Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤHΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ και ο A. d' Abro

Γράφει ο μαθηματικός  Γιώργος Μπαντές,  www.mpantes.gr

Στο βιβλίο «the evolution οf scientific thought», που τμήμα του μεταφράζω στο «στοιχεία φιλοσοφίας από την επιστημονική μέθοδο» ο Abraham D’ Abro μας παρουσιάζει τη μεθοδολογία της επιστήμης (Φυσικής) από τα πρώτα της βήματα, όταν ανακαλύφτηκε από τους Γαλιλαίο και Νεύτωνα, μέχρι σήμερα. Ισχυρίζεται ότι η μεθοδολογία αυτή είναι το μήνυμα για κάθε νόημα που θα αποδώσουμε στον κόσμο από την πλευρά της επιστήμης. Η φυσική φιλοσοφία είναι τελικά μια φιλοσοφία της επιστήμης και μέσα από τη μεθοδολογία της επιστήμης διακόπτει κάθε σχέση με την παραδοσιακή φιλοσοφία, την οποία ο D’ Abro απορρίπτει, καθώς αυτή προσπαθεί να ερμηνεύσει τα αποτελέσματα της Φυσικής με τους αυθαίρετους τρόπους ενός ανειδίκευτου...

Ο ρόλος του παρατηρητή στα κβαντικά φαινόμενα και η αιτιοκρατία

Ilya Prigogine(1917-2003).
 Ρωσικής καταγωγής Βέλγος που το 1977
τιμήθηκε με το Νόμπελ Χημείας, "για τη
συμβολή του στη θερμοδυναμική
 και τις δομές πέραν της  ισορροπίας".
Θεωρείται ο θεμελιωτής της θεωρίας του χάους.
Μεγάλοι εμπνευστές του στη μελέτη των
πολύπλοκων συστημάτων ήταν οι
Ανρί Πουανκαρέ και Αντρέι Κολμογκόροφ.

Με την κβαντομηχανική και ιδιαίτερα με την ερμηνεία που δόθηκε από τη λεγόμενη σχολή της Κοπεγχάγης( Neils Bohr, Werner Haisenberg και Wolfgang Pauli, επειδή το εργαστήριο του Bohr βρισκόταν στην Κοπεγχάγη), μεταβλήθηκε ριζικά η Νευτώνεια αντίληψη για την αιτιοκρατία. Στο Νευτώνιο σύμπαν από τον 17ο αιώνα, στους συμπαντικούς νόμους που ισχύουν παντού το ίδιο, από τα μακρινά άστρα μέχρι τα πιο κοντινά μας αντικείμενα, ισχύει απόλυτα η αιτιοκρατία. Κάθε δράση έχει συγκεκριμένη αιτία. Με την αρχή της απροσδιοριστίας ο Werner Haisenberg απέδειξε το 1927 ότι η απροσδιοριστία και η ρευστότητα είναι ενδογενή συστατικά του υποατομικού κόσμου. Αυτή η ρευστότητα μας εμποδίζει να γνωρίζουμε ταυτόχρονα την ενέργεια και τη διάρκεια ζωής ενός σωματιδίου. Επίσης είναι υπεύθυνη για την κβαντική αβεβαιότητα που εκφράζεται από την αρχή της απροσδιοριστίας του Haisenberg, δηλαδή την αδυναμία να εντοπισθούν ταυτόχρονα η θέση και η ταχύτητα ενός ηλεκτρονίου. Επίσης η πράξη της παρατήρησης είναι υπεύθυνη και για το ότι το ηλεκτρόνιο εμφανίζεται άλλη φορά σαν κύμα και άλλη σαν σωματίδιο.

Η διαφωνία του Αϊνστάιν ήταν (όπως την αναφέρει ο Haisenberg) ότι “η θεωρία σας δεν μας εξηγεί τι συμβαίνει όταν δεν γίνονται παρατηρήσεις ή κατά το διάστημα μεταξύ δύο παρατηρήσεων. Θα πρέπει όμως να συμβαίνει κάτι, δεν υπάρχει αμφιβολία.(...)ο φυσικός πρέπει να μπορεί να αποδείξει ότι μελετά έναν κόσμο που δεν κατασκεύασε ο ίδιος, έναν κόσμο που εξακολουθεί να υπάρχει, χωρίς να μεταβάλλεται σημαντικά, και όταν εκείνος απουσιάζει”.

Αρης: Το πρώτο έγχρωμο μωσαϊκό του κρατήρα Γκέιλ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Αρης: Το πρώτο έγχρωμο μωσαϊκό του κρατήρα Γκέιλ - science - Φυσική – Διάστημα

τα ένστικτα και ο πολιτισμός

Δόθηκε η ευκαιρία και σε προηγούμενες αναρτήσεις να γίνουν κάποιες αναφορές στη σχέση μεταξύ των ενστίκτων, που εκφράζουν τη θέληση επιβίωσης του κάθε όντος, και από την άλλη του πολιτισμού που στην ουσία είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής συμβίωσης και των αναγκαίων συμβάσεων που τη συνοδεύουν. Κάποιες τέτοιες αποσπασματικές αναφορές θα γίνουν και εδώ.
Στα ανώτερα θηλαστικά και κυρίως στον άνθρωπο, αυτό που ονομάζουμε ένστικτα έχουν τη νευροβιολογική τους βάση στα πιο αρχέγονα τμήματα του εγκεφάλου και κυρίως στον λεγόμενο θηλαστικό ή συναισθηματικό εγκέφαλο, που αποτελούν την έδρα των συναισθημάτων και των νευρωνικών κυκλωμάτων που σχετίζονται με τις βασικές αντιδράσεις διατήρησης της ζωής.
Ο μετωπιαίος λοβός, που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στον άνθρωπο, με τις λειτουργίες που εξυπηρετεί, του λόγου, της γλώσσας, των εννοιών, κατηγοριοποιήσεων και διαφόρων ιστοριών για την ερμηνεία του περιβάλλοντος, είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής συμβίωσης και γι αυτό το λόγο αποτελεί και την έδρα του ελέγχου των ενστίκτων. Αυτός ο έλεγχος των ενστίκτων αποτέλεσε ένα μεγάλο εξελικτικό πλεονέκτημα, επειδή τα ένστικτα στην επιδίωξη του άμεσου προσωπικού οφέλους μπορεί να βλάψουν τόσο τα πιο μακροπρόθεσμα συμφέροντα του ατόμου όσο και τα συμφέροντα της ομάδας. Είναι γνωστό ότι οι λειτουργίες του μετωπιαίου φλοιού έχουν κατ' αρχήν αποτρεπτικό και ελεγκτικό χαρακτήρα στις αυθόρμητες, συνειρμικές, αυτόματες δράσεις του συναισθηματικού εγκεφάλου στα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Αποτελεί δηλαδή κατ' αρχήν, μια έδρα απαγορεύσεων, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η δημιουργία των εννοιών, του λόγου, που με βάση αυτά δημιουργείται μία πολύ ευρύτερη γκάμα επιλογών από τις πολύ λιγότερες που αντιστοιχούν σε μια ενσικτώδη αντίδραση, το μετατρέπουν ταυτόχρονα σε ένα εργαλείο δημιουργίας και όχι απλά αποτροπής.

Τσιγγάνα. Μ.Ζαμάνη, Θέατρο Πέτρας

η αυθυποβολή

Η μάγισσα Κίρκη, προσφέρει
το κύπελλο με το κρασί στον
Οδυσσέα. Tου William Waterhouse.

Στην ανάρτηση για τη μάθηση ως μίμηση υποστηρίχθηκε ότι στη διαδικασία της μάθησης έχουμε την αφομοίωση, ενσωμάτωση συμπεριφορών, δράσεων, ιδεών, μέσω μιας διαδικασίας μίμησης, όπου η αφομοιωνόμενη δράση, ιδέα κλπ, περνά περισσότερο  ή λιγότερο, από τον έλεγχο του μετωπιαίου λοβού, δηλαδή τον έλεγχο της λογικής, ώστε και να αξιολογηθεί ανάλογα. Ή μπορεί αυτή η ενσωμάτωση να γίνει χωρίς αυτόν τον έλεγχο και αφού εγκατασταθεί να επηρεάσει ανάλογα την εγκεφαλική λειτουργία. Το ποιες πληροφορίες ενσωματώνουμε και πόσο ισχυρά, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, τις ανάγκες, επιθυμίες μας, το ποιος είναι ο πομπός αυτής της πληροφορίας, το συναισθηματικό φορτίο που έχει για μας κλπ.

Η υποβολή και αυθυποβολή περιέχονται στη διαδικασία όπου η πληροφορία, δράση, συμπεριφορά που ενσωματώνεται, ουσιαστικά δεν περνά από τον έλεγχο του μετωπιαίου φλοιού, τον έλεγχο δηλαδή της λογικής.

Στην υποβολή έχουμε συνειδητή δράση από κάποιο υποκείμενο που δρα ως πομπός προς κάποιον που λειτουργεί ως δέκτης. Στην αυθυποβολή δεν έχουμε έναν συνειδητό πομπό.   
Η συναισθηματική μεταδοτικότητα στηρίζεται σε παρόμοιους μηχανισμούς. Σήμερα σε μεγάλο βαθμό έχει κατανοηθεί ο νευροβιολογικός μηχανισμός αυτής της μετάδοσης με τον ρόλο των κατοπτρικών νευρώνων.

Αυτή είναι μια διαδικασία που συμβαίνει συνεχώς, χωρίς να το συνειδητοποιούμε.

Αυτό είναι το site του ..μαντείου των Δελφών που δίνει και χρησμούς: http://www.delphi.gr/XRISMOS/main.swf