματικά/ 

κι έπειτα δεν μου ανήκει/ 

Όλο και κάποιος βρίσκεται να πει "δικό μου είναι"/ 

Εγώ δεν έχω τίποτε δικό μου είχα πει κάποτε με υπεροψία/ 

Τώρα καταλαβαίνω πως το τίποτε είναι τίποτε/ Ότι δεν έχω καν όνομα/ 

Και πρέπει να γυρεύω ένα κάθε τόσο/ 

Δώστε μου ένα μέρος να κοιτάω/ 

Ξεχάστε με στη θάλασσα/ 

Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία».

(ανέκδοτο ποίημα του Θόδωρου Αγγελόπουλου γραμμένο το 1982 λίγο πριν από την έναρξη συγγραφής του σεναρίου της ταινίας «Ταξίδι στα Κύθηρα»)

Altan



-Θα τα καταφέρουμε.
Δεν ξέρω τι,
θα δούμε.



Ο ΧΑΪΝΡΙΧ ΜΠΕΛ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ

Ο Heinrich Böll παραλαμβάνει το Νομπέλ Λογοτεχνίας (1972)

 σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το μυθιστόρημα του Μπελ «Η χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ» δεν παρουσιάζει την πραγματικότητα, είναι η πραγματικότητα. Ακολουθώντας την τεχνική του ντοκουμέντου καθιστά σαφές ότι η λογοτεχνία είναι και οφείλει να είναι μες στην πραγματικότητα κι όχι απλώς να την αναπαριστά αλλά να εμβαθύνει, παρατηρώντας κι αποκαθιστώντας την αλήθεια που χάνεται μέσα στην επιτηδευμένη επιβολή του παραλόγου. Το παράλογο, όταν προβάλλεται καθημερινά κι απολύτως μεθοδευμένα δεν μπορεί παρά να γίνει γενική αλήθεια, δηλαδή πανανθρώπινη σύμβαση που συγκαλύπτει το μεγαλύτερο ψέμα. Η λογοτεχνία αφορά τον άνθρωπο και κατ’ επέκταση τη ζωή του, που διαμορφώνεται και καθορίζεται από το γενικευμένο παράλογο που δεν είναι – τουλάχιστο στην περίπτωση που εξετάζει ο Μπελ - παρά ομαδική δυστυχία. Το μυθιστόρημα που ξεγυμνώνει το γενικευμένο ψέμα είναι η ατομική επανάσταση απέναντι στην ομαδική θηριωδία. Γι’ αυτό ξυπνά την οργή. Την οργή τόσο αυτών που μπορεί να θίγονται από τα αυτονόητα όσο κι αυτών που βρίσκονται ξαφνικά αντιμέτωποι με τη σαρωτική αλήθεια μιας αποκάλυψης που τόσο καιρό τους είχε διαφύγει. Γιατί άλλο η υποψία της συντριβής κι άλλο η πραγμάτωσή της. Υπό αυτή τη λογοτεχνική προοπτική τα λογοτεχνικά σχήματα και οι εξωραϊσμένες εκφράσεις καθίστανται απολύτως άχρηστα. Γιατί εδώ δεν μιλάμε για ψυχαγωγία φιλολογικού τύπου, που αφορά λεκτικές κατασκευές ή επιτηδευμένες δήθεν ποιητικές ενδοσκοπήσεις, εδώ μιλάμε για τη λογοτεχνική ορμή της αλήθειας που δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί ούτε με τη σειρά των λέξεων, ούτε με εκβιαστικές καλλιτεχνίες. Ο Μπελ καταφεύγει στην ψυχρότητα και στην ακαμψία του δημοσιογραφικού λόγου, αφού κρίνεται καταλληλότερος για την ψυχρή απόδοση της αλήθειας. Η δημοσιογραφική καταγραφή καταδεικνύει την άλλη όψη της λογοτεχνίας που δεν χρειάζεται να υπηρετήσει τίποτε πέρα από την αποκάλυψη της συλλογικής γύμνιας. Είναι η άγρια κι ανυπόφορη όψη την ίδιας της ζωής. Η ανυποχώρητη ασφυξία που δεν είναι καθόλου διασκεδαστική. Οι αναγνώστες που θέλουν μέσα από τα βιβλία να «ταξιδεύουν» καλά θα κάνουν να αποφύγουν τον Μπελ.

Η Κατερίνα Μπλουμ έχει διαπράξει το φόνο κι αυτό είναι αναμφισβήτητο από τις πρώτες σελίδες. Δολοφόνησε το δημοσιογράφο Ταίτγκες

Θόδωρος Αγγελόπουλος (A tribute to filmography Theo Angelopoulos)